Przygotowanie do interview
Rozmowa kwalifikacyjna na studia w dużej mierze przypomina tą, jaką odbyć musi osoba starająca się o nową posadę. Panują tutaj te same główne zasady - należy przećwiczyć sobie wcześniej prawdopodobne pytania, ubrać się ‘na galowo’, a już przede wszystkim zrobić dobre wrażenie. Nie ma jednak możliwości osiągnięcia tego bez wcześniejszego dość dokładnego przygotowania. Warto je zacząć jak najwcześniej - nie trzeba czekać, aż któraś z uczelni wyśle Tobie inwitację. Jeśli naprawdę dałeś/łaś z siebie wszystko, składając aplikację i pisząc test, bardzo możliwe, że któreś z Twoich wybranych uniwersytetów Cię zaprosi. Ze względu na fakt, że niektóre placówki zaczynają przesłuchania już na początku grudnia, lepiej nie dać się zaskoczyć i zacząć coś robić w tym kierunku jak najwcześniej.
YouTube się przyda
Na początek warto pooglądać przykładowe rozmowy kwalifikacyjne w internecie. Nie wszystko, rzecz jasna, co jest dostępne na YouTube, ma jednakową wartość merytoryczną, dlatego trzeba podchodzić do nich ze szczyptą krytycyzmu. Jednak prawdą jest, że takie krótkie filmiki są niezastąpione, by dać pierwszy ogląd, jak wygląda interview. Przy tej okazji na pewno natkniesz się na różne formaty, jakie może przybrać rozmowa. Dwa główne to tak zwane "traditional interview" oraz MMI, czyli Multiple Mini Interviews. Nie zaszkodzi już na tym etapie pooglądać i poczytać, z czym się wiążą oraz na czym polegają.
Traditional Interview
Tego rodzaju format rozmowy jest najbardziej rozpowszechniony i prawdopodobnie najlepiej będzie odpowiadał Twoim pierwszym wrażeniom o interviews. W krótkich żołnierskich słowach traditional interview polega na rozmowie kandydata z komisją na różne tematy związane z medycyną i jego listem motywacyjnym. Używam tutaj słowa "komisja" nieprzypadkowo - zwykle nie jest to jedna osoba, która przeprowadza rozmowę, a panel osób - dwie, trzy a czasem nawet cztery. Pytania, które mogą tutaj paść zazwyczaj zaczynają się od tych dotyczących Personal Statement. Stąd niezwykle ważne jest, by znać swoje podanie dosłownie na pamięć. Osoby z komisji mogą poprosić Cię na przykład o opowiedzenie trochę szerzej o konkretnych aktywnościach, które zostały tam wyszczególnione tylko po to, by sprawdzić, czy aby na pewno ich sobie nie wymyśliłeś/łaś. Ja na jednej z rozmów zostałam nawet zapytana o osiągnięcia w konkursach plastycznych, także miej na uwadze, że cokolwiek jest napisane w Twoim PS może znaleźć się w ogniu pytań!
Bardzo typowymi pytaniami są też te, które odnoszą się do Twojej motywacji do wyboru zawodu lekarza czy konkretnej uczelni. Na nie, pozwolę sobie stwierdzić, trzeba być najlepiej przygotowanym. Nie ma nic gorszego od tego, jak nie umieć uzasadnić podczas rozmowy, dlaczego w ogóle chce się studiować wybrany kierunek na danym uniwersytecie. Dodatkowo, należy pamiętać o nieco nietypowych pytaniach odnośnie tego tematu, które panel może zadać, by trochę wytrącić Cię z równowagi. Są to dociekania w rodzaju ,,Co zrobisz, jeśli NIE dostaniesz się w tym roku na medycynę? Jakich aspektów zawodu lekarza NIE lubisz?”. Nie są to pierwsze pytania, których by się spodziewało, prawda? Stąd przemyśl, jak na nie byś odpowiedział/a zawczasu.
Inne pytania mogą dotyczyć samego uniwersytetu i stylu nauczania, jaki jest tam praktykowany (Problem Based Learning, Lecture Based Learning czy mieszanka). W ten sposób panel będzie próbował ocenić, czy odrobiłeś/łaś swoją "pracę domową" i wiesz mniej więcej, jak będzie przebiegać Twoja dalsza edukacja, jeśli wybierzesz daną uczelnię. Nie zapomnij zatem dobrze zapoznać się z opisem Twojego kierunku na stronie internetowej szkoły medycznej. Przy tej okazji również mogą się pojawić przewrotne pytania, takie jak: "Jakie są WADY naszego sposobu nauczania na uniwersytecie X?", dlatego do nich także się przygotuj.
Jeszcze inne pytania, których należałoby się spodziewać się podczas rozmowy to te związane z empatią i etyką. Możesz zostać poproszony/a o wyartykułowanie swojej opinii na szereg możliwych przypadków medycznych (choć mogą to też być scenariusze niedotyczące praktyki lekarskiej) oraz przedstawienie sposobu działania, jaki byłoby najlepiej, Twoim zdaniem, podjąć w danej sytuacji. Co więcej, pytania tego rodzaju mogą być bardzo "wredne" szczególnie dla nas, obcokrajowców. Zdarza się bowiem, że dotyczą bieżących debat w brytyjskim NHS (National Health Service). Jedynym sposobem na orientowanie się w takich sprawach to czytanie wiadomości z UK przez kilka tygodni a nawet miesięcy, na co nie każdy ma oczywiście czas. Zatem jeśli zostaniesz zapytany/a o coś, o czym kompletnie nie masz pojęcia, bo nie jesteś przecież z tego kraju, nie bój się o tym powiedzieć. Lepiej się przyznać, niż próbować udzielać jakichś mglistych i mało skonkretyzowanych odpowiedzi.
Multiple Mini Interviews
Ten format rozmowy spotykany jest nieco rzadziej niż poprzedni opisany. MMI, jak sama nazwa wskazuje, składa się z kilku mniejszych rozmów kwalifikacyjnych, przeprowadzanych na osobnych stacjach. Kandydaci poruszają się na zasadzie rotacji między poszczególnymi przystankami, z których każdy obsługiwany jest przez innego egzaminatora. Taki format interview został zaprojektowany po to, by lepiej sprawdzać umiejętności "miękkie" aplikanta, a jednocześnie zmniejszyć stres towarzyszący tradycyjnej rozmowie (to niestety tak nie działa, przynajmniej według mnie). Każda ze stacji, których jest zazwyczaj w okolicach dziesięciu, trwa kilka minut i skupia się na odmiennej aktywności. Są to na przykład:
- Dyskusja o dylemacie etycznym,
- Rozmowa o wybranych aspektach PS,
- Rozwiązanie zagadki logicznej (takie zagwozdki często specjalnie zaprojektowane są tak, by nie dało się ich rozwiązać - egzaminator ma wtedy okazję zobaczyć, w jaki sposób radzisz sobie z presją),
- Interakcja z aktorem, czyli "role-play".
Ze względu na to, że wiele aspektów, o które mogą zapytać egzaminatorzy na MMI, pokrywa się z traditional interview, przygotowanie do obu formatów rozmowy powinno być podobne. Na te rzeczy, które są odmienne w MMI niezwykle trudno się przygotować. Jedyne, co można zrobić, to pomyśleć, w jaki sposób należy komunikować się z aktorem (grającym na przykład zdenerwowanego pacjenta czy nieposłusznego nastolatka), aby pokazać jak najwięcej swoich zalet (empatia, umiejętność negocjacji, priorytetyzacji zadań etc.).
Nie zapomnij o ćwiczeniach
Ostatnią rzeczą, o której absolutnie nie można zapomnieć w trakcie przygotowywań do rozmowy kwalifikacyjnej to ćwiczenie mówienia po angielsku na tematy związane z medycyną czy swoimi motywacjami do studiowania jej. Jakby nie patrzeć, Polakowi, który nigdy nie mieszkał w kraju anglojęzycznym, zawsze będzie trudniej konwersować po angielsku niż native’owi. Aby udoskonalić swoje umiejętności warto poprosić kogoś znającego ten język (rodziców, przyjaciela, a najlepiej nauczyciela angielskiego) o zadawanie Ci przykładowych pytań i słuchanie, jak sobie radzisz z odpowiadaniem na nie. Z mojego doświadczenia wynika, że druga osoba jest w stanie zauważyć znacznie więcej, niż można to zrobić samemu. Rady od takiego "udawanego" egzaminatora mogą okazać się bezcenne.
Skąd wziąć przykładowe pytania?
Przydatny na pewno będzie jakiś podręcznik - w księgarniach internetowych można znaleźć całe morze. Używane jak najbardziej też się sprawdzą - sprawy, o których rozmawia się podczas rozmowy kwalifikacyjnej (oprócz tych związanych z NHS) nie zmieniają się z roku na rok. Alternatywą dla książki mogą być zaufane strony internetowe, takie jak The Medic Portal, gdzie znaleźć można całkiem przyzwoity bank pytań: https://www.themedicportal.com/e-learning/interview/
Interview, czyli jak opanować stres i jak zrobić dobre wrażenie
Zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną na uczelnię medyczną to wielkie wydarzenie i owoc wielu miesięcy ciężkiej pracy. Nic dziwnego, że większość aplikantów pożera wtedy stres. W końcu to jeden z najważniejszych momentów Twojej kariery i oficjalny początek przygody z medycyną. Takie zaproszenie oznacza, że Twoja aplikacja wyróżniała się z spośród wielu tysięcy innych zgłoszeń, a władze danej uczelni pragną Cię poznać osobiście i ocenić Twój potencjał. Brzmi ekscytująco?
Strach i stres są normalnymi reakcjami w tego typu sytuacjach. Boimy się, że „źle” odpowiemy na pytanie czy zrobimy złe wrażenie. Jednak pamiętaj, że te uczucia towarzyszą każdemu! Kluczem do sukcesu jest opracowanie technik panowania nad stresem. Część pytań podczas interview będzie sprawdzała Twoje reakcje i myślenie w trudnych sytuacjach. Czasami pytania nie mają „złej” bądź „dobrej” odpowiedzi – badają jedynie Twoje podejście do kontrowersyjnych tematów w stresującej atmosferze, zdolność logicznego myślenia i rozumowania.
Pamiętaj, że stres czy strach nie są Twoimi słabościami – wykorzystaj je w pozytywny sposób! Pokaż, że jesteś zdeterminowany i nie dajesz się pochłonąć emocjom. Jeśli uznasz, że odpowiedziałeś na dane pytanie w nieprawidłowy sposób, nie daj po sobie tego poznać. Pokaż pewność siebie, zaangażowanie i zdolność krytycznego myślenia. Nie bój się dyskusji podczas rozmowy kwalifikacyjnej, śmiało zadawaj pytania i bądź sobą! Osoby prowadzące rozmowę będą Twoimi przyszłymi wykładowcami i chcą poznać Cię lepiej oraz Twój sposób myślenia czy interakcji z innymi ludźmi.
Pytania podczas rozmowy kwalifikacyjnej mogą być przeróżne – naukowe, etyczne bądź związane z Twoją aplikacją i aspiracjami życiowymi. Jednak nie ma w nich reguły, więc nie dziw się żadnym pytaniom, np. „Czy wysłanie człowieka w kosmos było dobrym pomysłem?”, „Jak będzie wyglądać Europa za 200 lat?”, „Jaka postać historyczna najbardziej zrewolucjonizowała świat?”.
Wiele osób zadaje nam pytania, jak uczelnie oceniają nasze zdolności językowe w trakcie rozmów kwalifikacyjnych. Personal Statement zazwyczaj sprawdzany jest przez naszych nauczycieli języka angielskiego, mamy dużo czasu na wszelkiego rodzaju edycje. Podczas interview nie ma czasu na dokładne przemyślenie każdej odpowiedzi i analizę gramatyczną każdego zdania. Trzeba przyznać, że jest to nie lada wyzwanie. I dodatkowy stres. Nasza rada: nie przejmuj się błędami językowymi, mów śmiało i płynnie! Warto przećwiczyć przykładowe pytania i nauczyć się odpowiadać na nie płynnie, sensownie i zrozumiale. Jednak należy również pamiętać, że osoby prowadzące interview są świadome, że pochodzicie z innego kraju, a język angielski nie jest Waszym pierwszym językiem. Błędy gramatyczne są nieuniknione, więc nie warto się nimi przejmować. Zdolność zrozumiałego formułowania wypowiedzi jest bardziej wartościowa niż użycie prawidłowego czasu Present Perfect w zdaniu.
Podsumowując, rozmowa kwalifikacyjna na uczelnie medyczne jest bardzo ważnym elementem aplikacji. Liczą się dobre przygotowanie i opanowanie niepotrzebnego stresu. Zapoznaj się z przykładowymi pytaniami oraz naucz się odpowiadać na nie płynnie i zrozumiale. I pamiętaj, że już samo zaproszenie na interview jest niezwykłym wyróżnieniem! Życzymy powodzenia wszystkim aplikującym i trzymamy kciuki!
Autorki:
Wioletta Borkowska
Joanna Wolska
