(1754-1794)
Syn pastora z Mokrego Dworu pod Gdańskiem, podróżnik, przyrodnik, etnolog i utalentowany pisarz.
W nastoletnim wieku brał udział w ekspedycjach naukowych swojego ojca, m.in. w drugiej wyprawie Jamesa Cooka po Pacyfiku. Sporządził pasjonujący opis podróży „A Voyage Toward the South Pole and Round the World”, kładąc podwaliny pod nowoczesną naukową literaturę podróżniczą. Dzięki tej publikacji jako 20-latek został przyjęty do elitarnego brytyjskiego towarzystwa naukowego Royal Society.
Był ważną postacią epoki oświecenia w Niemczech. Prowadził korespondencję z ważnymi postaciami, m.in. poetą Johannem Wolfgangiem von Goethe, amerykańskim rewolucjonistą Beniaminem Franklinem i filozofem Immanuelem Kantem. Pracował w Collegium Carolinum w Kassel, na Uniwersytecie Wileńskim i na Uniwersytecie w Moguncji. Pozostawił po sobie dzieła przyrodnicze i geograficzne.
Bardzo interesowany go powstania narodowe, m.in. Rewolucja Francuska. Był zaangażowany w organizację Republiki Mogunckiej, pierwszej republika na ziemi niemieckiej powołanej na zasadach demokracji. Na mocy dekretu cesarza Franciszka II, który nakładał kary na poddanych niemieckich współpracujących z francuskim rządem rewolucyjnym, został pozbawiony mienia i praw obywatelskich w Niemczech. Zmarł w Paryżu.
Tekst: Materiały własne UMG
fot. autor portretu Johann H. W. Tischbein, źródło: Wikipedia.org
