Prawo – ale jakie?
Studia prawnicze odróżniają się od wielu innych kierunków tym, że chociaż niektóre z poznawanych pojęć są uniwersalne, a różne systemy często opierają się na podobnych zasadach, to szczegółowe przepisy mają zastosowanie jedynie w obrębie obowiązującego systemu prawnego.
W ramach Zjednoczonego Królestwa prawo angielskie obowiązuje w Anglii oraz Walii, ale nie w Szkocji czy Irlandii Północnej. Jest ono oparte na systemie zwyczajowym "common law", w ramach którego w kwestiach nieuregulowanych ustawowo, a często również w przypadku różnorodnej interpretacji przepisów, to sądy ustalają obowiązujące zasady na podstawie precedensów. Jest to pozycja dość daleka od polskiego systemu prawa cywilnego uregulowanego kodeksami (do którego bliżej jest prawu szkockiemu), natomiast podobna do systemów stosowanych w dawnych koloniach i terytoriach zależnych. Zbliżone prawo obowiązuje m.in. w Kanadzie, Australii i Hong Kongu, natomiast 31 jurysdykcji takich jak Wyspa Św. Heleny czy Gibraltar uznaje odwołania do Komitetu Apelacyjnego Tajnej Rady Wielkiej Brytanii (Privy Council). Prawo angielskie jest też częstym wyborem w przypadku zawierania międzynarodowych kontraktów.
Jak aplikować?
Tak jak w przypadku innych kierunków, aplikacja odbywa się poprzez system UCAS. Warto przejrzeć oferty różnych uczelni, ponieważ czasem oferują one kursy łączone – z prawem poszczególnych krajów europejskich, międzynarodowym, szkockim albo nawet amerykańskim. Bywa też, że możliwa jest wymiana zagraniczna – często wymaga to jednak dobrej znajomości języka kraju docelowego, a o wymianie z Polską jeszcze nie słyszałam. Aplikacja UCAS składa się z wyboru uczelni, podania danych osobowych, ocen proponowanych (albo uzyskanych), rekomendacji, a także listu motywacyjnego (personal statement).
Niektóre uniwersytety wymagają też napisania egzaminu LNAT (tzw. National Admission Test for Law). Jest to seria pytań zamkniętych połączona z krótkim esejem na jeden z wybranych tematów, niewymagająca znajomości prawa, za to oparta na umiejętności czytania ze zrozumieniem, krytycznego myślenia, odróżniania hipotez od faktów i logiki. W Polsce do egzaminu można przystąpić w Warszawie. Jest on płatny i nie ma określonego progu zdawalności – zamiast tego porównywana jest liczba uzyskanych punktów w stosunku do pozostałych kandydatów. Jak na test logicznego myślenia LNAT jest dość trudny i warto dobrze przeanalizować jego zasady, być może przy pomocy jednego z dostępnych m.in. w Empiku i na Amazonie poradników. Należy dokładnie sprawdzić oferowane terminy, ponieważ uczelnie wymagają podania wyniku egzaminu przed podjęciem decyzji o złożeniu oferty.
Przygotowanie
Nie jest wymagana uprzednia znajomość prawa, a nawet podstawowe pojęcia często są wyjaśnione w pierwszym tygodniu trwania studiów. W przeciwieństwie do uniwersytetów polskich, uczelnie angielskie zazwyczaj nie ustalają obowiązkowych przedmiotów maturalnych, zamiast tego wymagając po prostu wystarczająco dobrego wyniku ogólnego. W Oksfordzie zaleca się jedynie wybranie przynajmniej jednego przedmiotu opartego na pisaniu esejów, aby przygotować się do tej formy oceniania, nie jest to jednak niezbędne.
Przede wszystkim należy zademonstrować zainteresowanie prawem i ogólne zdolności w tej dziedzinie. Można w tym celu opisać staż w kancelarii albo wizytę w sądzie, ale także debaty, pozycję w szkolnym samorządzie albo zaangażowanie w działania organizacji pracujących na rzecz praw człowieka. Ważne jest też zainteresowanie bieżącą sytuacją na świecie i w kraju, bardzo istotną dla rozwoju prawa. W tym celu zaleca się regularne czytanie gazet, również anglojęzycznych.
Na stronie uniwersytetu może być podana przykładowa lista książek i zagadnień, z którymi warto się zapoznać. Jest to na pewno pomocne, chociaż moim zdaniem nie ma konieczności przeczytania każdej z nich. Zaletą prawa jako dyscypliny jest jego różnorodność, dzięki której bardzo wiele zainteresowań może być potraktowane jako dobre przygotowanie do studiowania tego kierunku – ja opisałam m.in. stanowisko klasowego skarbnika i udział w programie rozwijającym umiejętności matematyczne „Zdolni z Pomorza”.
Wkrótce część 2 – rozmowa kwalifikacyjna czyli interview!
Justyna Frankowska
