Po krótkim objaśnieniu podstawowych pojęć, jak droga, pojazd, pojazd mechaniczny, wóz, użytkownik drogi itp., przedstawiono tu przepisy obowiązujące kierowców i woźniców oraz rowerzystów i pieszych. Te zasady ruchu nie różniły się zasadniczo od obecnych. Pewną egzotyką trącają tylko przepisy dotyczące woźniców (np. „nigdy nie zostawiaj koni pod opieką dzieci”, „nie zapominaj o odprzęganiu i wiązaniu koni na krótki czas” albo „zawsze upewnij się, że twoje konie są dobrze przygotowane do jazdy podczas ślizgawicy”), ponieważ zaprzęgi konne dawno zniknęły z naszych ulic. Warte uwagi są zdjęcia gdańskich ulic, na tle których przedstawiono wybrane zagadnienia ruchu drogowego. Są to fotografie stosunkowo niewielkie i nieostre (broszurka ma format kieszonkowy, a ich jakość poznawczą obniża duży raster druku), jednak nie są szerzej znane i dlatego warto je pokazać.
Ekipę, która odgrywała i rejestrowała te specjalnie aranżowane scenki (kilka z nich zamieszczamy poniżej), tworzyli fotograf, dwaj kierowcy (szoferzy), motocyklista oraz kilku pasażerów i policjantów. Wykorzystano trzy samochody osobowe i motocykl z przyczepą pasażerską (tzw. kosz boczny) oraz wóz konny i ręczny wózek. Fotografie były chronione prawem autorskim właściciela, którym była Policja Porządkowa w Gdańsku i przy każdym umieszczono uwagę o zakazie przedruku.
Broszurkę dopełniono reklamami dedykowanymi posiadaczom samochodów i miłośnikom motoryzacji, dołączono też mapę z najważniejszymi układami drogowymi Gdańska, Wrzeszcza, Oliwy i Sopotu (jest dostępna w Internecie, w bardzo dobrej jakości: https://pbc.gda.pl/dlibra/docmetadata?id=18566&from=&dirids=1&ver_id=&lp=4&QI=)
Na Targu Drzewnym – policjant daje kierowcy znak: „uwaga – zatrzymać się!”
Fot. Internet
Kiedy pojazdy poruszające się po drogach nie miały jeszcze świateł hamowania, kierowcy samochodów, woźnice i motocykliści sygnalizowali nagłe zatrzymanie podniesieniem ręki (woźnica mógł wznieść bat); scena została sfotografowana na Targu Węglowym przy wysepce tramwajowej; w tle budynek Teatru Miejskiego (przed gruntowną przebudową z 1934 roku) oraz Stara Apteka (obecnie w kompleksie Teatru Wybrzeże) i fragment Wielkiej Zbrojowni
Fot. Internet
Na przystanku tramwajowym przy ulicy Długiej, w pobliżu skrzyżowania z ulicą Garbary (na dalekim planie Brama Złota); fotografia jest komentarzem do przepisu nakazującego zatrzymywanie się pojazdów przed przystankami podczas postoju tramwaju, kiedy podróżni skupiają uwagę przede wszystkim na wejściu do tramwaju albo przejściu z niego na chodnik; wagon tramwajowy posiada odsłoniętą galerię, jest to zatem przyczepa i należy do dwuczłonowego składu, który za kilka chwil (konduktor stoi jeszcze na jezdni) odjedzie w stronę Długiego Targu
Fot. Internet
Ulica Mariacka jest wyjątkowo wąska, ponieważ zachowane zostały przedproża i zapewne dlatego wybrano ją, aby zilustrować niewłaściwy sposób parkowania, czyli na wysokości już stojącego pojazdu, niejako równolegle
Fot. Internet
Przedstawiona tu scenka pokazuje sytuacje, które prowadzić mogą do wypadku drogowego – kierowca w sposób nieprawidłowy prowadzi samochód środkiem jezdni, a to prowokuje motocyklistę do wyprzedzania po prawej stronie pojazdu, co także jest niezgodne z przepisami; pojazdy zjeżdżają z ulicy Korzennej do poprowadzonej wzdłuż Raduni ulicy Na Piaskach; w głębi po prawej wyspa z Dworem Młynarzy i Wielkim Młynem, a po lewej nieistniejąca już zabudowa w miejscu dzisiejszego skweru Heweliusza
Fot. Internet
Pierwodruk" "30 Dni" 1-2/2023