Anonimowa autorka, ukrywająca się pod wiele mówiącym pseudonimem Marie Sansgêne (z francuskiego: bezceremonialna), prezentuje w swych autobiograficznych wspomnieniach obrazki z życia gdańszczan w drugiej połowie XIX wieku. Czytelnik zagląda z nią do domów mieszczan, kwater wojskowych, suteren biedoty, miejskich sklepów oraz zakładów produkcyjnych i wędruje po ulicach Gdańska, jego przedmieściach i wiejskich okolicach.
O autorce wiemy tylko tyle, co napisała w swojej książce, a mianowicie, że urodziła się w 1853 roku w Gdańsku. Jej tożsamości nie udało się ustalić. W wieku czternastu lat zaczęła pracować jako służąca i w ciągu siedmiu lat była zatrudniona u przedstawicieli rozmaitych warstw społecznych. W 1876 roku z wyjechała z Gdańska. Wyszła wtedy za mąż, co w jej wypadku wiązało się ze zmianą statusu społecznego, gdyż jej mężem został starszy od niej, wykształcony i zamożny mężczyzna, najprawdopodobniej krytyk sztuki.
Opowieściom służącej kolorytu dodaje żywy i nieskrępowany język, okraszony wymarłym już słownictwem, stanowiącym mieszankę dialektu Plattdeutsch i urbanolektu Danziger Missingsch.
***
Marie Sansgêne „Wspomnienia z młodości ubogiej służącej”, przełożył Janusz Mosakowski, wstępem opatrzył Peter Oliver Loew, seria „Danzig w Gdańsku”, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk 2019.
Spis treści: Słowo wstępne. Kim była Marie Sansgêne; Rozdział pierwszy; Rozdział drugi; Rozdział trzeci; Rozdział czwarty; Rozdział piąty; Rozdział szósty; Rozdział siódmy; Rozdział ósmy; Rozdział dziewiąty; Rozdział dziesiąty; Rozdział jedenasty; Rozdział dwunasty; Nota od tłumacza.
