Serię poświęconą gdańskim dzielnicom wzbogaca tom, którego autorzy (Jan Daniluk i Jarosław Wasielewski) skupiają naszą uwagę na Dolnym Wrzeszczu i Zaspie.
„Dolny Wrzeszcz to część dzielnicy znajdująca się między dwiema liniami kolejowymi” – jedna (po zachodniej stronie) prowadzi do Gdyni, druga (od wschodu) zmierza w kierunku Nowego Portu. Od północy Dolny Wrzeszcz sąsiaduje z Zaspą, która jest z nim „związana funkcjonalnie i ku niemu ciąży”, stwierdzają autorzy.
Daniluk i Wasielewski przedstawiają historię tego terenu, od momentu, kiedy powstały tu pierwsze majątki, aż po czasy współczesne. Wykorzystując liczne źródła, zgromadzili wiele interesujących, często mało znanych szczegółów o historii osiedli mieszkaniowych, szkół, kościołów, parków, pomników, obiektów wojskowych, lotniska, szpitali, browaru, a także o funkcjonujących w nich instytucjach i związanych z nimi postaciach. Istotnym uzupełnieniem tej pracy jest zamieszczony wykaz ulic Dolnego Wrzeszcza i Zaspy, uwzględniający kolejne zmiany ich nazw. W tomie znajdujemy też fragmenty tekstów literackich poświęconych tej dzielnicy.
„Książka stanowi ukoronowanie kilkuletniej przygody badawczo-popularyzatorskiej” jej autorów, czytamy w okładkowej nocie – Daniluk i Wasielewski prowadzą witrynę internetową Projekt „Dolny Wrzeszcz”, współpracowali przy organizacji imprez z cyklu „Wędrówki po Dolnym Wrzeszczu”.
***
Jan Daniluk, Jarosław Wasielewski „Dolny Wrzeszcz i Zaspa”, Wydawnictwo „Oskar”, Gdańsk 2012.
Spis treści: Nota o autorach; Uwagi wstępne; I. Historia Dolnego Wrzeszcza i Zaspy od średniowiecza do współczesności – Zakres przestrzenny i nazwa, Początki, Narodziny wielkomiejskiej dzielnicy, „Nowy Wrzeszcz”, Stagnacja, Lata II wojny światowej, Początki polskiej administracji w Gdańsku, Dolny Wrzeszcz w końcu lat czterdziestych, Inwestycje lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, Powstanie dzielnicy mieszkaniowej Zaspa, Dolny Wrzeszcz w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych , Lata dziewięćdziesiąte XX wieku i czasy teraźniejsze; II. Obiekty Dolnego Wrzeszcza i Zaspy – Szkolnictwo, Kościoły, parafie, pomniki, Fortyfikacje, Zespół strzelnic, Koszary telegrafistów, Wielki Plac Ćwiczeń i początki lotnictwa wojskowego (do 1918 roku), Lotnisko cywilne okresu międzywojennego, Szkoła policyjna SS i Waffen-SS w Dolnym Wrzeszczu, Kompania podchorążych Kriegsmarine, Lotnisko cywilne i wojskowe podczas II wojny światowej, Lotnisko cywilne w latach 1945-1974, Jednostki wojskowe po 1945 roku, Browar na Kuźniczkach, Klub Sportowy „Gedania”, Szpitale, Państwowe Obserwatorium, Urząd Pocztowy Wrzeszcz-2, Parki, place i inne tereny rekreacyjne, Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne; Przypisy; Aneks I. – Wykaz ulic i placów, Ulice i place Dolnego Wrzeszcza, Ulice i place Zaspy, Ulice Gdańska wymienione w tekście, a znajdujące się poza Dolnym Wrzeszczem i Zaspą; Aneks II. – Dolny Wrzeszcz i Zaspa we wspomnieniach, przewodnikach i literaturze pięknej; Uwagi końcowe.
