Książka ta ma przedstawiać „związek pomiędzy tożsamością i lokalnością, jako »byciem sobą tutaj«”. A tworzona była po przyjęciu założenia, że „jeśli owo »bycie sobą tutaj«, indywidualne i zbiorowe, ma podmiotowy charakter, to prostą konsekwencją takiego stanu rzeczy jest lokalna samorządność”.
„Lokalność” – czytamy w zakończeniu – „jak każda tożsamość, kształtuje się dyskursywnie, w relacjach władzy […]. W świetle tego, co wynika z analiz gdańskości można stwierdzić, że z jednej strony lokalność powstaje na przecięciu dyskursów nacechowanych ideologicznie i z tej racji także politycznych (z nich wynika »wiedzieć« lub »nie wiedzieć«), z drugiej strony kształtuje się w ciągłej ambiwalencji odnoszącej się do fizycznego miejsca”.
***
„Tożsamość gdańszczan. Budowanie na (nie)pamięci”, pod redakcją Marii Mendel i Alicji Zbierzchowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.
Spis treści: Wstęp: Maria Mendel, Alicja Zbierzchowska – Samorządność: ku podmiotowej tożsamości lokalnej; Rozdział I Gdańskość: Stefan Chwin – Mity i prawdy gdańskiej pamięci, Barbara Piórkowska – Gdańsk przybyszów i historie „przywleczone”. (Literacki) opis mierzenia się mieszkańców miasta z ich przekazami rodzinnymi i pamięcią genetyczną, Paweł Adamowicz – Tożsamość: pamięć czy doświadczenie indywidualne?, Wspomnienia słuchaczy Gdańskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku – Krajobrazy gdańskiej pamięci, Sylwia Bykowska – Między communitas a strukturą – początki społeczności gdańskiej po 1945 roku, Mariusz Czepczyński – Gdańskie krajobrazy pamięci i zapomnienia: (re)interpretacje przestrzeni miejskiej ostatnich 20 lat, Jarosław Załęcki – Elementy tożsamości współczesnych gdańszczan w świetle badań socjologicznych; Rozdział II Lokalność: przestrzenie pamięci: Marek Sass – Przymuszewo – jedno miejsce, wiele znaczeń, Marta Kubiszyn – Pamięć-Miejsce-Obecność. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”: studium przypadku; Rozdział III Gdańszczan budowanie na (nie)pamięci: Maria Mendel, Alicja Zbierzchowska – Wokół badania gdańskiej (nie)pamięci: Pohulanka 1946, Wiesław Theiss – KL Stutthof: więzień polityczny nr 33090 Pamięć wojny – dwie mikroperspektywy, Aleksandra Kurowska-Susdorf – Uwikłani w niepamięć, czyli budowanie tożsamości na niewiedzy, Marcin Boryczko – Dyskursywne strategie legitymizacyjne w kontekście konstruowania tożsamości grupowej, Paweł Bykowski – (Nie)pamięć losów Gdańska wśród studentów Politechniki Gdańskiej, Agnieszka Bzymek – Tożsamość lokalna i literatura. Terapeutyczne funkcje prozy Stefana Chwina i Pawła Huelle, Alicja Zbierzchowska – Gdańsk z czasów powojennych w (nie)pamięci jego mieszkańców, Maria Mendel – Miejsce, pamięć, rytuał. Mikrohistorycznie wokół Pohulanki; Zakończenie: Maria Mendel – Tożsamość zbiorowa jako lokalność.
