 |
Wydając tę księgę, Muzeum Narodowe zaprasza nas, jak czytamy, „na spotkanie z XIX wiekiem i dawnym Gdańskiem – jego obliczem uwiecznionym na – paradoksalnie – materiale stosunkowo nietrwałym, jakim jest papier, który jednak przeniósł do naszych czasów nie tylko to, co i jak postrzegali artyści, ale też zapis ich artystycznych zmagań”.
W przygotowanym i opracowanym przez Grażynę Zinówko katalogu rysunków ze zbiorów Muzeum Narodowego „ujęto prace gdańskich artystów (w jednym przypadku – amatora) i twórców obcych, którzy przebywali w mieście jakiś czas i zostawili tu artystyczne ślady. Zakres czasowy – XIX wiek – został podyktowany obszernością zbioru rysunków z tego okresu, których tematyka w większości wiąże się z miastem. Powstałe poza Gdańskiem i niezaliczane do sztuki gdańskiej rysunki artystów objętych katalogiem ujęto w aneksie (…); katalog uwzględnia zatem wszystkie rysunki danego twórcy przechowywane w Muzeum Narodowym w Gdańsku”.
„Katalog – jak się dowiadujemy – obejmuje rysunki zgromadzone przez przedwojenne Muzeum Miejskie w Gdańsku, Fundację Kabruna (zbiory fundacji stanowiły w muzeum jednostkę odrębną) i nabytki Muzeum Narodowego”.
Autorka opracowania zwraca uwagę, że „duża część przechowywanych w muzeum prac stanowi dokumentację twórczości artystów związanych na stałe lub czasowo z Gdańskiem i z działającą tu od 1804 roku szkołą artystyczną. Możliwość konsekwentnego nabywania rysunków współczesnych twórców przez kolekcjonerów, a od 1872 roku także przez samo muzeum, dawały wystawy organizowane przez Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych”.
W otwierającym katalog tekście wyrażono też przekonanie, że „Gdańsk w XIX wieku, pomimo wydarzeń, jakie przyniosła mu na początku stulecia historia, i znacznego wtedy zubożenia, wciąż jeszcze był atrakcyjny i chociaż nie przyciągał artystów masowo, tak jak w czasie największego swojego rozkwitu w XVII wieku, to jego historyczna architektura, a zwłaszcza gotyckie budowle oraz specyficzna atmosfera portowego miasta i piękno jego okolic wciąż jeszcze budziły zainteresowanie wielu twórców”.
W katalogu znajdujemy noty dotyczące prawie siedmiuset rysunków (i ich nieduże reprodukcje.
***
Grażyna Zinówko, „Rysunki artystów gdańskich i obcych działających w Gdańsku w XIX wieku. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku”, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Gdańsk 2016.
Spis treści: Wprowadzenie; XIX-wieczne rysunki gdańskie w zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku; Katalog; Apendix: opis najważniejszych materiałów źródłowych, sygnatury artystów na rysunkach ujętych w katalogu, konkordancja nazewnictwa miejscowego oraz własnego niemieckiego i polskiego.
