PORTAL MIASTA GDAŃSKA

PZPR i „odwilż”

PZPR i „odwilż”
Kamil Kaliszuk „Nie ma sytuacji beznadziejnych. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1956-1959”
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
 
Fot. Wydawca

Książka, jak podaje wydawca, przedstawia realia tzw. odwilży gomułkowskiej, czyli lat 1956-1959, w województwie gdańskim. Z perspektywy historii PRL okres ten wydaje się niezbyt długi, miał on jednak istotne znaczenie dla rządzącej krajem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wystąpiły wówczas zjawiska świadczące o panującym w niej kryzysie, takie jak załamanie się partyjnych finansów czy gwałtowny spadek liczby członków i kandydatów chętnych do zasilenia jej szeregów. Kryzys ten nie ominął również Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku.

W książce ukazano zachodzące w partii przemiany organizacyjne, scharakteryzowano jej kadry oraz opisano działania władz wojewódzkich zmierzające do utrzymania kontroli nad powierzonym im terenem.

***

Kamil Kaliszuk „Nie ma sytuacji beznadziejnych. Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku w latach 1956-1959”, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, Gdańsk-Warszawa 2023.

Spis treści: Wprowadzenie; Społeczno-polityczne uwarunkowania funkcjonowania KW PZPR w Gdańsku: Województwo gdańskie w zarysie, Komuniści w województwie gdańskim w latach 1945-1955 (PPR w województwie gdańskim, Okres pionierski, „żywiołowy” – marzec-lipiec 1945 r., Okres „planowy” i „systematyczny” – sierpień-grudzień 1945 r., PPR od pierwszego zjazdu do powstania PZPR, PZPR w województwie gdańskim), Nastroje społeczne w województwie gdańskim; Gdańska PZPR w czasach przełomu: Droga PZPR do Października (Recepcja XX Zjazdu KC KPZR w wojewódzkiej organizacji partyjnej, Wobec Czerwca ’56), Październik na Wybrzeżu (Wybory sejmowe); Kryzys w gdańskiej PZPR: Znamiona kryzysu, Odchodzenie od zdobyczy Października, Czystka w partii, Sygnały wychodzenia z kryzysu przed III Zjazdem KC PZPR; Struktura i funkcjonowanie wojewódzkiej organizacji partyjnej: Konferencje wojewódzkie, KW PZPR w Gdańsku (Egzekutywa, Sekretariat, Wydziały i komisje), Komitety niższych instancji (Komitety powiatowe, miejskie i dzielnicowe, Komitety miasteczkowe, Podstawowe organizacje partyjne, Wybrane komitety zakładowe; Ludzie gdańskiej PZPR: Masy członkowskie (Członkostwo w PZPR, Ruch członków PZPR, Płeć, Struktura społeczno-zawodowa, Wykształcenie), Aktyw partyjny, Aparat etatowy (Struktura aparatu partyjnego, Pracownicy polityczni, „Płynność w aparacie politycznym”, Staż w aparacie, Płeć, Wiek i staż partyjny członków aparatu politycznego, Struktura społeczno-zawodowa, Wykształcenie członków aparatu politycznego, Zarobki członków aparatu etatowego), Kierownictwo partyjne (Skład Komitetu Wojewódzkiego, Członkowie egzekutywy, Kierownicy wydziałów); Wybrane aspekty funkcjonowania KW PZPR w Gdańsku: Finanse partyjne (Budżet, Wydatki, Wpływy, Majątek partii), Szkolenia partyjne (Szkolenie aparatu, Szkoły centralne, Międzywojewódzka Szkoła Partyjna w Gdańsku, Wieczorowy Uniwersytet Marksizmu-Leninizmu przy KW PZPR w Gdańsku, Szkolenie masowe – ośrodki szkolenia partyjnego), Nomenklatura, Gdańska PZPR na tle innych województw; Główne kierunki polityki KW PZPR w Gdańsku: Współpraca ze stronnictwami sojuszniczymi, Partia wśród „ludzi morza”, Stosunki z prasą, PZPR wobec Kaszubów, autochtonów, ludności napływowej, Wieś w partyjnej perspektywie, Koncentracja na gospodarce kraju, Kampania antykościelna, Starania o pozyskanie młodzieży, Sprawy kobiet, Rady narodowe; Podsumowanie; Aneksy: Aneks 1. Uposażenie maksymalne pracowników politycznych, biurowych i technicznych komitetów PZPR oraz pracowników naukowych szkół partyjnych w drugiej połowie 1956 r.; Aneks 2. Skład egzekutywy KW PZPR w Gdańsku w latach 1956-1959; Aneks 3. Członkowie KW PZPR w Gdańsku wybrani w latach 1956-1957; Aneks 4. Biogramy członków egzekutywy KW PZPR w Gdańsku w latach 1956-1959; Aneks 5. Uczestnictwo członków egzekutywy KW PZPR w Gdańsku w strukturach partyjnych województwa gdańskiego w latach 1956-1959; Wykaz skrótów; Bibliografia; Indeks osób.