W starych kościołach często spotykamy łacińskie napisy. Niewiele nam one mogą powiedzieć, gdyż zazwyczaj nie znamy łaciny. „Teraz możesz się przy nich zatrzymać, przeczytać i rozważyć przesłanie tych, którzy w spadku zostawili nam swoje miasto” – mówią autorzy tej publikacji.
Elżbieta Starek i Grzegorz Kotłowski zebrali i przetłumaczyli łacińskie inskrypcje znajdujące się w kościołach gdańskiego śródmieścia. Powstał swoisty przewodnik po następujących świątyniach: kościele Bożego Ciała, św. Elżbiety i św. Katarzyny, dalej św. Brygidy, św. Mikołaja i św. Jana, wreszcie św. św. Piotra i Pawła i Trójcy Św. Mogłoby się wydawać, że na tej liście brakuje Bazyliki Mariackiej, ale autorzy poświęcili osobny tom znajdującym się w tym kościele inskrypcjom.
Każda opracowana i zamieszczona w książce inskrypcja „opatrzona jest – piszą autorzy – jak najpełniejszym wprowadzeniem, które zawiera wiadomości o poszczególnych postaciach lub zabytkach. W miarę możliwości zamieściliśmy jedno jej zdjęcie na szerszym tle oraz jedno w znacznym powiększeniu, które umożliwia porównanie tekstu oryginalnego z zaproponowaną przez nas transkrypcją. Staraliśmy się przy tym jak najwierniej oddać tekst łaciński (…) Na koniec zostało podane tłumaczenie, które ma jak najwierniej oddać łaciński tekst, ale też zachować styl i charakter języka polskiego, stąd przy niektórych inskrypcjach jasność tłumaczenia niekiedy przeważa nad wiernością oryginalnemu układowi graficznemu”.
***
Elżbieta Starek i Grzegorz Kotłowski „Łacińskie inskrypcje w kościołach Gdańska. Śródmieście”, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2015.
Spis treści: Wstęp; Mapa z kościołami gdańskiego Śródmieścia; Kościół Bożego Ciała (Epitafium Christiana Fossiusa, Obraz w ołtarzu głównym, Medaliony herbowe na prospekcie organowym); Kościół św. Elżbiety (Epitafium Adama Way de Waya, Napis na domu ojców pallotynów); Kościół św. Katarzyny (Epitafium Jana Mochingera, Epitafium Jana Heweliusza, Tablica pamiątkowa ku czci Jana Heweliusza, Epitafium rodziny Henningów); Kościół św. Brygidy (Epitafium Franciszka Szembeka, Epitafium Beaty Sparre); Kościół św. Mikołaja (Epitafium Piotra Wyhowskiego, Epitafium Jana Ernesta Schefflera, Epitafium Jana Konopackiego, Ołtarz św. Antoniego, Ambona, Epitafium Feliksa Dąbrowskiego vel Szczęsnego Wojanowskiego, Ołtarz św. Jana Chrzciciela, Kaplica Krzyża św., Łuk tęczy z belką, Stalle w prezbiterium, Tablica upamiętniająca wzniesienie kościoła, Ołtarz Matki Boskiej Bolesnej, Ołtarz św. Dominika, Ołtarz św. Róży z Limy, Epitafium Jana Joachima Posseliusa, Obraz św. Jana Kantego, Prospekt organowy i balustrada chóru); Kościół św. Jana (Epitafium Tomasza Moviusa, Epitafium Jana Jakuba Cramera, Epitafium Natanaela Schrödera, Płyta nagrobna parafian i dobroczyńców, Dawna biblioteka Zachariasza Zappio, Epitafium Jana Hutzinga, Epitafium Wawrzyńca Fabriciusa); Kościół Świętych Piotra i Pawła (Brama, Płyta nagrobna Jerzego Widera, Płyta nagrobna Emanuela Davissona, Płyta nagrobna Katarzyny i Jerzego Moirów, Ołtarz św. Klemensa, Epitafium Katarzyny i Jerzego Moirów, Epitafium ku czci Jana Pawła II, Epitafium Piotra Uphagena, Krata, Tablica poświęcona Franzowi Jetschgo); Kościół Świętej Trójcy (Epitafium Jana Bernarda Bonifacia, Epitafium Samuela Schelwiga, Epitafium Christiana Abichta, Epitafium Bartłomieja Keckermanna, Lektorium, Epitafium Henryka Möllera, Epitafium Michała Harnischa, Obraz z niezachowanego epitafium, Płyta nagrobna Jana Piotra Titiusa, Epitafium Wawrzyńca Gablera, Epitafium Marcina Ravenwalta, Epitafium Michała Ludwika Hardersa, Epitafium Henryka Christiana Offenberga, Płyta nagrobna Gottlieba Wernsdorfa, Kaplica św. Anny).
