„W dziejach [gdańskiego portu] były wieki i lata wspaniałe, imponującego rozwoju, pełne chwały oraz świetności, ale występowały także dekady powolnego wzrostu, a nawet zastoju” – pisze we wstępie Marian Podgórski. „Nie zawsze były to stulecia znaczącej pozycji, gdy Gdańsk był największym portem na Bałtyku i czołowym ośrodkiem handlowym w tej części świata, jednak nigdy port przy ujściu Wisły nie przestawał być ważnym punktem na mapie Europy”.
Przez wieki port wpływał na „kształtowanie się Gdańska. Obroty przeładunkowe portu, a zwłaszcza jego związki z handlem zbożem, tworzyły podstawę dobrobytu i rozkwitu miasta. Przez wieki – Gdańsk stanowił naturalne okno na świat dla rozległych terenów państwa polskiego położonych w głębi lądu, miejsce bezpośredniego styku krajowego kupiectwa z zachodnim. Dzięki uczestnictwu w wielkim handlu i żegludze miasto uzyskiwało rozgłos i międzynarodową rangę”.
***
Marian Podgórski „1000 lat portu gdańskiego”, Oficyna Gdańska, Gdańsk 1997.
Spis treści: Wstęp; I. Wczesnośredniowieczny port; II. Czasy Krzyżaków i Hanzy; III. Port Rzeczypospolitej – lata świetności; IV. Zmienne koleje losu; V. Pod panowaniem pruskim; VI. Wolne Miasto Gdańsk; VII. Lata II wojny światowej; VIII. Ostatnie półwiecze; Podstawowa bibliografia.