„W niniejszej książce” – pisze autorka we wstępie – „opisano historię i rozwój przede wszystkim komunikacji tramwajowej. W Gdańsku zaczęła się ona kształtować w drugiej połowie XIX w., co było powiązane z rozwojem kolei, doprowadzonej do Gdańska w 1852 r. Początkowo jako tramwaje jeździły większe pojazdy konne, które szybko zelektryfikowano. Także komunikacja autobusowa rozwijająca się w okresie międzywojennym, chociaż nie tak szybko jak tramwajowa, była ważnym środkiem przemieszczania się w mieście. Analizę podjętej tematyki zakończono na roku 1948 r., kiedy uruchomiono ostatnią, odbudowaną po zniszczeniach wojennych linię tramwajową prowadzącą do plaży na Stogach”.
„Ponadto w opracowaniu przedstawiono historię trójmiejskiego przedsiębiorstwa komunikacyjnego, jego strukturę i wybrane wydziały oraz zatrudniony personel, który w zniszczonym Gdańsku odtworzył całą komunikację miejską, właściwie z niczego. Występowały olbrzymie niedobory sprzętu, z konieczności zatrudniano niewykwalifikowany personel, brakowało środków finansowych. Każdy, kto widział ogrom zniszczeń taboru, budynków i infrastruktury drogowej, nie wierzył, że szybko uda się urzeczywistnić to, czego dokonali zdeterminowani pracownicy przedsiębiorstwa MZK w Gdańsku”.
***
Dorota Jaroszewska „Komunikacja tramwajowo-autobusowa w Gdańsku od powstania w drugiej połowie XIX wieku do 1948 roku”, Exante Wydawnictwo Naukowe, Wrocław 2023.
Spis treści: Wykaz skrótów; Wstęp; I. Rozwój transportu miejskiego w Gdańsku do 1945 roku – 1.1. Powstanie komunikacji autobusowej, 1.2. Powstanie komunikacji tramwajowej; II. Odbudowa gdańskiej komunikacji miejskiej w latach 1945-1948 – 2.1. Odbudowa transportu autobusowego, 2.2. Odbudowa komunikacji tramwajowej; III. Międzykomunalne Zakłady Komunikacyjne Gdańsk-Gdynia w latach 1945-1948 – 3.1. Struktura przedsiębiorstwa, 3.2. Sprawy socjalne pracowników, 3.3. Zarobki w przedsiębiorstwie, 3.4. Nadużycia i kradzieże w MZKGG, 3.5. Współzawodnictwo pracy i czyny społeczne; IV. Pasażerowie komunikacji miejskiej – 4.1. Statystyka przejazdów, 4.2. Bilety, 4.3. Konduktorzy i motorniczy, 4.4. Wypadki i incydenty w pojazdach, 4.5. Pasażerowie w pojazdach komunikacji miejskiej; Zakończenie; Bibliografia; Spis tabel; Streszczenie.