Gdańsk był przez wieku ważnym ośrodkiem produkcji zegarów i dzwonów, w Polsce i nad Bałtykiem. W swej pracy Andrzej Januszajtis przedstawia czytelnikom „pierwsze syntetyczne opracowanie dziejów gdańskich zegarów, dzwonów, karylionów i ich twórców, ujęte na szerokim tle ich rozwoju w Polsce i krajach nadbałtyckich”. Autor podsumowuje zarazem swoje wieloletnie badania i doświadczenia, które zdobywał w trakcie prac przy odbudowie zegara astronomicznego w Bazylice Mariackiej.
***
Andrzej Januszajtis „Gdańskie zegary, dzwony i karyliony”, copyright by Towarzystwo Gdańsk-Niderlandy, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2003.
Spis treści: Wstęp; Część I – Zegary i zegarmistrze dawnego Gdańska: Z dziejów zegara, Zegar mechaniczny, Rozpowszechnienie zegarów mechanicznych w Europie, Mechanizmy, Na tropach pierwszego gdańskiego zegara, Drugi zegar „na kościele”, Zegar Groblowy, Zegar zamkowy, Zegary Ratusza, Zegar astronomiczny w kościele Mariackim, Co wskazuje zegar astronomiczny?, Bałtycka rodzina zegarów, Zegary gdańskich kościołów, Zegary Weichenthala, Zegary Heweliusza, Zegary morskie i portowe, Kula czasu, Zegary słoneczne, Zegary domowe, Zegary dla uciechy i rozrywki, Zegarmistrze w cechu; Aneks: Wykaz zegarmistrzów dawnego Gdańska, Lista gdańskich zegarmistrzów, Zegarmistrze miejscy, Lista zegarmistrzów miejskich; Część II – Dzwony, kuranty, karylion i ich twórcy: Dzwony, Dzwony gdańskich kościołów, Gry dzwonów, Dzwony ratuszowe, Dzwony św. Katarzyny, Dzwony mówią, Muzyka dzwonów, Kuranciści i karylioniści, Twórcy gdańskich dzwonów; Aneks: Ustawiacze kuranta ratuszowego, Karylioniści św. Katarzyny, Twórcy gdańskich dzwonów; Bibliografia: Wybrane źródła do części I: 1) Źródła archiwalne, 2) Literatura i źródła drukowane, Wybrane źródła do części II: 1) Źródła archiwalne, 2) Literatura i źródła drukowane.
