„Niektóre budynki” – czytamy we wstępie – „w sposób szczególny uosabiają historię swojego miasta. Należy do nich z pewnością siedziba Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku przy ul. Nowe Ogrody 27. Wybudowany za czasów pruskich gmach stanowił na przestrzeni lat filar polskości w Gdańsku, miejsce martyrologii Polaków i ostoję władzy ludowej, a obecnie mieści siedzibę policji demokratycznego państwa. Nie bacząc na przekonania polityczne swoich użytkowników, wiernie im służył, mimo że niejednokrotnie mógł z tego powodu ulec zagładzie – chociażby podczas zajmowania Gdańska przez hitlerowców, „wyzwalania” miasta przez Sowietów lub wydarzeń, do których doszło tu w 1970 roku. Pomimo tych tragicznych okoliczności, odnosząc jedynie drobne uszkodzenia, szczęśliwie przetrwał do naszych czasów, stając się niemym świadkiem historii miasta i jego mieszkańców”.
„Celem niniejszej” – pisze autor – „pracy jest zwięzłe przedstawienie historii budynku na przestrzeni lat. Opisuję w niej także ludzi, których los zetknął z tym gmachem, oraz wydarzenia historyczne, w których brali oni udział. Całość składa się z sześciu rozdziałów i obejmuje okres od wybudowania budynku do czasów współczesnych”.
***
Michał Sywula, „Niezwykła historia zwykłych obiektów. Gdańsk, Nowe Ogrody 27. Budynek, ludzie, wydarzenia”, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Gdańsk 2022.
Spis treści: Wstęp; Rozdział I Zarząd Budownictwa Wiślanego i Kolegium Szkolne (1913-1921); Rozdział II Komisariat Generalny RP (1921-1939); Rozdział III Siedziba gestapo (1939-1945); Rozdział IV Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej (1945-1952); Rozdział V Komenda Miejska Milicji Obywatelskiej / Miejski Urząd Spraw Wewnętrznych (1952-1990); Rozdział VI Komenda Rejonowa Policji Gdańsk-Południe / Komenda Rejonowa Policji / Komenda Miejska Policji (od 1990 r.); Zakończenie; Wykaz skrótów; Wybrana bibliografia.
