Praca Marii Boguckiej poświęcona jest „dawnym żeglarzom największego portu szlacheckiej Rzeczpospolitej – Gdańska”. Jej zasięg chronologiczny – czytamy we wstępie – „obejmuje XVI-XVIII w., stanowiące wyraźną epokę w dziejach handlu i żeglugi bałtyckiej, w ramach której toczyło się życie »gdańskich ludzi morza«. »Gdańskich«, gdyż związani byli miejscem zamieszkania, a często i statusem prawnym, przede wszystkim zaś warsztatem pracy z tym portem. Stanowlili jednak, jak to było we wszystkich ówczesnych flotach, mozaikę narodowościową pod względem pochodzenia. Pod względem obyczaju i mentalności, wykształconych w związku ze specyficznym sposobem życia, wchodzili zaś do wielkiej rodziny żeglarskiej nie tylko bałtyckiej, lecz ogólnoeuropejskiej. Ich dzieje mają zatem znacznie nie tylko lokalne”.
Na podstawie bogatych źródeł autorka „przedstawia rekrutację marynarzy, zasięg ich podróży, życie codzienne na statku, niebezpieczeństwa związane z ówczesną żeglugą, pokazuje powiązania między handlem a korsarstwem i kaperstwem”.
***
Maria Bogucka „Gdańscy ludzie morza w XVI-XVIII w.”, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1984.
Spis treści: Wstęp; Metamorfozy bałtyckiego handlu; Kto pozostał ryzykantem?; Na bliskich i dalekich szlakach; Rekrutacja i liczebność załóg; „Pierwszy po Bogu”; Załoga: warunki życia; Załoga: pieniądze, dyscyplina, bunty; Chleb powszedni marynarza: niebezpieczeństwo; Horyzont mentalny; „Szczury lądowe” i morze.
