„Niniejsza książka ma na celu” – czytamy we wprowadzeniu – „zaprezentowanie czytelnikowi – w formie katalogowego przeglądu – elementów struktury architektonicznej, jakie zwykliśmy określać mianem detalu architektonicznego, znajdujących się w jednej z najefektowniejszych późnośredniowiecznych realizacji miast nadbałtyckich – w kościele Najświętszej Marii Panny w Gdańsku. […] Kościół Mariacki, jak mało który, »działa« na każdego – w zależności od tego, czy jesteśmy na zewnątrz, czy wewnątrz niego – kolosalną bryłą z wielkimi połaciami ścian i okien tudzież ogromnym wnętrzem, w którym, z racji centralizującej przestrzeni, wzrok ludzki chętniej szuka »stabilnych« i konkretnych punktów odniesienia niż jakichkolwiek detali”.
„Książka »Detal architektoniczny kościoła Mariackiego w Gdańsku« – pisze na wstępie ksiądz Ireneusz Bradtke, proboszcz bazyliki – „to wyjątkowe opracowanie, jakiego do tej pory nie było. Autorki prowadzą nasz wzrok do mało dostępnych detali, znajdujących się w różnych częściach świątyni. Profesjonalnie sporządzone opisy i katalogi nadają temu albumowi bardzo cenny naukowo charakter. Piękne fotografie – przedstawiające cokoły, gzymsy, sklepienia, zworniki i wsporniki, które prezentują twarze/maski – nie tylko ukazują niezwykły kunszt rzeźbiarski budowniczych kościoła, ale również przesłanie teologiczne formy i detali architektonicznych średniowiecznej budowli”.
***
Anna Błażejewska, Elżbieta Pilecka „Detal architektoniczny kościoła Mariackiego w Gdańsku. Katalog i zarys problematyki”, zdjęcia Dariusz Kula i Andrzej Skowroński, przekroje detali kreślił Michał Kurkowski, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2022.
Spis treści: Od wydawcy; Wprowadzenie; Detal architektoniczny – wokół definicji; Detal architektoniczny kościoła Mariackiego w Gdańsku w kontekście dziejów budowli; Katalog: Wstęp, Filary, Sklepienia, Wsporniki, Zworniki, Portale, Szczyty, Fryzy, Blanki, Gzymsy, Płytki glazurowane; Detal architektoniczny w kościele Najświętszej Marii Panny w Gdańsku – wokół semantyki i funkcji: Wsporniki z dekoracją rzeźbiarską, Detal architektoniczny jako „medium pamięci kulturowej” i „pamięci miejsca” – semantyka detali nieprzedstawiających kościoła Mariackiego; Wersja angielskojęzyczna (skrócona); Wykaz literatury, Spis ilustracji.