W trakcie minionego roku Gdańska Rada Oświatowa obradowała 10 razy, debatując nad problemami gdańskiej edukacji. Pozytywnie zaopiniowano 92 projekty Uchwał Rady Miasta Gdańska.
Lista złych zapisów aktach prawnych dotyczących oświaty
Podczas jubileuszowego 10-go spotkania Rady na ręce Minister Edukacji Narodowej Katarzyny Hall przekazano wykaz 36-ciu zapisów prawnych utrudniających racjonalne i efektywne zarządzanie szkołami i lokalną oświatą z uwzględnieniem problemów, które wymagają dodatkowej regulacji prawnej, jak np. zapewnienie codziennej opieki pielęgniarskiej w szkołach. Wśród nich są zapisy dotyczące indywidualnego nauczania i wczesnego wspomagania dzieci niepełnosprawnych, zatrudniania specjalistów, klasyfikowania, kształcenia zawodowego osób niepełnosprawnych, rekrutacji osób zwolnionych z egzaminu oraz postulat uzależnienia wypłat dotacji dla szkół niepublicznych od np. frekwencji, a nie jedynie listy osób zapisanych, wprowadzenia pojęć przeniesienia i łączenia szkół bez potrzeby wcześniejszej likwidacji placówek oraz zmniejszenia liczby dzieci w oddziałach alternatywnych form przedszkolnych oraz wiele innych. Przekazane zapisy zostały zebrane przez Gdańską Radę Oświatową, z uwzględnieniem nadesłanych przez Irenę Dymarską Radną Miasta Gdańska i Czesława Stawikowskiego starszego wizytatora w delegaturze kuratorium w Toruniu.
Stanowisko Gdańskiej Rady Oświatowej w sprawie proponowanych zmian w Ustawie o systemie oświaty i Ustawie Karta Nauczyciela
W dniu 20 października br. Pani Minister Edukacji Narodowej przekazano również stanowisko Gdańskiej Rady Oświatowej w sprawie proponowanych zmian w Ustawie o systemie oświaty i Ustawie Karta Nauczyciela. Po debacie 11 września br. członkowie Rady pozytywnie zaopiniowali kierunki zmian w obszarach: wychowania przedszkolnego i obniżenia wieku realizacji obowiązku szkolnego do 6-ciu lat, roli jednostek samorządu terytorialnego, roli kuratoriów i nauczania domowego, jednocześnie wskazując na potrzebę uszczegółowienia ostatniego, w celu ograniczenia ryzyka nadużyć i wynikających z tego zagrożeń.
Eksperyment edukacyjny ? Edukacja z widokiem na przyszłość
Pierwszy raz - również podczas 10-go posiedzenia - Zastępca Prezydenta Miasta Gdańska Ewa Kamińska przedstawiła członkom Rady założenia eksperymentu edukacyjnego Edukacja z widokiem na przyszłość ? nowy model specjalnego kształcenia ponadgimnazjalnego osób niepełnosprawnych. Jest to efekt kilkumiesięcznej pracy 30-osobowego zespołu spoza grona Rady ? specjalistów pracujących z młodzieżą niepełnosprawną w gdańskich placówkach. W pracach zespołu uczestniczyli również rodzice. Głównym celem tego przedsięwzięcia jest wypracowanie zintegrowanego modelu ponadgimnazjalnej edukacji osób niepełnosprawnych zorientowanego na indywidualny rozwój potencjału ucznia i zwiększenie jego szans na włączenie w życie społeczne i zawodowe. Autorzy eksperymentu zakładają wykorzystanie innowacyjnych rozwiązań programowych i organizacyjnych uwzględniających wszystkie rodzaje i stopnie niepełnosprawności oraz posiadane zasoby kadrowe i instytucjonalne zaangażowane w kształcenie ponadgimnazjalne osób niepełnosprawnych w Gdańsku. Wśród licznych rozwiązań eksperymentalnych jest powoływanie Zespołu Diagnostyczno-Monitorującego, który miałby opiniować kwalifikowanie ucznia do najlepszej dla niego ścieżki rozwoju i monitorować jego postępy, a w razie potrzeby zalecać zmianę profilu kształcenia. Innym rozwiązaniem eksperymentalnym jest wprowadzenie modelowych warsztatów nauki zawodu ułatwiających późniejsze odnalezienie się w przedsiębiorstwie na otwartym i wspomaganym rynku pracy.
Gdański system monitorowania jakości edukacji ?Gdańskie Lwy?
Debatując nad jakością edukacji, zastanawiano się w jaki sposób wykorzystywać Gdański system monitorowania jakości edukacji ? ?Gdańskie Lwy?, aby dobrze wspierał szkoły uzyskujące najsłabsze wyniki i służył promowaniu najpracowitszych. System ten polega na realizacji w gdańskich szkołach podstawowych i gimnazjach konkursów przedmiotowych z j. polskiego, matematyki i j. obcego. Jego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej diagnozy nauczycielom, dyrektorom i organowi prowadzącemu na rok przed egzaminem końcowym, a w szkołach podstawowych dodatkowo w kl. III, w celu zdiagnozowania ucznia na tyle wcześnie, aby móc jeszcze udzielić mu wsparcia, w formie np. zajęć wyrównawczych. Członkowie GRO zwracali również uwagę na konieczność propagowania edukacyjnej wartości dodanej, a nie jedynie wyników końcowych, które czasami nie oddają ogromu pracy szkoły szczególnie w przypadku dzieci ze środowisk zaniedbanych. W związku z powyższym zwrócono uwagę na konieczność przeszkolenia dyrektorów i nauczycieli z zakresu umiejętności odczytywania i interptowania wyników.
Systemowe wspieranie rodziny
Działający w ramach Rady zespół ekspercki ds. wspierania rodziny jako główny problem w świadczeniu pomocy rodzinom wskazał brak systemu ciągłości podejmowanych działań i potrzebę ich standaryzacji sprzężoną z zapewnieniem młodzieży szerokiego spektrum wyboru atrakcyjnego spędzania czasu wolnego. Za najważniejsze zespół uznał podjęcie działań w dwóch głównych obszarach wspieranie rodzin z małymi dziećmi oraz z dziećmi/młodzieżą, zwłaszcza w sytuacjach wymagających szczególnie intensywnych zabiegów wychowawczych i terapeutycznych oraz pomocy rodzinie w kryzysie.
Jako ważne kroki na drodze standaryzacji i systemowości we wspieraniu i pomocy rodzinom wskazano integrację sytemu pomocy oraz upowszechnianie punktów konsultacyjnych i przyszkolnych zespołów interdyscyplinarnych w dzielnicach. W pomocy rodzinie ważna jest bowiem stałość czasu (godzin konsultacji) i miejsca punktów o charakterze uniwersalnym. Jako propozycje rozwiązań problemów zaproponowano również asystowanie rodzinie w rozwiązywaniu problemów, powołanie w mieście Ośrodka Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka oraz Ośrodka Terapii Rodzin. Jako ważne autorzy materiału podkreślali wykorzystanie istniejących już zasobów ? licznych placówek i organizacji pracujących na rzecz rodziny. Duży nacisk położono na asystowanie rodzicom w tzw. zwykłych momentach kryzysowych, które często stają się przyczyną poważnych problemów. W dzisiejszym zapracowanym i zabieganym świecie znaczący odsetek ludzi potrzebujących pomocy, to ludzie młodzi nie radzący sobie z wychowywaniem własnych dzieci. Warto monitorowanie młodych rodziców, w niektórych przypadkach pozwoliłoby na podjęcie właściwych kroków stosunkowo wcześnie i uniknięcie nawarstwiania się problemów. Przedstawiony materiał uświadamia, że w zorganizowanie systemowej pomocy rodzinie należy zaangażować bardzo różnorodne placówki. Konieczna jest zatem debata z udziałem wszystkich służb zaangażowanych w rozwiązanie tego problemu: MOPS-u, ośrodków zdrowia, pomocy społecznej, instytucji, stowarzyszeń i organizacji. (koordynator zespołu: Lucyna Maculewicz).
Kształcenie zawodowe w gdańskich szkołach
Następnym z obszarów problemowych omawianym na posiedzeniu Gdańskiej Rady Oświatowej było kształcenie zawodowe. Jako pożądane zespół ekspercki wskazał kształcenie modułowe w szkołach i przedsiębiorstwach branżowych, coroczne raportowanie i prognozowanie sytuacji na rynku w zakresie potrzeb, dostosowanie sieci szkół zawodowych do potrzeb rynku pracy ? lokalnego i regionalnego. Wśród zaleceń dotyczących podnoszenia jakości kształcenia zawodowego wymieniano klasy wielozawodowe, wyselekcjonowanie zakładów pracy, w których uczniowie mogą odbywać praktyki oraz podejmowanie współpracy z wiodącymi firmami i tworzenie tzw. ?klas patronackich?, doposażenie pracowni i doskonalenie nauczycieli. Jako istotne dla ubranżowienia szkół wymieniano rozdział szkół zawodowych i liceów ogólnokształcących oraz konsolidację bazy dydaktycznej. Odnosząc się do problematyki wyboru ścieżki kształcenia i promocji szkół, eksperci pracujący w zespole jako bardzo ważne wskazali upowszechnianie doradztwa zawodowego i utworzenie, pod ich merytoryczną opieką, portalu internetowego dla uczniów, rodziców i nauczycieli (koordynator zespołu: Aleksander Nagucki, w zespole pracował specjalista zaproszony przez związki zawodowe Wojciech Szczepański ).
Konstytucyjna zasada pomocniczości
Warto zaznaczyć, że kilkakrotnie podczas posiedzeń GRO odnoszono się do konstytucyjnej zasady pomocniczości, której realizacja buduje społeczeństwo obywatelskie, sprzyjając lokalnej samorządności również w sferze oświaty.
Podczas obrad Gdańskiej Rady Oświatowej wiele uwagi poświęcono również problemowi gdańskich sześciolatków i gdańskim zawodowym szkołom specjalnym.
