- Od początku trwania programu miasto przeznaczyło na ten cel ponad 15 milionów złotych, a co bardzo ważne: środki na wsparcie psychologiczne konsekwentnie każdego roku rosną – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Dziś nie jest już wstydem przyznać się, że potrzebujemy pomocy także w kwestii psychiki. Świadomość społeczna jest coraz większa, a jako samorząd wiemy, że potrzeby są ogromne, dlatego też zwiększamy fundusze na ten cel. Bardzo dziękuję Radzie Miasta za wspieranie tego programu. Jestem też niezwykle wdzięczna organizacjom pozarządowym, bo bez nich ten program nie mógłby być realizowany – dodała prezydent Gdańska.
W 2021 roku na Program Wsparcia Zdrowia Psychicznego przeznaczono ponad 2,1 mln zł. W kolejnym roku kwota ta wzrosła do ponad 2,7 mln zł, a w bieżącym roku zarezerwowano ponad 3,3 mln zł na realizację tych działań. W planie na 2024 rok przewiduje się jeszcze większe wsparcie zdrowia psychicznego, a kwota wynosi ponad 4,3 mln zł.
W ramach programu m.in. organizacje pozarządowe realizują projekty wybrane w konkursach. Od 2021 do 2023 roku organizacje te zrealizowały łącznie 84 projekty wspierające zdrowie psychiczne mieszkańców Gdańska. Były to działania skierowane m.in. do dzieci, młodzieży, seniorów, nauczycieli, rodziców oraz osób znajdujące się w trudnych sytuacjach życiowych, przeżywających żałobę czy chorujących na nowotwory.
Z troską o zdrowie mieszkańców
- Gdańsk Program Ochrony Zdrowia Psychicznego jest jednym z najważniejszych i najpotrzebniejszych programów dla mieszkanek i mieszkańców naszego miasta. Słyszymy to z wielu źródeł. Tę wiedzę mamy także z ewaluacji, którą przeprowadziliśmy, aby sprawdzić, w jaki sposób program powinien się zmieniać. Z danych wynika, że tylko w ostatnich 2 latach z prowadzonych działań skorzystało 70 tys. osób – mówiła Monika Chabior, zastępczyni prezydenta ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
Podczas tworzenia kontynuacji programu na lata 2024-2026 jego cele szczegółowe określono w trzech obszarach:
PREWENCJA - edukacja i promocja zachowań prozdrowotnych oraz zapobieganie stygmatyzacji osób z zaburzeniami psychicznymi.
INTERWENCJA - Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej opieki adekwatnej do ich potrzeb.
- Prowadzenie kompleksowego wsparcia dla osób potrzebujących
- Upowszechnienie środowiskowych form interwencji
- Wspieranie programów mieszkalnictwa wspomaganego
- Organizacja wsparcia dla dzieci i młodzieży w sytuacji wystąpienia kryzysu
- Specjalistyczne usługi długoterminowe
- Integracja w środowisku szkolnym dzieci i młodzieży w kryzysie
KOORDYNACJA - utrzymanie efektywnego systemu zarządzania działaniami z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. Planowanie jest m.in. powołanie zespołu ds. monitoringu i ewaluacji Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Zdecyduje Rada Miasta Gdańska
Podczas sesji Rady Miasta Gdańska, która odbędzie się 26 października, pod głosowanie zostanie poddana uchwała w sprawie przyjęcia Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2024-2026.
- Brałam udział w posiedzeniach Komisji rodziny i polityki społecznej, na których poruszany był temat programu. Ku mojej wielkiej radości, za kontynuacją działań dotyczących wsparcia psychicznego na w kolejnych latach zagłosowali wszyscy, zarówno członkowie klubu Wszystko dla Gdańska i Koalicji Obywatelskiej, ale także radni Prawa i Sprawiedliwości. Myślę, że na sesji również wszyscy jednogłośnie zagłosujemy za tym programem – mówiła Beata Dunajewska, przewodnicząca klubu Wszystko dla Gdanska w RMG. – Kiedy inicjatywa ruszała w 2016 roku dysponowaliśmy niewielkimi środkami, ale mieliśmy świadomość, że za kilka lat problem może zwiększyć skalę. Bardzo dziękuję organizacjom pozarządowym, które realizują wiele zadań, których nie jest wstanie własnymi siłami zrealizować samorząd lub NFZ. Dbanie o kondycję psychiczną obywateli powinno być obowiązkiem państwa. My uzupełniamy działania, za które powinien odpowiadać rząd.
Podczas konferencji wielokrotnie poruszano także temat profilaktyki zdrowia psychicznego.
- Ważniejsze jest, żeby zapobiegać niż leczyć - właśnie taka dewiza przyświeca Gdańskiemu Programowi Ochrony Zdrowia Psychicznego. Jako miasto nie mamy własnego szpitala psychiatrycznego czy własnych lekarzy, natomiast możemy dołożyć swoją cegiełkę starań, by zapobiec potrzebie korzystania z aż tak zaawansowanej pomocy przez mieszkanki i mieszkańców Gdańska. Właśnie po to jest ten program, po to są takie miejsca, żeby zapewniać mieszkańcom dobrego klimatu do życia. Liczę też bardzo na poprawę podejścia do problemów zdrowia psychicznego na poziomie centralnym. – mówił Cezary Śpiewak-Dowbór, przewodniczący klubu KO w Radzie Miasta Gdańska.
Siła współpracy organizacji pozarządowych
Konferencja prasowa dotycząca programu odbyła się w siedzibie projektu Niebieskie Trampki znajdującej się w Forum Gdańsk. Miejsce powstało w ramach współpracy między organizacją pozarządową czyli Fundacją FOSA, podmiotem prywatnym czyli CH Forum oraz samorządem – miastem Gdańsk. To przestrzeń współtworzona razem z młodzieżą, która ma być bezpieczną przystanią dla każdej potrzebującej młodej osoby. Niezależnie od tego czy potrzebuje posiedzieć w ciepłym pomieszczeniu, pograć w gry, bilard czy tenisa stołowego, poznać nowe osoby czy porozmawiać o swoich problemach i uzyskać wsparcie.
W konferencji wzięli również udział przedstawiciele dwóch z trzynastu organizacji pozarządowych udzielających aktualnie wsparcia w ramach programu.
- Jesteśmy w sytuacji, kiedy nie musimy udowadniać, że mamy problemy i gasimy pożary. Czasy nie są proste, a my nie odwracamy wzroku od tematu. Praca z dziećmi, młodzieżą i osobami starszymi, to wciąż nowe wyzwania. Dzięki temu, że my, jako organizacje pozarządowe, nie zostaliśmy w tym sami, a miasto zauważa te problemy, możemy wspólnie szukać rozwiązań. Prowadzimy wiele projektów dotyczących m.in. aktywizacji zawodowej osób, które wychodzą z kryzysów, prowadzimy warsztaty dla młodzieży w szkołach oraz szkolenia dla kadr pedagogicznych i rodziców. Prowadzimy także Środowiskowy Dom Samopomocy dla Młodzieży czy Forum Młodzieży Niebieskie Trampki. Zależy nam na tym, żeby obok młodzieży, którą spotka kryzys, a może ją spotkać w każdej chwili, był dorosły, który to zauważy i zareaguje. W ramach wsparcia miasta możemy prowadzić takie działania, nad którymi system nie nadąża, z samorządem wspólnie szukamy rozwiązań wielu problemów.
Towarzystwo Profilaktyki Środowiskowej „MROWISKO” także realizuje projekty w ramach Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
- W dbaniu o zdrowie psychiczne bardzo ważna jest profilaktyka i działanie dwutorowe. Z jednej strony odpowiadamy na bieżące potrzeby w interwencji, ale musimy też pracować nad tym, aby nie doprowadzać do pogarszania kondycji psychicznej mieszkanek i mieszkańców. Ogromną uwagę należy przyłożyć też do wsparcia osób dorosłych, które tworzą środowisko zarówno dla dzieci i młodzieży, jak i seniorów. Nie możemy być obojętni na kryzys drugiego człowieka na jego problemy – mówiła Kaja Medowska z Towarzystwa Profilaktyki Środowiskowej „MROWISKO”. - W tym roku ruszyliśmy z dwoma programami, które są nowością w naszej działalności. Jeden z nich jest skierowany do pracowników gdańskich szkół. To szkolenie, podczas którego łącznie 220 nauczycieli ma szanse zwiększyć swoje umiejętności w budowaniu bezpieczeństwa w klasie. Kładziemy duży nacisk na to, co my dorośli możemy zrobić, jak wspierać dzieci i młodzież, żeby mogli zbudować ze sobą bezpieczne środowisko i lepiej się komunikować. Drugim projektem jest program redukcji osamotnienia, bo właśnie samotność jestem jednym z głównych czynników powstawania kryzysu psychicznego. Program jest skierowany do studentów i studentek z gdańskich uczelni i ma na celu pomóc tym osobom w okresie wielkich zmian w ich życiu, kiedy wychodząc z domu rodzinnego, stają przed nowymi wyzwaniami – dodała Kaja Medowska. - To, co jest ważne w Gdańsku, to bardzo dobra współpraca nie tylko organizacji z miastem, ale również pomiędzy organizacjami. Kiedy mamy jakąś trudność, kiedy wsparcie mojej organizacji nie jest wystarczające, dzwonię do innych i wspólnie rozwiązujemy problem. To jest ogromny filar tych działań i wielka szansa.
www.wsparciewgdansku.pl
Fundacja FOSA wspiera także w zakresie znalezienia adekwatnego wsparcia, zarówno w Punkcie Informacyjno-Konsultacyjnym jak i za pomocą portalu www.wsparciewgdansku.pl, na którym znajduje się baza wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego. Za jej pomogą można łatwo znaleźć miejsce, w którym można nieodpłatnie uzyskać wsparcie w związku ze swoim problemem i jego rodzajem. Ponadto poza stroną internetową działa także aplikacja dostępna nieodpłatnie zarówno na system android jak i ios. Zawiera zarówno bazę wsparcia, jak i kalendarz z możliwością wybrania terminu wizyty u psycholożki, czy psychoedukację i możliwość łatwego i anonimowego zgłoszenia przypadków nierównego traktowania.
Miasto wydało także informator dotyczący zdrowia psychicznego. Był udostępniony w formie drukowanej i online. Zebrane tam zostały m.in. informacje o miejscach, w których można uzyskać pomoc. Drukowana wersja informatora jest przydatna szczególnie seniorom, którzy nie potrafią poruszać się w Internecie i nie mogą skorzystać z informacji udostępnianych w sieci.
