Młodzież i NGO
Gospodarzem kolejnego spotkania Polsko-Niemieckiej Grupy Roboczej 26 i 27 września br., było miasto Gdańsk. Wiodącymi tematami była współpraca młodzieży oraz rola NGO we współpracy międzynarodowej.
Kolejne już 21 posiedzenie Polsko-Niemieckiej Grupy Roboczej, zgromadziło ponad 40 przedstawicieli polskich i niemieckich samorządów. Gości z Polski i Niemiec powitał Maciej Lisicki, Zastępca Prezydenta Miasta Gdańska. W swoim krótkim wystąpieniu eksponował wielokulturowy charakter Gdańska, sprzyjający międzynarodowym kontaktom. Miasto ma wieloletnie tradycje współpracy międzynarodowej, w tym z niemieckim miastem partnerskim Bremą. Na tematy spotkania wybrano nowe formy współpracy młodzieży na gruncie najnowszej historii oraz rolę NGO w prowadzeniu współpracy międzynarodowej przez władze lokalne.
Podczas pierwszego warsztatu poświęconego działaniom adresowanym do młodzieży uczestnicy zobaczyli prezentacje szeregu różnorodnych projektów. Pierwszym z gości tego panelu była pani Magdalena Zatylna, reprezentująca Polsko-Niemiecka Współpracę Młodzieży. Przykładowe, zrealizowane w 2014 r. projekty PNWM pod przewodnim tematem „25 lat wolności” to Democracy under construction (Polsko-niemiecko-czeskie spotkanie młodzieży o charakterze polityczno-historycznym), Wyrapuj sobie wolność (projekt wolontariuszek PNWM – warsztaty polityczno-historyczne, spotkania ze świadkami historii oraz warsztat rapowania w studio nagrań) oraz Dzień Wolności (zrealizowano 240 projektów z udziałem 23 000 młodych osób).
Kolejna prezentacja, pani Ulrike Würz, Zastępcy Dyrektora Instytutu Goethego w Warszawie, pokazywała inicjatywy Instytutu skierowane do młodego pokolenia, konstruowane wokół szeroko rozumianej edukacji językowej. Wśród realizowanych inicjatyw wymienić można projekt S-O-S Bałtyk (ochrona środowiska w basenie Morza Bałtyckiego), Klick – internetowe czasopismo uczniów, międzynarodowe obozy językowe, projekt językowo-piłkarski Mistrzowie dryblingu czy międzynarodową debatę młodzieży z udziałem uczniów biegle posługujących się j. niemieckim.
Ciekawą inicjatywą omówioną przez dr. Richarda Pyritz, Honorowego Przewodniczącego Parlamentu, jest działalność Polsko-Niemieckiego Parlamentu Młodzieżowego. Parlament zawiązał się w 2010 r. w Lubece, a kolejne spotkania odbywały się w Szczecinie, Gdańsku, Berlinie, z udziałem młodych ludzi z kilku polskich i niemieckich miast. W kolejnych latach uczestnikami spotkań byli także młodzi Francuzi, a zaplanowane posiedzenie w Strasburgu zgromadzi przedstawicieli kilku krajów. Parlament tworzą prezydium oraz komisje robocze, a obrady toczą się wokół ustalonych wcześniej tematów. Przykładowa tematyka jednego ze spotkań (w Gdańsku w 2013 r.) obejmowała symulację obrad parlamentarnych. Podzieleni na grupy dyskusyjne, prowadzone przez doświadczonych mediatorów, młodzi omawiali tematy z zakresu polityki, nauk społecznych, kultury czy ekonomii, a wyniki pracy przedstawiane były podczas sesji parlamentu. Celem jest stworzenie warunków do doświadczenia procesu demokratycznego podejmowania decyzji, kształtowania umiejętności wyrabiania własnych opinii, zwiększania świadomości społecznej i politycznej młodych obywateli.
O projekcie „500-lecie Piły w Międzynarodowym Roku Obywateli – od europejskiego dziedzictwa do europejskiego obywatelstwa” opowiedziała pani Małgorzata Ciemięga, Zastępca Dyrektora Wydziału Oświaty, Kultury i Sportu UM w Pile. Zrealizowane wspólnie z partnerami z Niemiec i Francji przedsięwzięcie wpisywało się w obchody jubileuszu, angażowało wszystkie pokolenia od przedszkolaków po seniorów i zostało zaprezentowane szerokiemu gronu mieszkańców miasta. Barwną ilustrację zrealizowanego projektu był krótki film oraz obecność na posiedzeniu pilskich uczniów – uczestników projektu.
Duże zainteresowanie członków Grupy Roboczej wzbudził projekt edukacji morskiej, którego centrum jest gdański jacht Generał Zaruski. O historii budowy i renowacji jachtu mówił Krzysztof Dębski, Kierownik Biura Armatorskiego. Żaglowiec zbudowany w 1939 roku w Szwecji z inicjatywy generała Mariusza Zaruskiego, trafił do Polski dopiero po wojnie i służył jako jednostka szkoleniowa kolejnym pokoleniom młodzieży. Przez ostanie lata historyczny żaglowiec stał bezczynnie i popadał w ruinę. W listopadzie 2008 r. władze Miasta Gdańska zdecydowały się odkupić jacht i zaangażować się w jego odbudowę, tak aby jako aktywny obiekt muzealny mógł służyć idei szkolenia i wychowania morskiego młodzieży. Głównym celem projektu Gdańsk ratuje żaglowiec, poza odbudową tradycyjnej jednostki jest realizowanie programu edukacji morskiej i ekologicznej młodzieży. „Generał Zaruski” jest również ważną częścią programu pracy profilaktycznej z młodzieżą, oraz służy programom międzynarodowej wymiany młodzieży i promowaniu wolontariatu.
Przykład z Niemiec pokazał gościom gdańskiego posiedzenia Karl Heinz Renner, z miasta Krefeld. W krótkiej prezentacji naświetlił proces ewaluowania zaangażowania młodych ludzi w wymianę międzynarodową od wycieczek krajoznawczych czy wizyt w miejscach pamięci, po wspólnie realizowane projekty np. letnie obozy w Krefeld, podczas których młodzież wspólnie bierze udział w odnawianiu budynków przedszkoli czy inne spotkania tematyczne. We współpracę angażują się także środowiska artystyczne. Mówiąc o działaniach podejmowanych w Krefeld pan Renner podkreślał konieczność nadawania współpracy międzynarodowej młodzieży konkretnych ram tematycznych, w tym z obszaru muzyki czy sztuki.
Podczas drugiego bloku tematycznego zajęto się miejscem organizacji pozarządowych w międzynarodowych działaniach samorządów. W tę części spotkania wprowadził Marek Olechnowicz, przewodniczący Rady Organizacji Pozarządowych Powiatu Gdańskiego, zaangażowany równocześnie w prace Stowarzyszenia Podaj rękę z Miłocina. Szerokie spektrum działań podejmowanych przez organizacje pozarządowe w Gdańsku, w tym w ramach inicjatywy Wolontariat Europejski, pokazała Magdalena Skiba, Kierownik Wydziału Rozwoju Społecznego UM Gdańska.
Niezmiernie ważny aspekt działań międzynarodowych, dotyczących regulacji praw dzieci, których rodzice są różnej narodowości wskazały Gabriele Scholz z Niemieckiego Związku Opieki Publicznej i Prywatnej oraz Katarzyna Kledzik-Balicka z Komitetu Ochrony Praw Dziecka (w Polsce). Działalność tych organizacji wypełnia swego rodzaju lukę, której nie są w stanie uregulować przepisy prawa, udzielając wsparcia rodzicom i dzieciom, którzy znaleźli się w trudnej, często konfliktowej sytuacji.
Trzeci projekt ECEKON – gdańską, proeuropejską inicjatywę humanistyczną wsparcia osób z niepełnosprawnością, w aspekcie doświadczeń i perspektyw współpracy polsko-niemieckiej omówił Ryszard Popowski, menadżer orkiestry Vita Activa. Orkiestra działa w Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Gdańsku od 1995 r. Wśród 40 członków orkiestry są wyłącznie osoby dorosłe (pełnoletnie), w tym osoby z niepełnosprawnością intelektualną, rodzice osób z niepełnosprawnością, wolontariusze. W niektórych koncertach z OVA występują zawodowi artyści. Orkiestra ma w swym dorobku ponad 230 koncertów w Polsce i za granicą, w 56 miastach. Idea edukacji muzycznej osób z niepełnosprawnością intelektualną zrodziła się w efekcie kontaktów międzynarodowych, i na ich gruncie jest też dalej przekazywana.
Kolejnym punktem programu posiedzenia Grupy było omówienie planu pracy na kolejny rok. Po podsumowaniu spotkania przez Piotra Głowskiego, prezydenta Piły, przewodniczącego po stronie polskiej oraz Tobiasa Kogge, Zastępcę Burmistrza Halle, niemieckiego współprzewodniczącego, członkowie Polsko-Niemieckiej Grupy Roboczej odwiedzili Europejskie Centrum Solidarności.
Polsko-Niemiecka Grupa Robocza od prawie 20 lat koordynuje współpracę Związku Miast Polskich i Sekcji Niemieckiej Rady Gmin i Regionów Europy (CEMR), którą tworzą Związek Miast Niemieckich, Związek Powiatów Niemieckich oraz Niemiecki Związek Miast i Gmin. Od lutego 2014 grono współpracujących organizacji samorządowych poszerzyło się o Związek Powiatów Polskich.
Biuro Związku Miast Polskich
Jolanta Murawska, Członek Grupy z Gdańska
