Tworzenie kobiecych partii politycznych może być traktowane jako element zwiększania świadomości społecznej dotyczącej równouprawnienia kobiet i mężczyzn. Głównym powodem zakładania kobiecych partii politycznych jest nieuwzględnianie przez działające partie polityczne interesów kobiet. W tym znaczeniu elementem mobilizującym politycznie kobiety są konkretne postulaty. Przykładowo, protesty w Danii latach 1961–1962 przeciw rozwojowi broni nuklearnej zaktywizowały politycznie kobiety1. Ruchy na rzecz pokoju i środowiska naturalnego uruchomiły ich aktywność w większym stopniu niż kwestie skupione wokół ruchów kobiecych (feministycznych). Dla wielu aktywnych kobiet w kampanii przeciwatomowej otworzyły się perspektywy działalności politycznej.
W Polsce w 2007 roku powstała Partia Kobiet – jako forma protestu wobec wieloletniego pomijania w polityce kwestii kobiecych (tab.1).
Tabela 1 Postulaty w sferze działań polityki zdrowotnej, polityki pracy i społecznej zawarte w pierwszym programie Partii Kobiet z 2007.
|
Źródło: Program Partii Kobiet, 2007 s. 2.
Spośród postulatów Partii Kobiet 2. i 4. doczekały się realizacji. W 2008 roku nastąpiła reaktywacja Funduszu Alimentacyjnego2, a w 2010 podjęto likwidację domów dziecka na rzecz domów rodzinnych3. Częściowej realizacji doczekał się postulat 10. W 2015 roku, na trzy miesiące przed wyborami, partia rządząca (Platforma Obywatelska)wprowadziła refundację leczenia niepłodności4, którą obecnie rządząca konserwatywna partia zlikwidowała5.
Partie kobiece w większej mierze wzmacniają pozycję kobiet w innych partiach niźli mają szanse na zdobycie realnego poparcia w wyborach. Bezpośrednie zaangażowanie w politykę ma na celu nagłośnienie spraw kobiet i zwrócenie na nie uwagi podmiotom dominującym na scenie politycznej. Celem partii kobiecych jest wzmocnienie reprezentacji kandydatur kobiet w polityce oraz realizacja kobiecych interesów. Niektóre kobiece partie opierają się na feministycznej ideologii i traktują marginalizację kobiet w polityce jako przejaw patriarchalnej dominacji. Inne akcentują specyficzne kobiece doświadczenie i domagają się miejsca w debacie publicznej i decydowaniu politycznym.
Rola kobiecych partii
|
Wzmocnienie wiedzy na temat sytuacji kobiet Budowanie solidarności wśród kobiet polityków Artykulacja interesów Budowanie poparcia |
Źródło: opracowanie własne
Z powodu braku finansów i rozbudowanych struktur lokalnych partie kobiece nie wytrzymują próby czasu. Chociaż partie kobiece w swoich szeregach mają mężczyzn, to w istocie zwracają się tylko do połowy elektoratu – tj. kobiecego. Kwestie, które postulują partie kobiece, zwłaszcza w społeczeństwach o niskim poziomie egalitaryzmu płci, są często wykluczane lub trywializowane w dyskursie publicznym. Typowym zabiegiem banalizacji jest sprowadzanie postulatów czy celów politycznych do zagadnienia ze sfery obyczajowej (często z podtekstem seksualnym), a nie politycznej. Media podkreślają jedynie fakt, że partie kobiece działają na rzecz kobiet lub że są nową organizacją na scenie politycznej. Brak sukcesów w postaci mandatów potwierdza szkodliwy stereotyp, że kobiety nie nadają się do polityki.
Autor: Barbara Kijewska
Doktor nauk politycznych, Uniwersytet Gdański
1 Christensen Ann-Dote, 2004: 252
2 Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, Dz. U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1378.
3 Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Dz.U. 2011 nr 149 poz. 887.
4 Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności, Dz.U. 2015 poz. 1087.
5 Zgodnie z decyzją obecnego ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła, program od 30. czerwca 2016 nie będzie kontynuowany.
