W piątek, 17 listopada prezydent Aleksandra Dulkiewicz przedstawiła wyniki ogłoszonego w lipcu konkursu. Przyznano 3 nagrody główne i 2 wyróżnienia. Priorytetem w ocenie konkursowej było stworzenie spójnej przestrzeń, która podporządkuje się wizji urbanistycznej, jednocześnie poprawiając dostępność i estetykę tego miejsca.
- Mamy do czynienia z przestrzenią, która jest szalenie ważna dla Gdańska. Jest elementem naszego DNA. Nie tylko elementem historii, najpierw krwawej, a później pokojowej i radosnej, miejscem, gdzie różne ważne rzeczy się działy, ale też miejscem, gdzie widzimy, jak zmienia się charakter tej części miasta. Z obszaru przemysłowego zmieniło się w takie, gdzie ludzie przychodzą i się spotykają. Widzimy też, jak zmienia się przestrzeń wokół stoczni. Wokół Placu Solidarności i Europejskiego Centrum Solidarności powstają nowe budynki. To miejsce wymaga spójnej koncepcji, ale żeby ona była mądra, potrzebujemy właśnie waszych pomysłów, waszej wiedzy i waszej inspiracji - mówiła podczas uroczystości prezydent Dulkiewicz.
W konkursie mogli wziąć udział zarówno doświadczeni architekci, jak i młodzi absolwenci Wydziałów Architektury uczelni wyższych.
- Zarówno komisja konkursowa, jak i osoby, zespoły biorące udział w konkursie mieli niełatwy orzech do zgryzienia. Plac Solidarności to z jednej strony przestrzeń zabytkowa, która ma już swój kształt. Z drugiej strony jest ona na pograniczu „starego” miasta i tego młodego, które obecnie poddawane jest transformacji. Inicjatywa zrobienia tego konkursu wynikała z potrzeby uporządkowania tej przestrzeni i wpisania jej właśnie w kontekst urbanistyczny całego otoczenia – powiedział Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska.
Laureaci konkursu
- Do konkursu wpłynęło 13 prac i mogłoby się wydawać, że ta liczba nie jest zbyt duża. Ich różnorodność i poziom pozwoliły nam na przedyskutowanie różnych wariantów rozwoju i zmian, które mogłyby nastąpić w przestrzeni Placu i jego okolicy. We wszystkich pracach widać bardzo różnorodne podejście uczestników do kształtowania tej przestrzeni. Jedni próbowali ją bardzo wyraziście zdefiniować, inni stawiali na otwartość. Wspólnym motywem jest przede wszystkim sprzeciwianie się betonozie. Każda praca zawierała bardzo dużo zieleni - mówiła dr Monika Arczyńska, która zasiadała w sądzie konkursowym.
Do siedziby organizatora konkursu wpłynęło w terminie 13 prac konkursowych, trzy z nich otrzymały nagrody. Komisja konkursowa przyznała także dwa wyróżnienia.
- To niezwykle trudne zadanie zderzyć się z tak ważnym i symbolicznym miejscem, jak Pomnik Poległych Stoczniowców. Można myśleć kategoriami urbanistyki, w odniesieniu do innych istniejących placów, jednak ten jest wyjątkowy. Myślenie w kategoriach klasycznych pierzei właściwie nie miało miejsca i cieszę się, że znalazły się inne rozwiązania, które nie obudowują placu pierzejami - mówił zastępca przewodniczącego sądu konkursowego, prof. Jacek Krenz.
- I Nagroda (40 tys. zł):
Nr porządkowy pracy konkursowej: 8
W skład zespołu konkursowego weszli: Szymon Wojciechowski, Dżafar Bajraszewski, Yaroslaw Panasevych, Hubert Natroff, Michalina Dutkowska, Nadia Surowiec, Viktoriia Sliusarenko, Vikor Shupliak, Ostap Ivaniv.
Uzasadnienie:
Nagroda została przyznana za wyraziste uporządkowanie urbanistyczno-architektoniczne placu, podzielonego na trzy strefy funkcjonalne: pamięci, zieloną i miejską. Strefę zieloną – wprowadzającą na plac zieleń miejską i parkową, wzmacniającą ramy i charakter placu, jednocześnie oddzielając go od ruchliwych ulic i łącząc z Drogą do Wolności. Strefę miejską – skupioną wokół przebudowanej, uzupełnionej ruchem tramwajowym ulicy Nowomiejskiej. Głównym elementem jest amfiteatralne wzniesienie, które wprowadza atrakcyjny element rozwijający i wzmacniający istniejącą kompozycję placu.
- II Nagroda (30 tys. zł):
Nr porządkowy pracy konkursowej: 7
Zespół projektowy to: Tomasz Bekas, Alicja Maculewicz, Jan Matusewicz
Uzasadnienie:
Nagrodę przyznano za przebudowę istniejącej infrastruktury drogowej, pozwalającą na stworzenie promenady pieszej wzdłuż ulicy Wały Piastowskie z najściem na pomnik od strony Dworca Głównego i wykreowanie ogólnodostępnych przestrzeni w pobliżu wejścia do budynku I LO. Przekształcenie ul. Doki w ciąg pieszy z nowym zagospodarowaniem działek otaczających dwa bloki mieszkalne. Wytyczenie trasy pieszo-rowerowej prowadzącej do „żółtego wiaduktu” w kierunku Góry Gradowej oraz zagospodarowanie terenu pętli autobusowej.
- III Nagroda (20 tys. zł):
Nr porządkowy pracy konkursowej: 4
Projekt autorstwa Sławomira Kopy.
Uzasadnienie:
III Nagrodę przyznano za trafną propozycję urbanistycznego uporządkowania obszaru opracowania studialnego przy użyciu bardzo skromnych środków. Właściwie odczytana hierarchia programowo-przestrzenna Placu Solidarności została podkreślona i wzbogacona, dopełniona kompozycją zieleni. Nagrodzony projekt pokazuje w jaki sposób niska i wysoka zieleń mogą odmienić istniejącą przestrzeń miasta, przy ograniczonej ingerencji w jego tkankę i ograniczonym budżecie tych przekształceń.
- Wyróżnienie 1 (10 tys. zł):
Nr porządkowy pracy konkursowej: 1
W skład zespołu projektowego weszli Łukasz Modrzejewski, Jakub Kozaczenko, Konrad Zaborski.
Uzasadnienie:
Wyróżnienie przyznano za wprowadzenie zdecydowanej idei zwartej tkanki śródmiejskiej, tworząc cyrkularny plac z posadzką i ścianami urbanistycznymi.
- Wyróżnienie 2 (10 tys. zł)
Nr porządkowy pracy konkursowej: 11
Zespół projektowy: Roman Ruczyński, Łukasz Bugalski, Barbara Bugalska.
Uzasadnienie:
Wyróżnienie przyznano za wkomponowanie punktowca przy ul. Doki 1 w centralną kompozycję placu oraz oryginalną propozycję przeniesienia linii tramwajowej.
Harmonogram konkursu
Prace w konkursie można było składać do 14 września 2023 roku. W poniedziałek 13 listopada zebrał się sąd konkursowy, który zdecydował o przyznaniu nagród i wyróżnień.
W skład sądu konkursowego weszli:
- Bolesław Stelmach- przewodniczący sądu konkursowego
- dr Monika Arczyńska
- Henryk Knapiński
- Sławomir Gzell
- PG Jacek Krenz
- dr Michał Leszczyński
- Piotr Lorens
- Zbigniew Myczkowski
- Igor Strzok
- Barbara Tusk
W dniu 12 grudnia odbędzie się dyskusja publiczna z prezentacją prac. Spotkanie w siedzibie SARP – Dwór św. Jerzego o godz. 16.00.
