Lokale przy ul. Cygańska Góra powstały w oparciu o przepisy Uchwały Nr 268 Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1982 r. w sprawie zasad realizacji i finansowania budownictwa mieszkaniowego (M.P. 83.4.24). W latach 80. ub. wieku zawarto umowy dotyczące partycypacji z tytułu budowy i wykupu mieszkań w osiedlu Cygańska Góra w Gdańsku m.in. z Zespołem Elektrociepłowni Gdańsk, Zakładami Remontowymi Energetyki, Wojewódzkim Urzędem Spraw Wewnętrznych w Gdańsku (Policja), Narodowym Bankiem Polskim i Strażą Graniczną. Inwestor udziałowiec był zobowiązany, na podstawie zawartej umowy, do wniesienia pełnego kosztu budowy mieszkań oraz nakładów związanych z uzbrojeniem i urządzeniem terenu, a także pokrycia kosztów ogólnych związanych z przygotowaniem zadania inwestycyjnego i pokrycia partycypacji w budowie urządzeń towarzyszących. Co w praktyce oznaczało pokrycie kosztów budowy 97 mieszkań przez wyżej wymienione firmy.
Każdy z Inwestorów udziałowców uzyskiwał prawo do dysponowania lokalami mieszkalnymi, na których wybudowanie wpłacił partycypację. Decydował o zasiedleniu takich lokali, wskazując najemcę i osoby uprawnione do zamieszkiwania w danym lokum. W przypadku opróżnienia lokalu przez jego najemcę – prawo do ponownego zasiedlenia lokalu przysługiwało (i przysługuje nadal) Inwestorowi udziałowcowi (lub jego następcy prawnemu), który dokonał partycypacji w kosztach jego wybudowania.
Jeżeli najemca wyraził taką wolę, mógł zwrócić się do podmiotu trzeciego (w tym przypadku inwestora udziałowca) z prośbą o nabycie takiego lokalu. W takim przypadku podmiot trzeci przenosił prawo dysponowania lokalem na Gminę Miasta Gdańska i od Gminy najemca nabywał lokal z bonifikatą. Jednocześnie podmiot trzeci (inwestor udziałowiec) zrzekał się prawa do uzyskania zwrotu poniesionych nakładów na wybudowanie mieszkania. Dzięki zawartym wcześniej umowom, Gmina mogła udzielić bonifikaty w wysokości 90%, ponieważ faktycznie te koszty wybudowania lokalu wcześniej poniósł inwestor udziałowiec.
Zasady zbycia lokali gminnych przy ul. Cygańska Góra z 90% bonifikatą regulowały uchwały Rady Miasta Gdańska, począwszy od uchwały nr XLIII/1536/05 z dnia 27.10.2005, a skończywszy na uchwale nr XIV/188/11 z dnia 30.06.2011 (uznane przez Wojewodę Pomorskiego za zgodne z prawem).
Budynki lub lokale mieszkalne wybudowane po 27 maja 1990 r. nie są zbywane z bonifikatą 90%, z wyjątkiem budynków i lokali nabytych przez Gminę Miasta Gdańsk nieodpłatnie – tak było w przypadku 97 mieszkań na osiedlu Cygańska Góra. Koszty pozostałych 247 mieszkań pokryło miasto i dla nich zaproponowano najemcom 35% bonifikaty.
Podczas ostatniej sesji Rady Miasta Gdańska radni, chcąc wyjść naprzeciw i ułatwić najemcom nabycie prawa własności zajmowanych lokali, zdecydowali o udzieleniu bonifikaty przy sprzedaży lokali na poziomie 35%. Określając stawkę procentową bonifikaty na tym poziomie, należało wziąć pod uwagę – z jednej strony – udzielenie ulgi najemcom, a z drugiej, zasady gospodarności. Budynki te bowiem są stosunkowo nowe, w nienajgorszym jeszcze stanie technicznym, toteż bonifikata na poziomie 35% to rozwiązanie kompromisowe, zbliżone do średniej amortyzacji tych budynków.
Nabycie lokali wybudowanych po 27.05.1990 przez Gminę nieodpłatnie, w świetle powyższych uchwał, nie dotyczy wyłącznie samego faktu nabycia prawa własności lokali będących uprzednio własnością osób trzecich. Podstawowym kryterium jest to, czy budowa tych lokali była sfinansowana przez podmioty inne niż Gmina Miasta Gdańsk. Wyraźnie wskazują na takie rozumienie przepisu uzasadnienia do powyższych uchwał, kładące nacisk na aspekt ekonomiczny uzyskania lokali mieszkalnych. Uzasadnieniem wprowadzenia takiego ograniczenia była okoliczność, by Gmina Gdańsk nie ponosiła kosztów wzniesienia budynku lub lokalu. W odwrotnej sytuacji zbycie takiego lokalu za 10% wartości byłoby nieuzasadnione ekonomicznie. Gdy Gmina Miasta Gdańsk nieodpłatnie uzyskiwała lokale i nie poniosła kosztów wybudowania tychże, nie było uzasadnienia, by nie udzielać w tych przypadkach 90% bonifikaty. W ogólnym rozrachunku Gmina uzyskiwała i tak dodatkowy dochód (10% wartości lokalu). Należy też wziąć pod uwagę fakt, że nabycie własności nieruchomości nie tylko mieści się w granicach nabycia w drodze umowy pomiędzy dwiema stronami (np. sprzedaż, darowizna), ale też w ramach innej czynności prawnej, w tym czynności jednostronnej, np. zrzeczenia się lub tzw. komunalizacji, lub przejęcia nieruchomości w zamian za zobowiązania podatkowe. Podkreślić należy też to, że w sytuacji nabycia – pozyskania lokali wybudowanych po 27.05.1990 – odpłatnie, w jakiejkolwiek formie, nie tylko pieniężnej, ale np., w ramach zamiany nieruchomości, umorzenia zobowiązań podatkowych, takie lokale będą mogły być zbywane wyłącznie za 100% wartości, gdyż Gmina Gdańsk poniosła koszt pozyskania tych lokali (pieniężny lub inny koszt materialny).
Podsumowując, Gmina Miasta Gdańsk uzyskała lokale na osiedlu Cygańska Góra wielotorowo. Mieszkania z bonifikatą 90%, wybudowane po 27.05.1990, zostały wybudowane ze środków inwestorów partycypujących, dlatego Miasto nie ponosiło kosztów i mogło, bez utraty interesu ekonomicznego, udzielić bonifikaty w wysokości 90%. Mieszkania wybudowane po 27.05.1990 mogły być sprzedawane z wyżej wymienioną bonifikatą, jeśli Gmina Miasta Gdańsk nie ponosiła kosztów związanych z budową lokalu i uzyskała nieodpłatnie prawo do rozporządzania tym lokalem. Mieszkania gdzie udzielono bonifikaty 35% zostały uzyskane w inny, niż powyższy sposób (tj. ze środków gminnych), dlatego udzielenie większej bonifikaty jest nieuzasadnione ekonomicznie. Wysokość bonifikaty zaś została ustalona na podstawie średniej amortyzacji budynków, w których te lokale się znajdują.
