Uwarunkowania urbanistyczne
Jednostka pomocnicza Chełm jest położona we wschodniej części dzielnicy urbanistycznej Południe. Obejmuje swym zasięgiem jednostki urbanistyczne Chełm i Maćkowy oraz fragment Śródmieścia Historycznego (część Biskupiej Górki, Chełm, wschodnią część Ujeściska, Orunię Górną, fragment Łostowic, Maćkowy).
Dolina Potoku Oruńskiego dzieli dzielnicę Chełm na obszary o zdecydowanie różnym stopniu i sposobie zagospodarowania. Część północna, jednoznacznie zdefiniowana przestrzennie i funkcjonalnie, jest obszarem o prawie wypełnionej strukturze z przewagą wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej, dobrze wyposażonej w podstawowe usługi, infrastrukturę społeczną i drogową. Najstarszymi częściami dzielnicy są Biskupia Górka i tzw. Stary Chełm. Od końca lat 70-tych rozwijały się duże założenia zabudowy wielorodzinnej – tzw. Nowy Chełm, wschodnia część Ujeściska i Orunia Górna. Na południe od Parku Oruńskiego rozciąga się jednostka urbanistyczna Maćkowy o zupełnie innym charakterze przestrzenno–funkcjonalnym. Jest to obszar niezbyt zainwestowany i słabo wyposażony w infrastrukturę społeczną i drogową. Najstarsza zabudowa usytuowana jest w rejonie wsi Maćkowy. Ponadto pojawiły się tu pojedyncze gniazda zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej. W tej części dzielnicy dominuje krajobraz seminaturalny, nieużytki porolne i grunty wciąż uprawiane.
Chełm jest położony na górnym tarasie wysoczyzny gdańskiej. Wschodnia część dzielnicy leży w rejonie strefy krawędziowej wysoczyzny, charakteryzującej się zróżnicowaną fizjonomią. Walory przyrodniczo-krajobrazowe doliny Potoku Oruńskiego są dużym atutem dzielnicy. Dla celów rekreacyjnych urządzono park Jar Wilanowski oraz tereny przy zbiornikach retencyjnych przy ulicach Platynowej i Augustowskiej.
Kierunki rozwoju
Dla części dzielnicy położonej na północ od Parku Oruńskiego nie przewiduje się znacznych przekształceń. Możliwe są tu jedynie uzupełnienia istniejącej struktury mieszkaniowej i usługowej (zwłaszcza o usługi społeczne) oraz, w miarę możliwości, wykreowanie lub wzmocnienie istniejących przestrzeni publicznych. Najstarsze części
dzielnicy (Biskupia Górka i Stary Chełm) zostały objęte Gminnym Programem Rewitalizacji. Przewidziano tu m.in. adaptację budynku przy ul. Buczka 16 na Centrum Wsparcia Rodziny oraz Dom Sąsiedzki.
W jednostce Maćkowy przewidziano rozwój w kierunku zainwestowania mieszkaniowego z dużym udziałem zabudowy o niskiej intensywności. Rozwój funkcji mieszkaniowo–usługowej planuje się wzdłuż ulic Ofiar Grudnia, Wielkopolskiej, Nowej Świętokrzyskiej, Niepołomickiej oraz w rejonie planowanej szkoły przy ulicy Czerskiej.
W granicach dzielnicy rezerwuje się tereny pod park Jar Sikorskiego oraz rozbudowę parku Jar Wilanowski. Ponadto przewiduje się przekształcenie ogrodów działkowych leżących w dolinie Potoku Oruńskiego na zieleń urządzoną i wzmocnienie funkcji rekreacyjnej poprzez urządzenie zieleni wzdłuż potoków (Oruńskiego, Kowalskiego i Maćkowy). Realizacja zaplanowanych zbiorników retencyjnych na potokach poprawi bezpieczeństwo powodziowe oraz, dodatkowo, dostępność mieszkańców do miejsc wypoczynku.
Środowisko:
obszary i obiekty objęte ochroną
- fragment zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Dolina Potoku Oruńskiego
- fragment użytku ekologicznego Murawy kserotermiczne w dolinie Potoku Oruńskiego
- 1 pomnik przyrody
tereny wskazane do ochrony
- 1 teren w całości i fragment drugiego proponowane do ochrony w formie użytków ekologicznych
Powierzchnia pokrycia miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego [%]
- 83,6
Inżynieria
Zapewniony dostęp do sieci inżynieryjnych. Na krańcach południowo-wschodnim i zachodnim brak sieci ciepłowniczej. Przez obszar jednostki biegną odcinki potoków: Oruńskiego ze zbiornikami retencyjnymi w Parku Oruńskim i Augustowska, Maćkowy ze zbiornikiem Kolorowy i projektowanym M-2 oraz Kowalski z projektowanym zbiornikiem K2.
Na sieci kanalizacji deszczowej znajdują się zbiorniki: Małomiejska-Platynowa oraz Madalińskiego.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Gdańska