
Uwarunkowania urbanistyczne
Jednostka pomocnicza Chełm w przeważającej większości leży w granicach dzielnicy urbanistycznej Południe. Obejmuje swym zasięgiem także fragment Śródmieścia Historycznego (tj. część Biskupiej Górki i wschodnią część Ujeściska).
Jest to teren z przewagą wielorodzinnej zabudowy mieszkaniowej, o wypełnionej już prawie strukturze, dobrze wyposażonej w podstawowe usługi, infrastrukturę społeczną i drogową. Najstarszymi częściami dzielnicy są przedwojenne osiedla robotnicze – zlokalizowane na tzw. Starym Chełmie oraz zabudowa na terenie Biskupiej Górki. Od końca lat 70. XX wieku w dzielnicy rozwijały się duże założenia zabudowy wielorodzinnej, tzw. Nowy Chełm, a od końca lat 90. stopniowo zabudowywane były tereny wschodniej części Ujeściska.
Mieszkańcy Chełma mają bardzo dobry dostęp do urządzonych terenów zieleni. Naturalne doliny stopniowo adaptowane są do celów rekreacyjnych. Jar Wilanowski to największy zespół parkowo-rekreacyjny w tej części miasta. Park dzielnicowy powstaje również w Jarze Sikorskiego. Na terenie Biskupiej Górki funkcjonuje natomiast kompleks obiektów sportowych.
Kierunki rozwoju
W dzielnicy Chełm (poza jej częścią południową) nie przewiduje się znaczących przekształceń funkcjonalno-przestrzennych. Możliwe są tu jedynie uzupełnienia już istniejącej struktury mieszkaniowej i usługowej oraz, w miarę możliwości, wykreowanie lub wzmocnienie istniejących przestrzeni publicznych. Najstarsze części dzielnicy (Biskupia Górka i Stary Chełm) zostały objęte Gminnym Programem Rewitalizacji. Budynek przy ulicy Styp Rekowskiego 16 jest adaptowany na Dom Sąsiedzki, Specjalistyczną Placówkę Wsparcia Dziennego oraz Centrum Wsparcia Rodziny. Docelowo układ komunikacyjny dzielnicy powinien zostać uzupełniony o przedłużenie alei Sikorskiego w kierunku ulicy Małomiejskiej. Największe zmiany nastąpią w najbliższych latach na południowym terenie dzielnicy; wzdłuż jej granicy planowana jest realizacja linii kolejowej, która usprawni obsługę istniejącego i planowanego zagospodarowania publicznym transportem zbiorowym oraz stanie się impulsem do zmiany zagospodarowania obszarów leżących w jej otoczeniu. Południowe rejony Chełmu znajdą się w zasięgu dostępu do przystanków kolejowych Trakt św. Wojciecha, Madalińskiego oraz Łostowice-Świętokrzyska.
Środowisko
Dzielnica Chełm położona jest na Wysoczyźnie Gdańskiej i zajmuje zarówno fragmenty jej wierzchowiny, jak i strefy krawędziowej z głęboko wciętymi, suchymi jarami (Wilanowski, Sikorskiego, jar wzdłuż ulicy Stoczniowców). Zróżnicowana wysokość, strome skarpy i zieleń tworzą ciekawe tereny o potencjale rekreacyjnym, które zostały włączone do Ogólnomiejskiego Systemu Terenów Aktywnych Biologicznie (OSTAB). Pozostałości militarnych umocnień na Biskupiej Górce są zimowiskiem nietoperzy.
Obszary i obiekty objęte ochroną:
- dwa pomniki przyrody
Tereny wskazane do ochrony:
- fragment obszaru cennego przyrodniczo proponowanego do ochrony w formie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego pod roboczą nazwą Biskupia Górka
Inżynieria
Zapewniony jest pełny dostęp do sieci inżynieryjnych. Przez teren dzielnicy przebiega magistrala wodociągowa z ujęcia powierzchniowego wody pitnej z Raduni w Straszynie; parametry sieciowe poprawia stacja podnoszenia ciśnień Ptasia. Głównym odbiornikiem ścieków sanitarnych jest kolektor Morena biegnący wzdłuż Potoku Oruńskiego. Na sieci kanalizacji deszczowej znajduje się zbiornik Madalińskiego. Występuje rozbudowana sieć ciepłownicza.
W obrębie jednostki zlokalizowana jest stacja elektroenergetyczna 110/15kV Chełm wraz z napowietrzną linią elektroenergetyczną wysokiego napięcia 110 kV.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Gdańska