Pierwotnie była to część, należącej do biskupów włocławskich, wsi Górka (Biskupia Górka), z której w roku 1356 po stronie zachodniej wydzielono wieś Nową Górkę, w 1437 graniczącą z Orunią, Ujeściskiem i Siedlcami, zwaną wówczas Nova Gorka alias Stolzenberg, czyli Wyniosła Góra, spolszczoną po roku 1949 na Chełm. W roku 1437 wieś liczyła 202 ha, a w 1518 r. - 218 ha i karczmę. W latach 1569–1570 w Chełmie stacjonowały blokujące Gdańsk polskie oddziały wojska koronnego, towarzyszące królewskiej komisji pod przewodnictwem biskupa włocławskiego Stanisława Karnkowskiego. W efekcie tego, w 1570 r. ogłoszono tzw. statuty Karnkowskiego, czasowo ograniczające uprawnienia morskie Gdańska. Osadę zniszczono w roku 1577, podczas oblężenia Gdańska przez wojska króla polskiego Stefana Batorego, który tam właśnie urządził kwaterę główną. Na udostępnionym przez biskupa włocławskiego terenie Biskupiej Doliny osiedlili się pozacechowi rzemieślnicy, zwalczani przez gdańskie cechy. Powstało tam ponad 100 domów. Sławę zdobyła wytwarzana tu ceramika, m.in. znane w Polsce kafle sztolcenberskie. Rozwój osady objął z czasem także Górny (właściwy) Chełm i to mimo stale powtarzających się restrykcji i ograniczeń ze strony Gdańska. W roku 1676 w górnej części Chełmu funkcjonowało 15 browarów. Przed rokiem 1694 na wzgórzu zwanym następnie Judenberg (Żydowska Góra) powstał kirkut, cmentarz dla Żydów zamieszkujących należące do Kościoła osady podmiejskie. Około roku 1727 istniała tam straż ogniowa.
Po I rozbiorze Polski król Fryderyk Wielki utworzył tzw. Zjednoczone Miasto Chełm, które miało być konkurencją dla Gdańska. W skład nowego miasta, oprócz Chełmu, weszły Siedlce, Stare Szkoty i Święty Wojciech. W roku 1772 Chełm liczył 4893 mieszkańców. W roku 1807 znaczna część Chełmu uległa zniszczeniu, a liczba mieszkańców spadła do 780. Cegły z rozebranych domów i ratusza przeznaczono na budowę Reduty Napoleońskiej na szczycie Grodziska. W roku 1813 miasto uległo zagładzie, a rok później zostało włączone do Gdańska.
W roku 1831 pusta przestrzeń na wschód od terenów poklasztornych posłużyła do masowego pochówku ofiar epidemii cholery, następnie zlokalizowano tam cmentarz katolicki. W roku 1869 na Chełmie mieszkało zaledwie 116 osób, a w 1912 było już 493 mieszkańców. W roku 1940 rozpoczęto budowę osiedla dla pracowników stoczni - powstały jednopiętrowe bloki wielorodzinne, natomiast domki jednorodzinne przeznaczono dla kadry kierowniczej. Wybuch wojny zahamował dalsze prace. Po II wojnie światowej, przez krótki czas, obowiązywała nazwa Pohulanka, następnie Wysoka Góra, a po roku 1949 - Chełm, dla którego z czasem utarło się nieoficjalne dookreślenie "Stary". W latach 50. XX wieku na zachód od Chełmu powstała willowa zabudowa osiedlowa, z czasem, od nazw ulic, określonego mianem Wzgórze Mickiewicza. Pod koniec lat 70. XX wieku rozpoczęła się budowa Nowego Chełmu, jednej z największych dzielnic Gdańska, rozmieszczonej na gruntach dawnej tzw. Starej Wsi, między Chełmem Starym a Wzgórzem Mickiewicza.
