W ramach trwającego projektu międzynarodowego Archethics sieci URBACT Biuro Architekta Miasta organizuje w partnerstwie z Instytutem Kultury Miejskiej cykl wykładów poświęconych przenikaniu się historii i etyki na różnych płaszczyznach, w tym na tle społeczeństwa i architektury. Spotkania składające się z prezentacji i dyskusji mają przybliżyć słuchaczom skomplikowaną, pełną dysonansów historię naszego miasta oraz stworzyć przestrzeń dialogu na temat przyszłości.
Podobnie jak część badawcza, społeczna i wystawiennicza projektu, także tematy wykładów dotykają przede wszystkim dziedzictwa powiązanego z totalitaryzmami oraz styku interesu publicznego i prywatnego. Dotychczas wystąpili: prof. Jacek Friedrich, dr Klaudiusz Grabowski, Katarzyna Szczepańska i prof. Jacek Szczepański, Grzegorz Sobczyk oraz dr Arkadiusz Woźniakowski. Kolejne zaplanowane spotkanie - z dr Gabrielą Rembarz - poświęcone osiedlom z wielkiej płyty już 22 maja w Kunszcie Wodnym (siedziba IKM, Gdańsk, Targ Rakowy 11).
- Więcej o gdańskiej odsłonie projektu Archethics
- Więcej nagrań z wydarzeń Biura Architekta Miasta
- Najbliższe wydarzenie z cyklu Historia i Etyka - 22.05.2025 (w przygotowaniu)
Jacek Friedrich: "Dysonansowa historia Gdańska i Europy"
8 maja 2024
|
Inauguracyjny wykład 8 maja wygłosił prof. Jacek Friedrich, dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku. Profesor nawiązał do znaczeń komunikowanych przez architekturę – zarówno celowo, jak i wskutek wtórnych skojarzeń, wzbudzanych przez formę budowli, czy datę i okoliczności społeczno-polityczne ich powstania. Zajrzeliśmy m.in. do międzywojennego Gdańska, w którym trwała polsko-niemiecka wojna propagandowa, jak i do gigantomańskich projektów stalinizmu budujących wiarę w potęgę państwa i kolektywu. Nie zabrakło też odniesień do epok wcześniejszych: Gdańska królewskiego i cesarskiego, na których krajobraz popatrzyliśmy oczami przybyszów z różnych kultur. |
Klaudiusz Grabowski: "Największa inwestycja Wybrzeża - budowa Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej"
5 czerwca 2024
|
Drugim prelegentem w ramach cyklu był Klaudiusz Grabowski z Muzeum Gdańska, inicjator i współautor wystawy poświęconej Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej, której wernisaż odbył się 25 maja w Katowni (Zespół Przedbramia). GDM była największym, choć nieukończonym projektem socrealistycznego mieszkalnictwa w Gdańsku. Jednocześnie, zwłaszcza z powodu ewolucji (a nawet rewolucji) stylowej, zastosowania na szeroka skale adaptacji zastanych struktur oraz podmiotowego podejścia do zieleni, aranżacji podwórzy i komunikacji pieszej, a także specyficznej atmosfery kluczowego ośrodka handlowego i komunikacyjnego - jednym z najciekawszych osiedli w skali całego bloku wschodniego. |
Katarzyna i Jakub Szczepańscy: "Grunwaldzka Dzielnica Mieszkaniowa - styl, historia, wyzwania"
4 września 2024
|
Katarzyna i Jakub Szczepańscy to pedagodzy, wrzeszczanie, i społecznicy, kuratorzy Cyfrowego Muzeum Wrzeszcza i inicjatorzy "Wędrówek po Wrzeszczu" - wspólnego zwiedzania dzielnicy, z których zrodziła się idea niezwykle poczytnej, poszukiwanej przez bibliofilów "kultowej" publikacji pod tym samym tytułem.
Więcej o "Wedrówkach po Wrzeszczu" - wywiad z autorami przeprowadził Jakub Knera |
Grzegorz Sobczyk: "Mechanizmy zakrzywiania rzeczywistości. GDM w świetle propagandy PRL."
11 grudnia 2024
 [materiał w przygotowaniu]
|
Grudniowe spotkanie było poświęcone propagandzie okresu PRL, dla której tłem, tematem lub po prostu miejscem akcji była "Największa Inwestycja Wybrzeża", czyli Grunwaldzka Dzielnica Mieszkaniowa. Wykład oparty o teorię psychologii, wiedzę z kronik filmowych, wycinków prasowych i zeznania naocznych świadków poprowadził Grzegorz Sobczyk z Biura Architekta Miasta kierujący pracami gdańskiego zespołu Archethics. |
Arkadiusz Woźniakowski: "Fortyfikacje przeciwdesantowe Wybrzeża. Kłopotliwe dziedzictwo Zimnej Wojny."
20 marca 2025
|
|
Wędrując po nadmorskich lasach Stogów, Redłowa, Półwyspu Helskiego nietrudno natknąć się na zachowane w różnym stanie, zarośnięte, lub dla odmiany odnowione staraniem pasjonatów schrony, transzeje, zapory przeciwczołgowe i wieże obserwacyjne tworzące wciąż czytelne zespoły. W okresie ich powstania zagrożenie desantem z wrogiego Zachodu wydawało się realne. Tak przynajmniej widziała je propaganda. A władze nie szczędziły środków na umocnienia i ich załogi.
Wiedzą na temat tych mrocznych czasów i pobudzających wyobraźnię obiektów podzieli się znany wielu entuzjastom fortyfikacji autor map i rysunkowych rekonstrukcji Arkadiusz Woźniakowski.
|
Gabriela Rembarz: Blokowiska - strategie na rzecz przyszłości
22 maja 2025
 |
Podwórko-osiedle-dzielnica: wokół tej osi koncentruje się dziś dyskusja publiczna nad lokalnością i rozwojem miejskiej wspólnotowości. Te trzy elementy są zarazem najważniejszymi skalami budowania przestrzeni zamieszkania, od której zależy, czy mieszkamy "razem", czy jedynie obok siebie. Czy wysoka jakość miejskiej przestrzeni powinna być przez nas traktowana bardziej jako luksus, czy przeciwnie - jako dobro pierwszej potrzeby?
Rewitalizacja miast, w tym reurbanizacja blokowisk, podmiotowość przedmieść i budowa lokalnej tożsamości, to główne obszary zainteresowań badawczych i projektowych gdańskiej urbanistki, wykładowczyni Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. Udział w dyskusji o przyszłości blokowisk zapowiedzieli ponadto prof. Jacek Friedrich, dr Klaudiusz Grabowski i nowa dyrektorka CSW Łaźnia Marta Kołacz - podobnie jak prelegentka związani z tematem historią rodzinną i zainteresowaniami badawczymi. |
Klaudiusz Grabowski: "Grunwaldzka Dzielnica Mieszkaniowa. Nowe centrum miasta we Wrzeszczu?"
18 kwietnia 2024
|
Socrealizm kojarzy się nam z warszawskim Pałacem Kultury i Marszałkowska Dzielnicą Mieszkaniową oraz krakowską Nową Hutą. Także w Gdańsku miało powstać rozległe założenie z monumentalnymi budynkami. Grunwaldzka Dzielnica Mieszkaniowa miała zająć centralną cześć Wrzeszcza i stać się nowym centrum usługowo-handlowym dla podnoszącego się z ruin miasta. Ambitnych planów nie zrealizowano w całości, jednak zabudowa dzielnicy z lat 50. nadaje jej wielkomiejskiego sznytu
Wykład odbył się w Muzeum Gdańska w ramach programu towarzyszącego wystawie poświęconej GDM zorganizowanej we współpracy z Biurem Architekta Miasta. |
Core Network Meeting: spotkanie zespołów AR.C.H.ETHICS w Gdańsku
9-10 kwietnia 2024
|
Za nami intensywne prace Core Network Meeting, czyli zjazdu międzynarodowych zespołów Archethics w Gdańsku. Uczestnicy wzięli udział w serii wykładów i zajęć warsztatowych na temat Historii i Etyki. Poprowadzili je ekspertki i eksperci sieci URBACT Sandra Rainero, dyżurny ekspert URBACT, Ileana Toscano ze stowarzyszenia Kallipolis - ekspert programu, Dora Ivanova z Проект Бузлуджа / Buzludzha Project i Aldo Vargas-Tetmajer koordynator projektów URBACT przy Związek Miast Polskich. Miasto Gdańsk reprezentowali prof. Jacek Friedrich z Uniwersytet Gdański, prof. Piotr Lorens Architekt Miasta Gdańska i Iga Perzyna ze stowarzyszenia Inicjatywa Miasto
Więcej o wydarzeniu na stronie BAM
|
