Uwarunkowania urbanistyczne
Jednostka pomocnicza Ujeścisko-Łostowice jest położona w środkowej części dzielnicy urbanistycznej Południe i obejmuje swym zasięgiem Zabornię, Zakoniczyn, Ujeścisko i Łostowice.
Aleja Armii Krajowej dzieli dzielnicę na dwa obszary o różnym charakterze. Na północ od alei zabudowa mieszkaniowa, zarówno jednorodzinna, jak i wielorodzinna, jest usytuowana przede wszystkim w rejonie ulic Kartuskiej oraz Cedrowej i Czereśniowej. Znaczne fragmenty tej części dzielnicy zajmują ogrody działkowe; w części wschodniej jest zlokalizowany Cmentarz Łostowicki. Obszar na południe od alei Armii Krajowej jest w dużej mierze zainwestowany. W rejonie dawnych wsi Ujeścisko i Łostowice oraz na południe od Kozaczej Góry usytuowana jest głównie zabudowa jednorodzinna. W południowej części dzielnicy rozwinęły się także duże osiedla wielorodzinne (m.in. Ujeścisko i Zakoniczyn), wciąż powstają nowe struktury mieszkaniowe.
Program usługowy dzielnicy wymaga uzupełnienia. Brak jest wystarczających przestrzeni publicznych przy istniejących, rozproszonych skupiskach usług (głównie w formie marketów lub usług wbudowanych w partery budynków). Najważniejszymi obiektami z usługami społecznymi są Centrum Aktywności Lokalnej, Szkoły Podstawowe nr 12 i 86 oraz kościół p.w. św. Ojca Pio.
Atutem dzielnicy są atrakcyjne krajobrazowo, częściowo urządzone, tereny zieleni, m.in. park na Kozaczej Górze z wieżą widokową, jar pomiędzy wschodnią i zachodnią częścią Ujeściska, wraz ze wzgórzem na wschód od ulicy Człuchowskiej, tereny wokół zbiorników retencyjnych Człuchowska, Świętokrzyska II i wzdłuż Potoku Oruńskiego wraz z niezagospodarowanymi terenami na zachodzie. Wartościowym obiektem jest dawny zespół dworsko-parkowy Zakoniczyn.
Kierunki rozwoju
Na północ od alei Armii Krajowej nie przewiduje się większych zmian funkcjonalno-przestrzennych, poza uzupełnianiem istniejącej zabudowy mieszkaniowej. Jednocześnie trwa rozbudowa Cmentarza Łostowickiego.
Dalszy rozwój dzielnicy Ujeścisko-Łostowice, na południe od alei Armii Krajowej, będzie przebiegał w kierunku wykształcenia zwartej zabudowy o charakterze miejskim. Istotne jest, w miarę możliwości, uzupełnianie sieci usług i wyposażanie ich w lokalne przestrzenie publiczne.
Najistotniejsze zmiany nastąpią w południowej części dzielnicy. Kluczowym komponentem struktury przestrzennej będzie wielofunkcyjny ośrodek usługowy – Centrum dzielnicy Południe usytuowany w zachodniej części jednostki pomocniczej Ujeścisko-Łostowice. Centrum ma integrować funkcje mieszkaniowe i usługowe z miejscami pracy i atrakcyjnymi przestrzeniami publicznymi. W jego południowej części zaprojektowano duży obiekt sportowy – lodowisko z pływalnią. Rezerwuje się tam również teren na cele oświatowe. Centrum będzie połączone z terenami rekreacyjnymi Parku Południowego. Park ten stanowi strategiczną gdańską inwestycję w zakresie zieleni i będzie drugim pod względem wielkości parkiem w mieście, o powierzchni ponad 70 ha. Większość tego obszaru obejmuje zachodnią część dzielnicy Ujeścisko-Łostowice, wraz ze zbiornikiem retencyjnym Świętokrzyska II.
W dzielnicy systematycznie rozwija się układ transportowy. Wzdłuż zachodniej granicy Ujeściska powstała, prowadząca w kierunku Moreny, aleja Pawła Adamowicza z linią tramwajową. Planuje się jej przedłużenie na południe, do projektowanego przystanku kolejowego Kowale. Na północ od ulicy Warszawskiej i linii tramwajowej Nowa Warszawska przewiduje się powstanie zajezdni autobusowo-tramwajowej. Duże zmiany będą się również wiązały z realizacją nowej linii kolejowej, biegnącej wzdłuż południowej granicy dzielnicy; jej realizacja przyczyni się do zmiany zagospodarowania obszarów leżących w otoczeniu przystanków. Mieszkańcy tej części Ujeściska-Łostowic będą mieli dogodne dojście piesze do czterech przystanków kolejowych: Łostowice-Świętokrzyska, Niepołomicka, Wielkopolska i Kowale.
Środowisko
Cała dzielnica położona jest na wierzchowinie Wysoczyzny Gdańskiej. Jej południowe tereny przecina Potok Oruński, wraz z dolnym odcinkiem Potoku Kowalskiego; w rejonie północnej granicy przepływa Potok Siedlicki. Duże płaty zieleni w granicach dzielnicy to rodzinne ogrody działkowe i Cmentarz Łostowicki na północy oraz powstający Park Południowy; w części środkowej jest to las na Kozaczej Górze i zieleń w Wąwozie Ujeścisko.
Tereny zieleni zostały włączone do Ogólnomiejskiego Systemu Terenów Aktywnych Biologicznie (OSTAB); wzdłuż Potoku Oruńskiego wyznaczone zostało błękitno-zielone pasmo budujące powiązania ekologiczne w mieście.
Obszary i obiekty objęte ochroną:
- siedem pomników przyrody
Tereny wskazane do ochrony:
- dwa obszary cenne przyrodniczo proponowane do objęcia ochroną w formie użytków ekologicznych, pod roboczymi nazwami: Grąd w Jarze oraz Łęg i Grąd nad Potokiem Oruńskim
Powierzchnia pokrycia miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego [%]
- 95
Inżynieria
Dzielnica ma zapewniony dostęp do sieci inżynieryjnych, relatywnie najmniej dogodny w zakresie sieci ciepłowniczej. Odwodnienie realizowane systemem grawitacyjnym. Na terenie jednostki znajdują się odcinki Potoku Oruńskiego (z dopływami: Potokiem Kowalskim i rowem R-2) oraz Potoku Siedlickiego (z dopływem – rowem S-1). W biegu Potoku Oruńskiego zlokalizowany jest zbiornik retencyjny Świętokrzyska II, na dopływie Potoku Oruńskiego – zbiornik Wieżycka, na rowie R-2 – zbiornik Wielkopolska. Na Potoku Siedlickim funkcjonują zbiorniki Myśliwska i Zabornia, natomiast na rowie S-1 – Jabłoniowa i Łabędzia oraz (na dopływie) zbiornik Cedrowa. Ponadto na obszarze jednostki funkcjonują zbiorniki retencyjne usytuowane na sieci kanalizacji deszczowej: Jeleniogórska, Przemyska-Białostocka i Warszawska. Planowana jest budowa zbiornika nr 3 na Potoku Oruńskim (w rejonie istniejącego zbiornika retencyjnego Augustowska). Na terenie jednostki zlokalizowane jest ujęcie wody Zakoniczyn. Są tu także poprowadzone napowietrzne linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia 110 kV. Planowana jest linia kablowa 110kV do projektowanej na terenie dzielnicy stacji elektroenergetycznej 110/15kV Szadółki.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Gdańska
