Niezależnie od tego, gdzie żyjemy: w mieście, czy na wsi, w gdańskim Śródmieściu, czy na Ujeścisku; na Żabiance, czy w Oliwie, w Brzeźnie, czy w Osowej - wszędzie otacza nas krajobraz kulturowy, czyli przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka. Krajobraz kulturowy to połączenie wszelkiego rodzaju wytworów cywilizacji i elementów przyrodniczych. Jeśli dany krajobraz kulturowy jest z różnych powodów szczególnie cenny, można objąć go ochroną w formie parku kulturowego. Wówczas, na precyzyjnie wyznaczonym obszarze takiego parku, na mocy uchwały rady gminy/miasta wprowadza się rozmaite zasady zapewniające ochronę jego wyjątkowych wartości. Takie narzędzie prawne zapewnia ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 roku (Dz.U. nr 162, poz. 1568, art. 7, p.3).
Zasady, które mają obowiązywać na terenie Parku mogą dotyczyć m.in.:
- działalności artystów ulicznych,
- handlu ulicznego,
- sytuowania reklam, obiektów małej architektury i ogródków gastronomicznych,
- składowania lub magazynowania odpadów,
- ochrony oryginalnych materiałów wykończeniowych,
- standardów dla zabezpieczeń robót budowlanych,
- umieszczania na budynkach urządzeń technicznych, takich jak klimatyzatory czy bankomaty,
- uporządkowania zieleni,
- organizacji ruchu czy kwestii parkingowych.
Eliminując niepożądane zjawiska z przestrzeni publicznej, jak i również narzucając wysokie standardy - czy to dotyczące mających miejsce na obszarze parku kulturowego działalności, sposobów korzystania z zabytków nieruchomych, krajobrazu przyrodniczego, czy małej architektury - utworzenie parku kulturowego przyczynia się zrównoważonego rozwoju społeczno‐gospodarczego i przestrzennego tego obszaru jako swoistego produktu turystycznego i biznesowego, czerpiącego i respektującego unikalną tożsamość tego miejsca oraz jego mieszkańców.
Uchwała utworzenia parku kulturowego na terenie Śródmieścia Gdańska - etapy
W naszym mieście planowane jest utworzenie Park Kulturowego na terenie Śródmieścia, które niezaprzeczalnie jest wyjątkowym obszarem historycznym o unikalnej tożsamości kulturowej. Jak w wielu innych miastach budowanie rozwiązań jest długim procesem, złożonym z wielu etapów. Bardzo ważnym z nich jest szeroka dyskusja nad wizerunkiem historycznego centrum Gdańska, który chcemy chronić, a zarazem współtworzyć. Rezultatem uchwalenia parku będzie uregulowanie sposobu użytkowania przestrzeni publicznej w historycznym sercu Gdańska według wspólnie wypracowanych standardów.
- W maju 2021 roku Rada Miasta Gdańska przyjęła uchwałę intencyjną w tej sprawie.
- W październiku 2021 roku rozpoczyna się etap konsultacji społecznych. Seria kilkunastu otwartych spotkań z mieszkańcami oraz interesariuszami z terenu planowanego parku (przedsiębiorców, zarządców wspólnot mieszkaniowych, przedstawicieli instytucji i organizacji społecznych), doprowadzić ma do sprecyzowania zakresu regulacji, które zostaną następnie zapisane w projekcie uchwały o utworzeniu Parku Kulturowego na terenie Śródmieścia Gdańska.
- W pierwszym kwartale 2022 r., na podstawie wniosków wypracowanych podczas w/wym. spotkań, powstanie projekt uchwały, który zostanie przedłożony pod opinię publiczną. Projekt opiniować będzie również Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków.
- Najpóźniej w trzecim kwartale 2022 r. projekt uchwały trafi pod obrady Rady Miasta Gdańska.
| Etapy tworzenia parku kulturowego |
| Prowadzenie wizyt studyjnych w parkach kulturowych Krakowa, Wrocławia i Poznania. |
| Przeprowadzenie badań wśród mieszkańców Gdańska nt. problemów i potrzeb Śródmieścia. |
| Przeprowadzenie kompleksowej analizy prawnej dotyczącej oceny dopuszczalności wprowadzenia określonych zakazów i ograniczeń w ramach uchwały o parku kulturowym. |
| Zdefiniowanie katalogu problemów do regulacji oraz proponowanych granic parku kulturowego. |
| Uchwała Rady Miasta Gdańska o intencji uchwalenia parku kulturowego. |
| Prace nad regulacjami we współpracy z interesariuszami parku kulturowego oraz nad projektem planu wdrożeniowego. Pierwszy etap konsultacji społecznych. |
| Drugi etap konsultacji społecznych wśród wszystkich grup interesariuszy. |
| Opiniowanie projektu uchwały utworzenia parku kulturowego przez Wojewódzkiego Pomorskiego Konserwatora Zabytków. |
| Rozpatrywanie projektu uchwały utworzenia parku kulturowego przez Radę Miasta Gdańska. |
| Utworzenie zespołu zarządzającego parkiem kulturowym. |
| Rozpoczęcie prac nad planem ochrony oraz uchwałą Rady Miasta Gdańska o przystąpieniu do prac nad projektem Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla parku kulturowego. |
