Zmarły w maju 2021 roku prezydent Jacek Starościak był w latach dziewięćdziesiątych konsulem generalnym RP w Londynie. Ukazujące się pośmiertnie „Okruchy pamięci” są przesuniętą w czasie o ponad dwadzieścia lat próbą „przelania na papier londyńskich wspomnień”.
„W książce – pisze we wstępie Starościak – z pozycji urzędnika państwowego starałem się przedstawić wielobarwny obraz osób, wydarzeń i miejsc nazywanych przez wielu Zjednoczonym Królestwem Polaków. Jest to historia niepowtarzalna, pełna napięć i patriotycznych uniesień, dramatów, a zarazem znaczących osiągnięć osób oraz całej społeczności. Przez dziesięciolecia ogniskowała na sobie uwagę i wzbudzała nieustanne zainteresowanie świata polityki, kultury, historyków, ale też zwykłych obywateli, wśród których wciąż żywa jest pamięć o bohaterskich żołnierzach spod Narwiku, Tobruku i Monte Cassino”.
„Moim celem – pisze dalej Jacek Starościak – była próba lepszego zrozumienia granic polskości wśród młodszego pokolenia [emigracyjnego], przenikania się wartości i kultur, swoistej fascynacji językiem i krajem nad Wisłą wśród Brytyjczyków i w mieszanych związkach rodzinnych. Starałem się odnaleźć i zapisać wydarzenia łączące emigrację niepodległościową z Gdańskiem, Sopotem i Gdynią”. I dlatego wśród ponad pięćdziesięciu krótkich szkiców znajdujemy ten o obchodach millenium Gdańska w Londynie, czy o „londyńskich spotkaniach gdańszczan”.
***
Jacek Starościak „Okruchy pamięci. Z czerwonym makiem w butonierce”, Muzeum Sopotu, Sopot 2021.
Spis treści: Wstęp; Ponownie nad Tamizą; Ci najstarsi; Hospicjum księdza Eugeniusza; Mentor znad English Channel; Na międzynarodowych salonach; Jurek, przyjaciel ze szkolnej ławy; Konsul to ma klawe życie; Jan Pikwik z Centaur Gallery; Nie ma jak Lwów; Z kombatantami w Fenton; Smoking czy frak; Polskie obywatelstwo w cenie; Zwykły dzień w konsulacie; Ordery i odznaczenia; Z Lechem Wałęsą w drodze do Londynu; Starsi panowie dwaj; Millenium Gdańska w Londynie; Norman Davies nad Motławą; Opłatki, jajeczka; O spotkaniach towarzyskich słów kilka; Skarby z Mayfair; Historia niewielkiej fotografii; Z biało-czerwoną szachownicą; Śladami Kościuszki; Łyczaków pamięta; Z ciocią Luńką po latach; Z Kensal Green do Poznania; Cała sala śpiewa z nami; Londyńskie spotkanie gdańszczan; Teatr przy Bogusławskigo 1; Księżna pani – filantropka; Pogawędka z królową; Ostatni starosta kaliski; Biały orzeł nad Tamizą; Z harcerzami w Szkocji; Z North Sheen na Pęksowe Brzysko; Druh, prałat, świadek historii; Pint of beer, please; Z Hyde Parku do Brighton; Dar Młodzieży w Londynie; Siła majestatu; Lech Wałęsa w Croydon; Z archiwów Instytutu Sikorskiego; W sanktuarium maryjnym w Walsingham; Emy Starosciak w Londynie; Jak grom z jasnego nieba; Londyńskie pożegnania; Sztokholm, nowe miejsce, nowe wyzwania; U londyńczyków w Nicei; Generał Sikorski przy Portland Place; Honorowy obywatel Gdyni i Gdańska; Orzeł w Tallinie; 10 kwietnia 2010; Miś Wojtek w Sopocie; Zawody na Tooting Bec Lido; Zakończenie; Wykaz publikacji, Indeks nazwisk; Lista skrótów.
