Pastor Johann Jacob Haselau był bibliofilem i kolekcjonerem. Urodził się w Gdańsku w 1736 roku, a osiadł na stałe w Toruniu dwadzieścia siedem lat później. Z upodobaniem gromadził związane z Gdańskiem plany, panoramy i weduty. Stały się one częścią cennej kolekcji umieszczonej przez duchownego w czterotomowym atlasie topograficznym, przechowywanym w Archiwum Państwowym w Toruniu. Wśród nich ważną pozycję stanowi cykl pięćdziesięciu akwafort z widokami Gdańska, które były wydawane w latach 1761-1765, a rytowane przez Matthäusa Deischa według rysunków Friedricha Antona Augusta Lohrmanna.
Publikacja stanowi szkic tła historycznego do zbioru gedanensiów z atlasu pastora, wyjaśnia zawarte w jego rękopiśmiennych komentarzach informacje oraz kataloguje ów zestaw. Jest – jak informuje wydawca – kontynuacją i zamknięciem wcześniejszych publikacji autorów na temat toruńskiej kolekcji J. J. Haselaua.
***
Teresa Tylicka, Jacek Tylicki „Dawny Gdańsk w rycinach z kolekcji pastora Johanna Jacoba Haselaua”, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Gdańsk 2022.
Spis treści: Przedmowa (Jacek Friedrich); Wstęp; Pastor i jego zbiory; Aneks źródłowy I; Aneks źródłowy II; Katalog; Album; Bibliografia; Spis ilustracji; Indeks osób.