Ta nieduża publikacja profesora Andrzeja Januszajtisa poświęcona jest gdańskim spichlerzom. Autor pisze, że spichrze „aż do zniszczenia przez ostatnią wojnę i późniejsze zaniedbania stanowiły jeden z naszych największych skarbów i niezwykle cenną część światowego dziedzictwa kultury”. Przypomina, że w „żadnym europejskim mieście nie wyodrębniono w dawnych czasach tak wielkiej dzielnicy magazynów portowych”.
Andrzej Januszajtis jest zwolennikiem rekonstrukcji zabudowy na Wyspie Spichrzów, zwłaszcza w jej północnej części. Krytycznie odnosił się do koncepcji urbanistyczno- architektonicznych, które przygotowane zostały na konkurs w 2010 roku. Stwierdzał nawet, że „realizacja przedstawionych projektów byłaby równoznaczna z osłabieniem, czy wręcz zaprzepaszczeniem efektu odbudowy Głównego Miasta, która przyniosła nam chlubę i przyciąga miliony turystów”. Najlepszym – jego zdaniem – rozwiązaniem byłaby „odbudowa w dawnym kształcie fasad wszystkich spichlerzy, jakie tu stały przed zniszczeniem”.
W swej publikacji autor przedstawia krótką historię gdańskiej dzielnicy spichlerzy, wskazuje na jej przynależność do światowego dziedzictwa, przytacza literackie i podróżnicze opisy tych budowli i tego miejsca, zastanawia się nad ich stanem dzisiejszym, i wreszcie proponuje spacer po Wyspie w przyszłości, kiedy będzie odbudowana „z szacunkiem dla historycznego piękna”.
Choć publikacja jest niewielka, zawiera też część albumową, która pokazuje „niezwykłą urodę gdańskich spichlerzy”. Kilka fotografii to fotografie kolorowe, dotąd niepublikowane. Czytelnik może jedynie żałować, że reprodukcje – podobnie jak cała publikacja – są tak nieduże. Ale nawet w tym wymiarze ukazują, jak niezwykłym miejscem, swoistym miastem w mieście, była ta handlowa część dawnego Gdańska.
***
Andrzej Januszajtis „Gdańskie spichlerze – piękno zapomniane”, Wydawnictwo „Marpress”, Gdańsk 2011.
Spis treści: Historia; Światowe dziedzictwo; Opisy; Stan obecny; Spacer po Wyspie; Spis ilustracji; Wyspa Spichrzów w kolorze (część północna).
