Na spacery po dworach i pałacach Gdańska i okolic prowadzi nas Jerzy Samp, znawca historii i kultury Gdańska i Pomorza. Książka jest bogato ilustrowana reprodukcjami starych rycin i fotografiami dokumentującymi stan obecny.
Wędrówka zaczyna się od najsłynniejszego zabytku, jakim jest Dwór Artusa, miejsce spotkań patrycjuszy, i przez przedmieścia, gdańskie wyżyny, zespół dworów na Polankach, Oliwę, Sopot dochodzimy do dworu w Kolibkach.
Autor prowadzi nas nie tylko do znanych budynków, ale też kieruje do mniej lub w ogóle nieznanych miejsc. Przedstawia nam zabytki, koło których przechodzimy, nie zdając sobie sprawy z ich wartości, które czasem niszczeją, czekając na zainteresowanie. Samp opisuje historię budynków i ludzi, którym one służyły. Pokazuje, jak bardzo historia Gdańska odcisnęła na nich piętno.
Autor nadaje pojęciu „dwór” dość szerokie znaczenie, odwołując się do niemieckiego terminu „Hof”, który można tłumaczyć zarówno jako dwór, jak też i gospodę, dziedziniec, zagrodę czy folwark. Stąd wśród opisów wielu dostojnych budynków znalazł się też np. opis Dworu Popielnego, który był zwykłym magazynem. Mnogość dworów i pałaców w okolicach Gdańska powoduje, że konieczne było ich odpowiednie pogrupowanie w osobnych rozdziałach w książce, w zależności od tego, gdzie są położone.
***
Jerzy Samp „Gdańskie dwory i pałace”, Wydawnictwo „Marpress”, Gdańsk 2009 (II wydanie).
Spis treści: Wprowadzenie; Gdańsk – Dwór Artusa, Dwór (Strzelnica) Bractwa św. Jerzego, Dwór Miejski, Dwór (Gospoda) Młynarzy, Dwór (Gospoda) Szewców, Dwór Kartuzów, Dwór Popielny, Pałac Rosyjski, Fundacja Barbary Renner, Dom „Pod Murzynkiem”, Pałac Mniszcha, Dwór Uphagenów, „Danziger Hof” – hotel „Gdański Dwór”; U bram miasta – Dwór Oruński, Dworek Schopenhauerów, Dwór Ferberów, „Lwi Dwór”, Dwór Olszyński, Dwór w Krzyżownikach; Na Wysoczyźnie Gdańskiej – Dwór Piecewski, Dwór w Migowie, Dwór w Zakoniczynie, Dwór w Kiełpinie, Dwór w Rębowie, Pałacyk w Jasieniu; Bliżej morza – „Konradshammer”, Dwór Młyniska, Dworska Karczma; Wrzeszcz i okolice – Dwór Królewskiej Doliny, Dworek „Heiligenbrunn”, Dwór Srebrzysko, Dwór w Kuźniczkach, Dwór II w Strzyży, „Mon Plaisir” dawny Pałac Ślubów, Willa Patschkego, Pawilony ogrodowe; Patrycjuszowskie dwory na Polankach – Dwór I, Dwór II „Quellbrunn”, Dwór III, Dwór IV, Dwór V „Jutrzenka” lub „Anielski Dwór”, Dwór VI; Nad Potokiem Oliwskim i bliżej Sopotu – Pałac Opatów, Dworek przy ul. Opackiej, Dworek Młyna X, Dwór przy Młynie XIV, Dwór przy Młynie XV, Ludolfina; Sopot i okolice – Dwór Hiszpański, Dworek Sierakowskich, Dwór w Kolibkach, Dwór Karlikowski, Stawowie, Dworek Młynarza, Dworek Małomiasteczkowy, Dwór Francuski zwany Szwedzkim i inne budowle sopockie.
