Publikacja powstała na okoliczność odsłonięcia w Sali Arsenału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku w listopadzie 2023 roku popiersia Ignacego Paderewskiego. Inicjatorem takiego uhonorowania zasłużonego dla odrodzenia Rzeczypospolitej obywatela był Jerzy Litwin, długoletni dyrektor muzeum, który do realizacji pomysłu namówił Towarzystwo Przyjaciół NMM. W styczniu 2023 roku ogłoszono konkurs, na który napłynęło 26 prac. Jego laureatem został Jan Szczypka, absolwent Liceum Sztuk Plastycznych w Zakopanem, obecnie profesor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
W publikacji – którą otwiera przedstawienie koncepcji popiersia I. Paderewskiego – zaprezentowano jego życie ze szczególnym uwzględnieniem aktywności politycznej.
„Oddajemy w Państwa ręce” – pisze na wstępie Robert Domżał, dyrektor NMM – „publikację w której osoba I. J. Paderewskiego została szerzej opisana i w bardzo ciekawy sposób przedstawiona. Cieszę się, że zarówno pomnik, jak publikacja finalizują starania o to, aby w siedzibie NMM upamiętnić postać wybitnego męża stanu i artysty, jakim niewątpliwie był Ignacy Jan Paderewski”.
***
Waldemar Borzestowski „Ignacy Jan Paderewski. O wolną Polskę z dostępem do morza, Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego, Gdańsk 2023.
Spis treści: Od Wydawcy; Od Dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku (Robert Domżał); Koncepcja popiersia Ignacego Jana Paderewskiego (Jan Szczypka); „Gdańsk – to okno, bez którego nie mogłaby Polska oddychać”: Z Podola do Warszawy, Szukając swojej drogi, Od sukcesu do sukcesu, Pomnik grunwaldzki i wojna, Pomagając potrzebującym i tworząc armię, Sytuacja w kraju, Ważna misja, Na pokładzie HMS „Concord”, Dwie Marie, W oczekiwaniu, Wigilia w Gdańsku, Uzupełnienia Marii Donimirskiej, Okręty zacumowały, Boże Narodzenie 1918 r., Konferencja w Danziger Hof, Doniesienia prasowe, Rozbudzone nadzieje, W kierunku Poznania, Powitanie, jakiego dotąd nie było, Wybuch powstania, Przyjazd do Warszawy, Prezydent ministrów, Komu i dlaczego, Komisja do Spraw Polskich, Zdanie odrębne, Zdenerwowanie, Przed Radą Najwyższą, Trudne negocjacje, ultimatum, Ostatnia tura, Traktaty, Status miasta, Wokół Wilna, Dokument konwencji, Powołanie Freie Stadt Danzig, Nowa rzeczywistość, Patron opozycji, Ostatnie lata, Bibliografia.
