Uwarunkowania urbanistyczne
Jednostka pomocnicza Brętowo jest położona w południowo-zachodniej części dzielnicy urbanistycznej Wrzeszcz, w środkowej części Gdańska. W dzielnicy wyodrębnione są osiedla Niedźwiednik i Matemblewo, zajmujące tyko część jednostki, głównie w jej wschodniej części. Pozostałe fragmenty dzielnicy są zalesione.
W części północno-wschodniej Brętowa dominuje zabudowa wielorodzinna – osiedle Niedźwiednik z tzw. wielkiej płyty, na południu, w Matemblewie – zabudowa willowa, jednorodzinna i kameralne osiedla wielorodzinne. Dostęp do terenów rekreacyjnych zapewnia bezpośrednie sąsiedztwo lasów. W Matemblewie znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej, przy którym funkcjonuje Dom Samotnej Matki.
W strefie buforowej TPK zlokalizowane są cztery tzw. wejścia do lasu; część z nich jest urządzona formie terenów rekreacyjnych. W dzielnicy zlokalizowane są niewielkie skwery i zieleńce.
Obsługę transportową wschodniej części dzielnicy zmieniło uruchomienie Pomorskiej Kolei Metropolitalnej (PKM) i lokalizacja dwóch przystanków: Brętowo i Niedźwiednik. Lokalizacja w centrum miasta, dostęp do lasów i dogodny transport podniosły atrakcyjność inwestycyjną terenów dotychczas niezagospodarowanych, zwłaszcza w rejonie przystanków PKM.
Kierunki rozwoju
Dzielnica Brętowo, z uwagi na położenie w bezpośrednim sąsiedztwie terenów leśnych i centrum Wrzeszcza, jest atrakcyjnym terenem rozwojowym. Funkcjonowanie PKM oraz lokalizacja przystanków Brętowo i Niedźwiednik stanowi silną przesłankę ku kontynuacji oraz intensyfikacji funkcji mieszkaniowych i usługowych. W Matemblewie planowane jest systematyczne wypełnianie struktur ekstensywną zabudową mieszkaniową. W okolicy przystanków PKM, w szczególności w rejonie ulicy Potokowej i Ogrodowej, planowany jest rozwój funkcji usługowych i mieszkaniowych. Na terenie Brętowa planuje się utworzenie tzw. Centrum Czasu Wolnego (CCW), w ramach którego możliwa byłaby realizacja kompleksu rekreacyjnego, sportowego i rozrywkowego aktywizującego mieszkańców Gdańska, ale także mogącego stanowić atrakcję ponadlokalną.
W odniesieniu do już istniejących zespołów mieszkaniowych planowane działania skupiać się będą na poprawie jakości i atrakcyjności przestrzeni publicznych oraz rozwoju funkcji usługowych.
Realizacja planowanych zbiorników retencyjnych na potoku Strzyża, w rejonie ulicy Dolne Młyny, poprawi bezpieczeństwo powodziowe dzielnicy, a urządzenie rekreacyjnych terenów w ich sąsiedztwie pozytywnie wpłynie na dostępność do urządzonych terenów zieleni. Poprawę w tym zakresie przyniesie również urządzenie planowanego parku na terenach położonych nad Strzyżą, na północ od ulicy Ogrodowej.
Środowisko
Prawie cała dzielnica położona jest w obrębie strefy krawędziowej Wysoczyny Gdańskiej, o wysokich walorów krajobrazowych. Przeważającą część dzielnicy pokrywają tereny leśne. Wzdłuż potoku Strzyża przebiega ważny korytarz ekologiczny łączący tereny Lasów Oliwskich z obszarami położonymi poza dzielnicą. Znaczne połacie najcenniejszych przyrodniczo obszarów (tereny otuliny TPK, obszary wzdłuż potoków Strzyża i Jasień oraz część terenów w ramach CCW) włączone są do Ogólnomiejskiego Systemu Terenów Aktywnych Biologicznie (OSTAB).
Obszary i obiekty objęte ochroną (niemal cała dzielnica objęta jest ochroną prawną):
- rezerwat przyrody Wąwóz Huzarów
- fragment rezerwatu przyrody Dolina Strzyży
- fragment Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny
- fragment zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Dolina Potoków Strzyża i Jasień
- cztery pomniki przyrody
Tereny wskazane do ochrony:
- jeden teren proponowany do ochrony w formie użytku ekologicznego pod nazwą Skarpy nad Strzyżą
Powierzchnia pokrycia miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego [%]
- 54,5
Inżynieria
Zapewniony dostęp do sieci inżynieryjnych; na obszarze Matemblewa brak sieci ciepłowniczej. Przez obszar przebiega odcinek potoku Strzyża wraz ze zbiornikami retencyjnymi: Nowiec II, Górny Młyn, Ogrodowa, Srebrniki oraz Potokowa-Słowackiego (zlokalizowany na końcówce kolektorów deszczowych) oraz dolny odcinek potoku Jasień. Wzdłuż potoku Strzyża wskazane zostało szczególne zagrożenie powodziowe; w jego biegu planowana jest realizacja dwóch nowych zbiorników: Dolne Młyny oraz Jaśkowy Młyn.
Opracowanie: Biuro Rozwoju Gdańska
