PORTAL MIASTA GDAŃSKA

WODNI INŻYNIEROWIE – BOBRY OBCHODZĄ SWÓJ DZIEŃ

A
A

Bóbr europejski uznany jest za największego gryzonia Europy i potrafi ważyć nawet 36 kg. Długość jego ciała może osiągać do 140 cm, a długość ogona do 24,5 cm. Jego przednie kończyny są bardzo zręczne, a tylne bardzo mocne i masywne. Palce tylnych kończyn spięte są błoną pławą. Charakterystyczny ogon ma kilka funkcji – w wodzie pełni rolę steru, a na lądzie służy jako podpora. Ogon magazynuje też tłuszcz. Wizerunku bobra dopełniają dwie pary pomarańczowych siekaczy.

Zrzut ekranu 2025-03-24 1010171
autor: Tadeusz Baraniecki

Najważniejszy dla bobrów jest stały dostęp do wody. Są one zwierzętami ziemnowodnymi i zawsze osiedlają się w pobliżu lustra wody – przy pobrzeżach cieków i jezior, na skraju bagienek śródleśnych i rozlewisk śródlądowych oraz w skarpach rowów melioracyjnych. Gryzonie te potrafią przebywać pod powierzchnią do 15 minut. Są bardzo terytorialne i bardzo zacięcie walczą o swój teren z innymi rodzinami jeśli zajdzie taka potrzeba. Wielkość terytorium jednej rodziny to 1-4 km długości cieku. W ciągu nocy mogą przepłynąć aż 20 km.

Bobry to typowi roślinożercy – jedzą głównie wodne i przybrzeżne gatunki roślin. Błędem jest myślenie o tym, że żywią się drewnem. Zjadają jedynie cienką korę i łyko. Na lądzie żerują do 20 m od brzegu.

Zrzut ekranu 2025-03-24 1003371autor: Tadeusz Baraniecki

Bobry żyją do 30 lat. Młode rodzą się w maju i czerwcu. Rocznie występuje tylko jeden miot, który liczy zwykle 2, a maksymalnie do 6 osobników. Ci wodni inżynierowie są bardzo rodzinnymi zwierzętami, a potomstwem zajmują się zarówno rodzice jak i starsze rodzeństwo. Rodzina bobrowa liczy od 4 do 10 osobników. Liczebność zależy jednak od tego, w jakiej znalazły się sytuacji. W przypadku słabego dostępu do pożywienia lub podczas silnego stresu, liczba młodych jest mniejsza.

Spotkanie bobra w dzień jest raczej trudne, bo prowadzą one nocny tryb życia.

W Polsce bóbr europejski jest objęty częściową ochroną. We wczesnym średniowieczu ten licznie występujący w Europie i Azji gatunek, przez działalność człowieka omal nie wyginął (nadmierne polowania, osuszanie bagien,  wycinanie i wypalanie lasów). Dzięki wprowadzeniu programu Aktywnej Ochrony Bobra Europejskiego w 1974 roku, nowe populacje odrodziły się w całym kraju.

Wydział Ekologii i Energetyki UMG, autor: Tadeusz Baraniecki


Istnieje wiele korzyści płynących z inżynieryjnego działania bobrów, lecz zdarzają się również zagrożenia z tym związane. Poprzez budowanie tam, kanałów, domków i nor, zwierzęta te zapewniają sobie bezpieczeństwo. To właśnie przez kopanie nor w wałach przeciwpowodziowych, podtapianie gruntów oraz uszkadzanie drzewostanu, w tym również drzew pomnikowych, są niekiedy uznawane za szkodniki. By nie dochodziło do takich sytuacji należy odpowiednio zabezpieczać wrażliwe miejsca w pobliżu aktywnych terytoriów bobrowych, które mogą być narażone na nadmierną ekspansję tego pożytecznego gatunku.

Należy pamiętać, że działalność bobrów cechuje zdecydowana przewaga pozytywnych aspektów. Przykładowo zmniejszają ryzyko suszy oraz minimalizują jej skutki, chronią przed pożarami, wpływają na skład chemiczny wody – jest ona czystsza i bardziej klarowna, pozytywnie wpływają na bioróżnorodność. Oddziałują znacząco na organizmy zarówno roślinne jak i zwierzęce, tworząc dla nich nowe warunki bytowania.

Zrzut ekranu 2025-03-24 1005181autor: Tadeusz Baraniecki

Jeśli masz ochotę dowiedzieć się więcej na temat tych fascynujących inżynierów i architektów krajobrazu, odwiedź stronę: AKTUALNOŚCI - Stowarzyszenie Nasz Bóbr

Zachęcamy do obserwowania strony Zielony Gdańsk i śledzenia wydarzeń związanych z szeroko pojętą ochroną przyrody.