System przyrodniczy miasta

Zieleń miasta Gdańska stanowią: lasy państwowe z wydzielonym, objętym statutem Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym z otuliną, lasy komunalne, założenia dworsko-parkowe, parki, zieleńce, skwery, tereny rekreacyjno - wypoczynkowe, ogródki działkowe, zieleń przyuliczna i osiedlowa a także użytki zielone (łąki, pastwiska).

Rezerwaty przyrody (łączna powierzchnia 276,25 ha)

Rezerwat przyrody Dolina Strzyży zlokalizowany na terenie leśnictwa Matemblewo o powierzchni 38,52 ha.

Rezerwat przyrody „Źródliska Ewy” utworzony na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego w celu ochrony naturalnych zbiorowisk łęgowych i ziołoroślowo-szuwarowych o powierzchni 11,08 ha.

Rezerwat przyrody „Ptasi Raj” o powierzchni 188,45 ha, utworzony u ujścia Wisły Śmiałej na terenie Wyspy Sobieszewskiej jako rezerwat faunistyczny, w celu ochrony ostoi ptactwa wodnego i błotnego.

Rezerwat przyrody „Mewia Łacha” o powierzchni 35,40 ha, utworzony w celu ochrony ptaków w okresach ich wędrówek. Jest to obszar o randze europejskiej i krajowej – jeden z najcenniejszych przyrodniczo obszarów w polskiej strefie przybrzeżnej.

Rezerwat przyrody „Wąwóz Huzarów” o powierzchni 2,8 ha utworzony w celu ochrony roślin rzadkich i chronionych.

Trójmiejski Park krajobrazowy (powierzchnia 2570,7 ha wraz z otuliną w granicach Miasta Gdańska). Przedmiot ochrony stanowi specyficzna rzeźba terenu oraz szata roślinna.

Obszary chronionego krajobrazu (łączna powierzchnia 4 041 ha w granicach Gdańska)

Obszar Chronionego Krajobrazu Wyspy Sobieszewskiej o powierzchni 1 228 ha, obejmujący fragment Mierzei Wiślanej na całej jej szerokości. Najcenniejsze fragmenty obszaru objęto ochroną rezerwatową (rezerwaty Ptasi Raj i Mewia Łacha).

Otomiński Obszar Chronionego Krajobrazu o powierzchni 1 762 ha (w granicach miasta), obejmująca kompleks tzw. lasów smęgorzyńskich.

Obszar Chronionego Krajobrazu Żuław Gdańskich o powierzchni 1 051 ha (w granicach miasta) obejmuje Żuławy Gdańskie. Podstawowym walorem krajobrazu jest silnie rozbudowana sieć hydrologiczna oraz unikatowe w Polsce powierzchnie budowane przez namuły Wisły.

Pomniki przyrody

Na terenie administracyjnym Gdańska występuje 163 pomniki przyrody, w tym: 123 pojedyńcze drzewa różnych gatunków; 1 aleja drzew; 28 grup drzew; 9 głazów narzutowych oraz 2 pomniki powierzchniowe.

Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (łączna powierzchnia 454,82 ha)

Zespół przyrodniczno-krajobrazowy „Dolina Potoku Oruńskiego” o powierzchni 79,37 ha zlokalizowany w Dolinie Potoku Oruńskiego. Utworzony w celu zachowania unikatowego charakteru przyrodniczo – krajobrazowego doliny erozyjnej w strefie krawędziowej Wysoczyzny Gdańskiej.

Zespół przyrodniczno-krajobrazowy „Dolina Potoków Strzyża i Jasień” o powierzchni 375,45 ha położony w otulinie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, utworzony w celu zachowania wyjątkowych walorów krajobrazowych terenu oraz bogatej szaty roślinnej.

Użytki ekologiczne (łączna powierzchnia 88,18 ha)

„Wydma w Górkach Zachodnich” o powierzchni 1,69 ha na terenie tzw. Wyspy Stogi w Gdańsku. Użytek został ustanowiony w celu ochrony najwyższego (22,2 m n.p.m.) wzniesienia wydmowego ze zróżnicowaną szatą roślinną, a w szczególności piaskolubnej.

„Zielone Wyspy” zajmują powierzchnię 33,49 ha. Celem ustanowienia użytku jest ochrona największego w granicach Gdańska kompleksu nadrzecznych szuwarów, o dużej wartości biocenotycznej i krajobrazowej.

„Karasiowe Jeziorka” obejmują powierzchnię 38,1 ha. Ochronie podlega specyficzny kompleks zbiorowisk roślinnych: wodnych, bagiennych, szuwarowych i leśnych, o dużej wartości biocenotycznej i krajobrazowej.

„Torfowisko Smęgorzyńskie” o powierzchni 0,6 ha, leży na terenie Otomińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Chronione jest tu śródleśne torfowisko przejściowe, zajmujące dno lejowatego, polodowcowego zagłębienia terenu.

„Murawy kserotermiczne” o powierzchni ok. 2,9 ha, znajdują się na terenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Dolina Potoku Oruńskiego”. Jest to jedyny tego typu obiekt na obszarze Gdańska i unikatowy w regionie. Ochronie podlegają tu płaty specyficznych, ciepłolubnych zbiorowisk roślinnych.

„Dolina Czystej Wody” o powierzchni ok. 2,7 ha znajduje się na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Chronione są tu przede wszystkim cenne siedliska hydrogeniczne, związane z ciekiem strefy krawędziowej wysoczyzny morenowej.

„Migowska Bielawa” – użytek ekologiczny położony w rejonie ulicy Myśliwskiej, obejmuje torfowisko mszarne, o powierzchni około 0,5 ha.

„Łozy w Kiełpinie” to zarastający zbiornik wodny, o powierzchni ok. 6,3 ha położony w rejonie ul. Tuchomskiej. Jest on ostoją nie tylko dla szeregu gatunków roślin, ale również dla licznego ptactwa wodnego.

„Fort Nocek” powstał w kompleksie XVIII-wiecznych fortyfikacji Fortów Napoleońskich. Użytek stanowi miejsce hibernacji nietoperzy.

„Prochownia pod kasztanami” jest drugim, na terenie Fortów Napoleońskich użytkiem ekologicznym poświęconym nietoperzom.

„Luneta z Pasikonikiem” – użytek położony przy ul. Gen. H. Dąbrowskiego obejmuje fragment XVIII-wiecznych umocnień ziemnych, tzw. Lunetę Senarmonta. Obszar ten stanowi ostoję różnorodności biologicznej.

„Oliwskie Nocki” - użytek w schronie przeciwlotniczym znajdującym przy ul. Podhalańskiej, w sąsiedztwie lasów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego jest ważnym zimowiskiem nietoperzy w Gdańsku.

"Salwinia w Owczarni" o powierzcni 0,41 ha, użytek powołany w celu ochrony zbiornika wodnego, jako miejsca rozrodu płazów bezogonowych (żaby trawnej i żaby jeziorkowej) oraz występowania przeszło 20 gatunków ptaków, a przede wszystkim jedyne znane w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym stanowisko wodnej paproci  - salwinii pływającej (Salvinia natans).

Obszary Natura 2000 (łączna powierzchnia 963 ha)

Bunkier w Oliwie - specjalny obszar ochrony siedlisk nietoperzy PKH220055 o powierzchni 0,13 ha

Twierdza Wisłoujście - specjalny obszar ochrony siedlisk nietoperzy PKH220030 o powierzchni 16,17 ha;

Zatoka Pucka - obszar specjalnej ochrony ptaków PLB220005 o powierzchni 245 ha (w granicach miasta) Występują tu co najmniej 23 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 7 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK).

Ujście Wisły - obszar specjalnej ochrony ptaków PLB220004 o powierzchni 701,17 ha (w granicach miasta). Obszar obejmuje znaczny fragment zewnętrznej delty Wisły.

Łączna wielkość obszaru objętego prawną ochroną przyrody na terenie gminy Gdańsk wynosi 8 165,13 ha

Ponadto na obszarach zabudowanych znajdują się tereny zieleni urządzonej. Szczególne znaczenie posiadają tutaj duże obszary parkowe jak np.: Park Jelitkowski, Park Oliwski, Park Oruński, tereny parkowe wzdłuż Al. Grunwaldzkiej we Wrzeszczu, a także cmentarze.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tereny leśne zajmują powierzchnię ogółem                         4 809,00 ha
Tereny zieleni miejskiej zajmują powierzchnię ogółem       592,00 ha
Ogródki działkowe zajmują powierzchnię ogółem              957,00 ha
Łącznie:                                                                                          6 358,00 ha

Ogółem na jednego mieszkańca Gdańska przypada ok. 138,1 m² zieleni w tym: 97,9 m² powierzchni terenów leśnych oraz ok. 40,2 m2 zieleni urządzonej (stan na 31.12.2013 r.).