We czwartek 19 kwietnia 2012 roku członkowie Gdańskiej Rady Oświatowej zapoznali się z projektem „Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego do roku 2020” oraz modelem nowego wspomagania rozwoju szkół. Gośćmi posiedzenia byli Dyrektor Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Adam Krawiec i Dorota Granoszewska-Babiańska koordynator projektu „System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół”.
Projekt "Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego do roku 2020"
Przedstawiony projekt strategii wskazuje na wysokie znaczenie edukacji dla proaktywnego modelowania trendów społecznych i gospodarczych w regionie. Punktem wyjścia do jego opracownaia były, wnioski z prac tematycznego zespołu roboczego (TZR) kapitał ludzki oraz społeczny, usługi publiczne:
- Kwestie podstawowe – obecne uwarunkowania/wpływy i perspektywa ich zmian:
- odnalezienie się na rynku pracy wymaga elastyczności i mobilności,
- potrzebne jest kształtowanie umiejętności i zbudowanie infrastruktury life-long i life-wide learning,
- cosnąć musi znaczenie edukacji nieformalnej/pozaformalnej, przy jednoczesnym podnoszeniu jakości/dostępności oraz racjonalizowaniu edukacji sformalizowanej,
- celem edukacji musi być proaktywne modelowanie trendów społecznych i gospodarczych.
- Atuty i słabości – konieczne interwencje:
- potrzebne jest przeorientowanie systemu oświaty i edukacji – kompetencje związane z nadawaniem wartości wiedzy już istniejącej,
- konieczne są kompetencje miękkie, symboliczne oraz proaktywne postawy,
- konieczne jest przeformułowanie treści i form kształcenia wiedzy „akademickiej” (kompetencje kluczowe oraz postawy i umiejętności ciągłego uczenia się).
- Szanse i zagrożenia:
- szkodliwe zjawiska społeczne i ekonomiczne (np. globalna kulturowa homogenizacja, konsumpcjonizm, wirtualizacja/medializacja relacji społecznych),
- trend wycofywania się z relacji społecznych i partycypacji społecznej,
- próby standaryzacji usług publicznych mogą okazać się niewystarczające/ niepożądane.
- Potencjały i problemy:
- deprecjacja jakości i znaczenia oraz spadek prestiżu edukacji,
- brak dopasowania kompetencji i kwalifikacji do potrzeb rynku pracy,
- wewnątrzregionalne zróżnicowanie jakości i dostępności edukacji,
- narastający deficyt kompetencji społecznych,
- deprecjacja znaczenia infrastruktury społecznej.
Jednym z ważnych zagrożeń i barierą w realizacji planów rozwojowych na jaką wskazują autorzy jest niska skuteczność reform systemowych w kraju w zakresie edukacji, w tym trwałe niedostosowanie systemu edukacji do wyposażania w kompetencje zawodowe i społeczne. We wnioskach z analizy sytuacji społeczno-gospodarczej w projekcie strategii czytamy:
„System edukacyjny nie jest dotychczas efektywnie wykorzystany i zaangażowany w zaspokajanie potrzeb rynku pracy i kreowanie konkurencyjnego kapitału ludzkiego. Jednocześnie nie stymuluje on rozwoju aktywności społecznej mieszkańców, a także nie wpływa na budowanie tożsamości regionalnej. Jako istotny sygnał ostrzegawczy należy uznać niski poziom udziału dzieci w edukacji przedszkolnej i zróżnicowany przestrzennie do niej dostęp. (…)Problemem są również luki kompetencyjne pomorskich uczniów. Świadczą o tym pogarszające się wyniki sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych, jak też niski wskaźnik zdawalności egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Także system stypendialny nie jest w wystarczającym stopniu rozwinięty.”
Biorąc pod uwagę wnioski z przeprowadzonej diagnozy prognoza rozwoju regionu wskazuje na mającą nastąpić zmianę struktury popytu na usługi edukacyjne oraz wzrost popytu na usługi zdrowotne i związane ze spędzaniem czasu wolnego, czemu sprzyja zmiana postaw społecznych w zakresie zachowań edukacyjnych. Rosnąć musi bowiem znaczenie edukacji nieformalnej przy jednoczesnym podnoszeniu jakości, dostępności i racjonalizowaniu edukacji sformalizowanej.
Powyższe wnioski z prac zespołu tematycznego znalazły swoje odzwierciedlenie w celach operacyjnych:
- „Konkurencyjne szkolnictwo wyższe” (cel strategiczny „Otwarta gospodarka”),
- „Wysoka aktywność zawodowa” (cel strategiczny „Aktywni mieszkańcy”),
- „Wyrównany dostęp do usług publicznych” (cel strategiczny „Aktywni mieszkańcy”).
Projekt Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego do roku 2020 jest udostępniony do konsultacji społecznych na stronie http://strategia2020.pomorskie.eu gdzie można również zgłaszać swoje uwagi i sugestie dot. zamian i uzupełnień w dokumencie.
Wspomaganie efektywnego rozwoju szkół
Projekt Ministerstwa Edukacji Narodowej „System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół” jest propozycją wspierania szkół w realizacji modelu rozwoju:
- zindywidualizowanego - dopasowanego do potrzeb konkretnej szkoły na podstawie jej diagnozy,
- kompleksowego – wykorzystującego różne formy i narzędzia do osiągnięcia określonych celów,
- procesowego – konsekwentnej, rocznej pracy od diagnozy po ewaluację,
- grupowego - opartego na współpracy zespołów kadry nauczycielskiej.
W czasie dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, szkoła powinna być przede wszystkim organizacją uczącą się, aby nauczyciele wiedzieli czego im brakuje, co jest im potrzebne, potrafili nazywać problemy i poszukiwać ich rozwiązania, patrząc przez pryzmat szkoły jako całej organizacji, mającej na celu dobro ucznia. Projekt koncentruje się wokół aktywizacji placówki w obszarze doskonalenia kadr opartej na zindywidualizowanej diagnozie problemów, potrzeb i potencjału konkretnej szkoły. Obecnie mamy dominację krótkich form – incydentalnego kształcenia nauczycieli, nie rzadko oderwanego od realnych problemów szkoły, które nie przynosi efektów poprawy jakości edukacji. Proponowany nowy model wspomagania ma pomóc nauczycielom w napędzaniu rozwoju szkoły poprzez rozwój własnych kompetencji grupowych.
Koordynatorem projektu jest Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie. Do 2015 roku szkoły, których samorządy zgłosiły swój udział otrzymają wsparcie finansowe na realizację wybranych ofert doskonalenia pracy i budowania problemowych sieci nauczycieli. Wybór tematyki doskonalenia zależy od decyzji samorządu, który wyznacza osoby i placówki do udziału w projekcie. Realizatorami nowego wspomagania są przygotowani w projekcie Szkolni Organizatorzy Rozwoju Edukacji.
Podczas posiedzenia członkowie GRO pozytywnie zaopiniowali projekt uchwały Rady Miasta Gdańska w sprawie ustalenia na rok szkolny 2012/2013 granic obwodów szkolnych publicznych szkół podstawowych i gimnazjów prowadzonych przez Gminę Miasto Gdańsk.
Kolejne posiedzenie Gdańskiej Rady Oświatowej zaplanowano na 17 maja 2012 roku w Biurze Rady Miasta Gdańska.
