Gdański stadion coraz konkretniej

Zakończyła się seria konsultacji, podczas których przedstawiciele gdańskiego magistratu oraz Biura Inwestycji Euro Gdańsk 2012 rozmawiali z ekspertami i starali się ?podpatrzeć? najciekawsze pomysły i rozwiązania dotyczące budowy i funkcjonalności nowoczesnych stadionów piłkarskich.

Ostatecznie, w oparciu o sugestie specjalistów z Ernst & Young Corporate Finance i projektantów z konsorcjum RKW zrezygnowano z pomysłu wysuwanej murawy i zamykanego dachu.

- Osobiście do końca byłem zwolennikiem zamykanego dachu. Miałem nadzieję, że takie rozwiązanie pozwoli nam poza sezonem piłkarskim organizować na stadionie inne ciekawe imprezy masowe - np. koncerty. Przekonał mnie jednak argument, że zamykany dach nie tylko sporo kosztuje, ale ma wpływ na wiele innych czynników - takich jak choćby odpowiednie napowietrzenie murawy - tłumaczy Prezydent Paweł Adamowicz.

Istotny wpływ na decyzję dotyczącą rozwiązań funkcjonalnych był również wysoki koszt ruchomych części stadionu - sama tylko budowa otwieranego dachu kosztowałaby dodatkowo 60 mln zł, a mechanizmu umożliwiającego wysuwanie murawy - ok. 100 mln zł. Do tego doliczyć trzeba również koszty związane z każdorazową eksploatacją i konserwacją tych elementów.

Na temat funkcji programowo-przestrzennych Baltic Areny za pomocą internetowej ankiety wypowiedzieli się również Gdańszczanie. W ankiecie w ciągu niespełna dwóch tygodni wypowiedziało się ponad 3 000 osób.

- Głównym celem ankiety było przedstawienie Mieszkańcom Gdańska wszystkich opcji, które braliśmy na tym etapie pod uwagę. I choć w niektórych kwestiach wynik ankiety różni się od tego, co ostatecznie postanowiliśmy, nie zmienia to faktu, że bardzo cenię sobie wszystkie nadesłane opinie. Jak się okazuje, w wielu miejscach stanowisko Mieszkańców jest zbieżne z naszym - na przykład jeśli chodzi o funkcje komercyjne projektowanego obiektu - dodaje Prezydent Adamowicz.

Na podstawie dzisiejszych decyzji konsorcjum RKW opracuje projekt budowlany gdańskiego stadionu. W tej chwili kończą się prace projektantów dotyczące koncepcji wielobranżowej. Projekt wykonawczy robót ziemnych będzie gotowy do 30 września 2008 roku, zaś projekt wykonawczy całego obiektu poznamy 31 grudnia 2008 roku. Z początkiem 2009 roku rozpisany zostanie przetarg na budowę stadionu i na tej podstawie uda się prawdopodobnie ustalić ostateczny koszt tej inwestycji. Baltic Arena ma zostać oddany do użytkowania 31 grudnia 2010 roku.

Dokument do pobrania:

• 24.05.2016 Ustalenia (1.06 MB)

Szanowni Państwo!

Bardzo dziękuję, że zachcieliście Państwo wziąć udział w naszej ankiecie na temat stadionu na Letnicy. Było Was ponad trzy tysiące! To krzepiący wynik. Świadczy bowiem o tym, że rośnie w Gdańsku liczba osób, którym nie są obojętne sprawy naszego miasta.
Wiele z Waszych odpowiedzi potwierdziły moje wcześniejsze intuicje. Na przykład wielu z Państwa optowało za zamykanym dachem nad naszym stadionem. Myślałem podobnie - byłem przekonany, że takie rozwiązanie pozwoli na organizowanie na stadionie wielkich koncertów i innych imprez kulturalnych. Niestety twarde realia nie pozwolą nam zrealizować tego pomysłu. Podobnie jak musimy zrezygnować z idei wysuwanej murawy.
We wstępie do naszej ankiety pisałem, że przed podjęciem decyzji wezmę pod uwagę zarówno Wasze głosy, jak i sugestie szerokiego grona fachowców - projektantów, finansistów, trenerów i piłkarzy. I okazało się, niestety, że zamykany dach i wysuwana murawa przekraczają nasze możliwości. Nie tylko finansowe, chociaż one też są bardzo ważne, jako że stadion powstanie głównie za nasze pieniądze. Ale, jak twierdzą fachowcy, te dwa elementy bardzo poważnie wydłużyłyby czas budowy stadionu. A w tym wypadku kwestia czasu jest nadrzędna - nie mamy wyjścia, musimy skończyć tę budowę w grudniu 2010 roku.
Cieszy mnie niezmiernie Wasze zrozumienie dla sprawy utrzymania stadionu po EURO 2012. A więc jego komercjalizacji, wpisania w stadion takich instytucji jak restauracje, pubu, dyskoteki, czy w ogóle komercyjna powierzchnia biznesowa.
Pozostaje jeszcze kilka spraw też ważnych, ale drobniejszych. Jesteście Państwo za tym, by krzesełka na stadionie były w barwach klubu piłkarskiego, który będzie gospodarzem obiektu. Jesteście też zdecydowanie przeciwko umieszczeniu na stadionie wielowyznaniowej kaplicy. Te sprawy będą rozstrzygane dużo później. ale, oczywiście, Wasz głos będzie brany pod uwagę. To mogę Wam obiecać. Podobnie jak podtrzymuję dane już słowo, że ci wszyscy z Państwa, którzy prawidłowo wypełnili ankietę, zostaną zaproszeni na uroczystość otwarcia stadionu.

A więc do zobaczenia na otwarciu!
Paweł Adamowicz
Prezydent Miasta Gdańska

Każdy z tych obiektów posiada ciekawe rozwiązania techniczne i funkcjonalne, przyjęte indywidualnie dla każdego stadionu. Część z nich można wykorzystać również w gdańskim projekcie. Najciekawsze i najważniejsze rozwiązania przedstawiamy poniżej:


Zarządzanie stadionem

Dla każdego z pięciu wizytowanych stadionów niemieckich stworzono inny model zarządzania i tak np: W przypadku Commerzbank Arena we Frankfurcie - Land Hesse i miasto Frankfurt utworzyły zależną spółkę dla celów budowy i eksploatacji stadionu. Zarządzanie w zakresie eksploatacji i marketingu powierzono prywatnemu konsorcjum.
Veltins Arena w Gelsenkirchen jest własnością klubu FC Schalke 04, który wraz z inwestorami prywatnymi poprzez spółkę zależną odpowiedzialni są za eksploatację stadionu.
Rhein Energie Stadion w Kolonii zarządzany jest przez Kölner Sportstätten GmbH spółkę celową miasta, która zatrudnia operatora ds. działań komercyjnych na stadionie. Operator zapewnia dochód stadionowi ze wszystkich imprez (oprócz meczów piłkarskich), wynajmu powierzchni komercyjnych oraz tzw. lóż VIP-owskich.

W przypadku, kiedy ze stadionem związany jest na stałe jeden konkretny klub sportowy - płaci on miastu za wynajem powierzchni na stadionie (kwota jest uzależniona od pozycji klubu w lidze). Klub czerpie zyski z organizacji imprez sportowych (sprzedaż biletów, reklamy).

Dach stadionu - zamykany czy otwarty

Trzy z pięciu wizytowanych stadionów mają dachy zamykane: LTU Arena w Dusseldorfie, Veltins Arena w Gelsenkirchen i Commerzbank Arena we Frankfurcie.

Dzięki istnieniu zamykanego dachu stadion mógłby być wykorzystany nie tylko dla widowisk piłkarskich w sezonie, ale również poza sezonem - jako miejsce dla dużych imprez - np. koncertów. Z wypowiedzi operatorów niemieckich stadionów wynika jednak, że z uwagi na koszt wymiany zniszczonej murawy po każdej imprezie masowej (koszt takiej wymiany to - całkowita wymiana ok. 90.000 ?) imprezy na stadionach odbywają się bardzo rzadko.

Przeciwko budowie zamkniętego dachu nad boiskiem przemawia natomiast wysoki koszt takiej inwestycji (wzrost kosztów inwestycji wiąże się ze wzmocnioną konstrukcją fundamentów, konstrukcji nośnej mobilnego przekrycia, np. w LTU Arena w Dusseldorfie konstrukcja dachu waży 8 000 ton, specjaliści przewidują, że mobilny dach to wzrost kosztów inwestycji o ponad 10 % - w przypadku naszej Baltic Areny byłoby to ponad 60 mln zł) i wyższe koszty utrzymania stadionu związane są z konserwacją mechanizmów zamykających przekrycie. Zamknięty dach stwarza też problemy z utrzymaniem murawy (brak naturalnego oświetlenia i wilgotności).

Dlatego też konstruktorzy stadionów AWD Arena w Hanowerze i Rhein-Energie-Stadion w Kolonii zdecydowali się na zastosowanie dachów otwartych. Założyli oni, że stawiają głownie na mecze piłkarskie, a te ogląda się przy otwartym dachu.

Murawa stała, czy wysuwana

Cztery z pięciu wizytowanych stadionów posiadają stałą murawę - LTU Arena w Dusseldorfie, Commerzbank Arena we Frankfurcie, AWD Arena w Hannoverze i Rhein-Energie-Stadion w Kolonii.

Kluczowym argumentem za zastosowaniem stałej murawy jest znacznie niższy koszt budowy (koszt zrealizowanej murawy wysuwanej na płycie to ok. 16 mln ? - taki był koszt w przypadku Veltins Arena w Gelsenkirchen w 2001 r., dziś firmy wykonawcze szacują ten koszt na dwukrotnie wyższy. Powodem wzrostu kosztów jest zastosowanie specjalnej konstrukcji mostowej na czas wysuwania trawy, może to nastąpić tylko w momencie braku obciążenia trybun, po czym następuje wzmocnienie konstrukcji mostowej podparciem słupami pneumatycznymi - dźwigarami hydraulicznymi i dopiero wtedy można obciążać trybuny), a także późniejszej eksploatacji.

Alternatywą dla murawy stałej, jest murawa wysuwana. Takie rozwiązanie umożliwia organizację na terenie obiektu nie tylko meczów piłkarskich ale również różnego rodzaju imprez masowych. Jest to niestety rozwiązanie kosztowne, a w dodatku czasochłonne (czas wysuwania płyty z murawą to ok. 60 minut a cała operacja kosztuje każdorazowo kilkanaście tysięcy ?, jak określił zarządzający Veltins Areną, dochodzi do tego koszt konserwacji urządzeń - mechanizmów wysuwających płytę z murawą) i z tego względu dość rzadko stosowane. Wymaga również powiększenia terenu stadionu o obszar, na który przesuwana będzie płyta z murawą.

Z tych względów tylko jeden z pięciu odwiedzanych przez nas stadionów ma murawę wysuwaną - Veltins Arena w Gelsenkirchen. Jest to z resztą jedyny stadion w Niemczech i jeden z dwóch w całej Europie, gdzie zdecydowano się na takie rozwiązanie.

Inne elementy wyglądu

Na ostateczny wizerunek stadionu ma wpływ również wiele innych elementów. Wśród nich wymienić można nie tylko ilość miejsc stojących dla kibiców, ale również np. kolorystykę krzesełek. W tym przypadku niemieckie stadiony również bardzo różnią się pod względem rozwiązań.

Ilość miejsc w sektorach stojących waha się od 6 do 9 tysięcy. Trzeba przy tym pamiętać, że w czasie mistrzostw UEFA FIFA zgodnie z przepisami na trybunie stadionu dostępne są tylko miejsca siedzące. Miejsca stojące przewidziane są na meczach ligowych. Dlatego projektując stadion i chcąc pogodzić te dwie opcje, przewiduje się na części trybun montaż rozkładanych siedzeń, przy których zamontowane są barierki, ograniczające miejsca dla kibiców stojących po złożeniu krzesełek. Przyjmuje się, że na miejscu jednego takiego składanego krzesełka, miejsce znajdzie dwóch widzów stojących.

Natomiast kolorystyka krzesełek związana jest albo z barwami klubów piłkarskich, albo dopasowana do kolorystyki stadionu. Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie różnokolorowych krzesełek, dzięki czemu nawet puste trybuny wyglądają tak, jakby wypełnione były kibicami.

Charakter stadionu

Żaden nowoczesny stadion nie jest dziś wyłącznie obiektem sportowym. W obiekcie tej wielkości istnieje możliwość połączenia różnych sfer i dziedzin - komercyjnych, biznesowych, kulturalnych, a nawet duchowych. To właśnie dzięki tym elementom każdy stadion nabiera indywidualnego charakteru. Takim elementem może być np. taras z widokiem na murawę - przykład Commerzbank Arena; muzeum stadionu, ekspozycje lokalnych tradycji, działów lokalnej gospodarki, muzeum fanów klubu piłkarskiego - przykład Veltis Arena auf Schalke; sklep fanów, galeria sponsorów, kluby dla VIP-ów, czynna przez cały rok restauracja - przykład Rhein-Energie-Stadion, a nawet wielowyznaniowa kaplica - przykład Veltis Arena.

Warto podkreślić, że tzw. powierzchnie dla VIP-ów (loże, skyboxy, kluby business) stanowią najważniejszą ofertę komercyjną każdego stadionu. Wynajem powierzchni biznesowych odbywa się na zasadzie rocznego abonamentu, a zyski stanowią istotny wkład w utrzymanie obiektu. Loże mają indywidualny wystrój wnętrza. Ilość lóż i powierzchnia stref komercyjnych zależnie od stadionu bywa bardzo różna. Dla przykładu: na stadionie Veltis Arena w Gelsenkirchen - znajduje się 89 lóż dla VIP-ów, a powierzchnia komercyjna to aż 7 000 m?. Natomiast na AWD Arena w Hannoverze znajduje się zaledwie 29 lóż a powierzchnia komercyjna zajmuje tylko 1 500 m?.