PORTAL MIASTA GDAŃSKA

Laureaci medalu św. Wojciecha

Laureaci medalu św. Wojciecha
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

 

Laureaci medalu św. Wojciecha w roku

2024,2023, 2022, 2019, 2015, 2014, 2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008, 2007, 2006, 2005, 2004, 2003, 2002, 2001, 2000, 1999, 1998, 1997

Awers medalu św. Wojciecha
Rewers medalu św. Wojciecha
Medal Św. Wojciecha - awers Medal Św. Wojciecha - rewers

Rok 2024

prof. Kazmierz Darowicki
fot. Dominik Paszliński/gdansk.pl

Prof. dr hab. inż. Kazimierz Darowicki

Prof. dr hab. inż.  Kazimierz Darowicki to wybitny uczony, innowator i lider naukowy o uznanej renomie międzynarodowej, specjalizujący się w dziedzinie korozji, inżynierii materiałowej oraz spektroskopii impedancyjnej. Jest profesorem zwyczajnym Politechniki Gdańskiej i jednym z najważniejszych promotorów polskiej nauki w obszarze korozji oraz inżynierii materiałowej na arenie światowej.

Autor ponad 260 prac indeksowanych w bazie SCOPUS oraz 120 prac spoza tej bazy. Jego prace są wysoko cytowane, co plasuje go w elitarnym gronie 2% najbardziej rozpoznawalnych naukowców na świecie według rankingu „World’s Top 2% Scientists” (Stanford University-Elsevier BV-SciTech). W obszarze “Dynamic Electrochemical Impedance Spectroscopy” uznawany jest za światowego lidera, a w dziedzinach takich jak “Electrochemical Impedance Spectroscopy”, “Corrosion monitoring”, “Cathodic protection” i “Organic coatings” znajduje się w światowej czołówce.

Twórca Dynamicznej Elektrochemicznej Spektroskopii Impedancyjnej, a także różniczkowych, całkowych i względnych widm impedancyjnych, które znajdują szerokie zastosowanie w praktyce pomiarowej i badaniach naukowych.

Realizator około 500 projektów badawczych dla kluczowych polskich i zagranicznych przedsiębiorstw, w tym takich gigantów jak KGHM, LOTOS, ORLEN, TAURON, Stocznia CRIST, a także dla firm zagranicznych, m.in. Alcan Ltd. (Kanada), Keramchemie GmbH. (Niemcy) czy MetPro Ltd. (Irlandia).

Wypromował 24 doktorów oraz 8 doktorów habilitowanych, tworząc silną szkołę naukową w dziedzinie korozji i inżynierii materiałowej. Na Politechnice Gdańskiej założył międzywydziałowy kierunek studiów “Inżynieria Materiałowa” oraz “Korozja”. Wprowadził również studia podyplomowe “Zabezpieczenia Przeciwkorozyjne” oraz specjalistyczny kurs “Inspektor nadzoru powłok malarskich statków morskich”, który uzyskał prestiżowe akredytacje Det Norskie Veritas i Polskiego Rejestru Statków. Założył Szkołę Doktorską Wdrożeniową oraz Centrum Technologii Wodorowych, znacząco rozwijając potencjał naukowo-badawczy Politechniki Gdańskiej Prof. Darowicki jest cenionym ekspertem w zakresie ochrony antykorozyjnej oraz monitorowania instalacji rafineryjnych i petrochemicznych. Opracowane przez niego sensory korozyjne zdobyły prestiżowe nagrody na międzynarodowych targach innowacyjności. Jego prace znajdują zastosowanie w przemyśle chemicznym, energetycznym, stoczniowym, spożywczym oraz wodno-kanalizacyjnym.

Jako przedstawiciel Polski w Światowej Radzie Korozji i Europejskiej Federacji Korozyjnej, prof. Darowicki aktywnie promuje polską naukę na forum międzynarodowym. Jego dorobek naukowy i wkład w rozwój technologii antykorozyjnych podnoszą prestiż Gdańska oraz Polski na arenie światowej.

Jest laureatem licznych prestiżowych nagród i wyróżnień, a jego działalność przyczyniła się do utworzenia jednej z najważniejszych jednostek naukowo-badawczych w Europie – Katedry Korozji Elektrochemii i Inżynierii Materiałowej na Politechnice Gdańskiej.

Profesor jest niekwestionowanym liderem w obszarze nauki o korozji, a jego osiągnięcia mają fundamentalne znaczenie dla rozwoju przemysłu i technologii.

Jego działalność naukowa, dydaktyczna i wdrożeniowa jest przykładem doskonałości akademickiej, która przyczyniła się do rozwoju zgłębianych przez profesora dziedzin zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym.

 

Medal Św. Wojciecha za za wybitne osiągnięcia naukowe i wdrożeniowe o światowym uznaniu, za utworzenie w Gdańsku jednego z największych w Europie ośrodków dydaktyczno-badawczych zajmujących się korozją oraz za rozwój silnej gdańskiej szkoły naukowej w dziedzinie „Spektroskopii impedancyjnej”.

Maciej Grabski
fot. Dominik Paszliński/gdansk.pl

Maciej Grabski

Maciej Grabski, rodowity gdańszczanin, jest jedną z najbardziej wpływowych postaci współczesnego Gdańska. Urodzony i wychowany w tym mieście, absolwent renomowanego III Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku (tzw. „Topolówki”) oraz prawa na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Już od młodości wykazywał się zaangażowaniem i odwagą. W trudnych czasach działał w podziemnej Solidarności, zajmując się drukowaniem i kolportowaniem zakazanych publikacji, co stanowiło wyraz jego głębokiego przywiązania do idei wolności i sprawiedliwości.

Równolegle rozwijał swoje pasje sportowe – w młodości trenował pływanie i odnosił sukcesy, zdobywając m.in. złoty medal na Akademickich Mistrzostwach Polski. Ta dyscyplina, determinacja i dążenie do perfekcji cechowały go przez całe życie i znalazły odzwierciedlenie w jego późniejszych dokonaniach zawodowych.

Maciej Grabski rozpoczął działalność gospodarczą w latach 90., początkowo zajmując się importem części samochodowych. Jego zdolności przedsiębiorcze oraz strategiczne podejście do biznesu umożliwiły mu dynamiczny rozwój. Kluczowym momentem było zainwestowanie w 1998 roku w firmę Wirtualna Polska, która stała się jednym z filarów polskiego rynku nowych technologii. Jako współzałożyciel i największy udziałowiec, Maciej Grabski był współodpowiedzialny za stworzenie pierwszego dużego portalu internetowego w Polsce, który zmienił sposób komunikacji i pozyskiwania informacji przez miliony Polaków. Dzięki współpracy z lokalnymi uczelniami, w tym z Politechniką Gdańską i siecią TASK, Wirtualna Polska stała się centrum innowacyjnych technologii informatycznych.

Po sprzedaży Wirtualnej Polski w 2008 roku, skierował swoje zainteresowania na inne sektory, wykazując wyjątkową zdolność do restrukturyzacji i rozwijania przedsiębiorstw. Przejął upadającą poznańską firmę Pekabex, którą przekształcił w nowoczesne przedsiębiorstwo budowlane o zasięgu międzynarodowym. Dziś Pekabex to spółka giełdowa, realizująca prestiżowe projekty w Polsce i za granicą, takie jak budowa Stadionu Narodowego w Warszawie, gazoportu w Szczecinie, tuneli w Gdańsku i Łodzi, a także konstrukcji wielkogabarytowych na wyspie Ostrów.

Najbardziej spektakularnym przedsięwzięciem Macieja Grabskiego jest jednak OLIVIA CENTRE, nowoczesny kompleks biurowo-biznesowy, który zmienił oblicze Gdańska. Zainwestowane środki i współpraca z prezydentem Pawłem Adamowiczem oraz organizacją Invest in Pomerania doprowadziły do powstania tego wyjątkowego miejsca. OLIVIA CENTRE nie jest tylko skupiskiem biur – to tętniące życiem centrum innowacji, przedsiębiorczości i edukacji.

Kompleks składa się z kilkunastu nowoczesnych budynków, w tym najwyższego w północnej Polsce 34-piętrowego wieżowca, z którego rozpościera się zapierający dech widok na morze i lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. OLIVIA CENTRE to siedziba około 300 podmiotów gospodarczych, w tym firm zajmujących się technologiami kosmicznymi, sztuczną inteligencją, energią odnawialną oraz technologiami satelitarnymi. Zatrudnia ponad 15 tysięcy osób i jest miejscem narodzin licznych startupów.

 

Maciej Grabski zadbał o to, by OLIVIA CENTRE spełniała nie tylko funkcje biznesowe, ale także społeczne. Kompleks oferuje restauracje, pomieszczenia do ćwiczeń, przedszkola oraz przestrzenie edukacyjne, w których młodzież może rozwijać swoje talenty i pasje. Inwestycja ta przyciąga nie tylko inwestorów z całego świata, ale także wzmacnia współpracę między nauką a biznesem, co sprzyja transferowi wiedzy i rozwojowi nowych technologii.

Działalność Macieja Grabskiego znacząco wpłynęła na rozwój Gdańska jako nowoczesnego ośrodka innowacji. OLIVIA CENTRE stało się wizytówką miasta, symbolem jego otwartości na świat i dynamicznego rozwoju. Przyciąga inwestorów, tworzy nowe miejsca pracy i podnosi prestiż regionu na arenie międzynarodowej.

Maciej Grabski jest człowiekiem wizji, który łączy przedsiębiorczość z pasją do rozwoju swojego miasta. Dzięki jego inicjatywom Gdańsk stał się miejscem, które łączy historię z nowoczesnością, biznes z nauką, a lokalną społeczność z międzynarodowym środowiskiem. To nie tylko wybitny przedsiębiorca, ale także ambasador Gdańska na świecie. Jego działania – od stworzenia Wirtualnej Polski, przez restrukturyzację Pekabeksu, aż po realizację OLIVIA CENTRE – przyniosły miastu prestiż, innowacje i nowe możliwości. Jest przykładem osoby, która wykorzystuje swoje zdolności i środki nie tylko do realizacji własnych celów, ale także do budowy lepszej przyszłości dla całej społeczności.

Dzięki wyjątkowym osiągnięciom Maciej Grabski w pełni zasługuje na uhonorowanie Medalem św. Wojciecha za zasługi dla Gdańska – miasta, które dzięki niemu zyskało nowe oblicze na mapie Polski i świata.

 

Medal Św. Wojciecha za stworzenie i rozwój Olivia Centre, nowoczesnego centrum biznesowego i biurowego, które stało się wizytówką Gdańska, przyciągającą inwestorów krajowych i zagranicznych oraz promującą innowacyjność i rozwój miasta.

prof. Dorota Kolak Michalska
fot. Dominik Paszliński/gdansk.pl

Prof. dr hab. Dorota Małgorzata Kolak-Michalska

Dorota Kolak, pierwsza dama gdańskiej sceny, mistrzyni emocji i pedagog. Aktorka o niezwykłej charyzmie i głębokiej wrażliwości, od ponad czterech dekad niezmiennie zachwyca widzów teatru, filmu i telewizji. Pochodząca z Krakowa artystka wywodzi się z rodziny od trzech pokoleń związanej z teatrem.  To od najmłodszych lat kształtowało jej związek ze sztuką i sceną. Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie w 1980 roku, a swoją drogę zawodową rozpoczęła w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Jednak to Gdańsk stał się jej domem i miejscem, gdzie osiągnęła artystyczne szczyty.

Od 1982 roku Dorota Kolak jest nieodłączną częścią Teatru Wybrzeże, gdzie wykreowała niemal sto niezapomnianych ról. Jej kreacje wyróżniają się nie tylko techniczną doskonałością, ale przede wszystkim autentycznością i zdolnością do wzbudzania intensywnych emocji w widzach. Artystka potrafi całkowicie wcielać się w swoje postacie, przeistaczając się z każdą rolą i pozostawiając widzów z głębokimi przeżyciami, które na długo zapadają w pamięć.

Wśród najważniejszych ról Doroty Kolak znajdują się m.in. Antygona (1983), Hekabe w „Trojankach”, Anna Schuster w „Placu Bohaterów”, Matka u Witkacego czy Kaniewska w „Wiśniowym sadzie”. Każda z tych kreacji jest dowodem jej talentu i mistrzostwa scenicznego. Szczególną cechą jej gry jest umiejętność przekraczania granic emocji – od subtelnych gestów po intensywne dramatyczne wybuchy, które chwytają za serce. Dorota Kolak nie ogranicza się jednak do jednej formy wyrazu artystycznego. Jej talent wielokrotnie błyszczał w spektaklach Teatru Telewizji, gdzie jej kreacje były równie sugestywne i przejmujące. Jest jedną z najpopularniejszych polskich aktorek, która swoją obecnością uświetniła dziesiątki filmów i seriali telewizyjnych. Chociaż jej sercem zawsze był teatr, kino i telewizja przyniosły jej jeszcze szersze uznanie. W każdej produkcji wnosi autentyczność i głębię, czyniąc swoje postacie wielowymiarowymi i wiarygodnymi.

Dorota Kolak z zaangażowaniem dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem jako profesorka sztuk filmowych i teatralnych. Jej działalność pedagogiczna wpłynęła na kształcenie wielu młodych aktorów, którzy z wdzięcznością wspominają jej wsparcie, profesjonalizm i niezwykłą wrażliwość. Potrafiła nie tylko inspirować, ale także wymagać, co pozwalało jej studentom rozwijać się i osiągać sukcesy.

Dorota Kolak jest jednym z najważniejszych ambasadorów Gdańska w dziedzinie kultury. Od ponad czterdziestu lat jej sztuka dostarcza widzom niezapomnianych wzruszeń, a jej nazwisko stało się synonimem jakości i klasy artystycznej. Mimo ogólnopolskiej sławy, pozostaje wierna swojemu miastu, podkreślając jego znaczenie w swoim życiu zawodowym i osobistym.

Jest również laureatką licznych nagród teatralnych i odznaczeń, co potwierdza jej wyjątkowe miejsce w polskim teatrze i kinematografii. Dzięki jej pasji i talentowi, Gdańsk zyskał artystkę, która rozsławia miasto na polskiej i międzynarodowej scenie.

Dorota Kolak to niekwestionowana mistrzyni aktorskiego kunsztu, której działalność od ponad czterech dekad wzbogaca polską kulturę. Jako wybitna aktorka, reżyserka, profesorka i mentorka, stała się ikoną gdańskiej sceny teatralnej. Dzięki niej Gdańszczanie doświadczają niezwykłych chwil wzruszeń i emocji, które pozostają w pamięci na lata. Jej twórczość to wyraz najwyższego artystycznego poziomu, a sama Dorota Kolak zasługuje na miano jednej z najwybitniejszych postaci polskiego teatru i filmu.

 

Medal Św. Wojciecha za wyjątkowy dorobek artystyczny oraz za rozsławianie Gdańska na scenach w Polsce i za granicą jako wybitna aktorka Teatru Wybrzeże.

Rok 2023

mężczyzna mówi do mikrofonu
fot. Piotr Wittman

Prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem

Prof. dr hab. n. med. Jacek Jassem jest onkologiem, nauczycielem akademickim, wieloletnim kierownikiem Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. To jeden z najczęściej cytowanych polskich naukowców, autor kilkuset doniesień naukowych, kilkunastu monografii i podręczników polskich i zagranicznych, 11 patentów i wniosków patentowych. W latach 2020-2021 w rankingu Uniwersytetu Stanforda zaliczony do grona 2% czołowych naukowców na świecie, a w rankingu Research.com z roku 2022 – do 1% najlepszych naukowców w dziedzinie medycyny. Laureat licznych nagród naukowych, w tym Prezesa Rady Ministrów, Prezydenta m. Wiednia, im. Sobolewskich Polskiego Towarzystwa Onkologicznego (PTO), Nagrody im. Josepha Cullena International Association for the Study on Lung Cancer (IASLC), Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza, nagrody Marszałka Województwa Pomorskiego oraz tytułu „Wybitny Polak” Fundacji „Teraz Polska”. Jeden z dwóch polskich członków European Academy of Cancer Sciences, członek Academia Europea i członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności. Członek honorowy Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej i Węgierskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej. Członek komitetów redakcyjnych wielu prestiżowych czasopism naukowych o światowym zasięgu.

Były prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, członek zarządu European Organisation for Research and Tretment of Cancer (EORTC) i przewodniczący Grupy Raka Piersi tej organizacji, przewodniczący Komitetu Spraw Zagranicznych American Society of Clinical Oncology (ASCO), przewodniczący Tobacco Control and Smoking Cessation Committee IASLC oraz członek zarządów European Society of Therapeutic Radiation Oncology (ESTRO) i European Society of Medical Oncology (ESMO). Obecnie pełni funkcję przewodniczącego Central and East European Oncology Group (CEEOG), członka Scientific Audit Committee EORTC i Accreditation Council of Oncology in Europe.

Prof. Jacek Jassem prowadzi działalność w zakresie zdrowia publicznego, m.in. opracował projekt ustawy zakazującej palenia tytoniu w miejscach publicznych oraz koordynował prace nad „Strategią Walki z Rakiem w Polsce 2015-2024”. Autor wdrażanej na całym świecie deklaracji IASLC, wskazującej na istotną korzyść z zaprzestania palenia tytoniu po rozpoznaniu choroby nowotworowej. W latach 2020-2021 członek komitetu doradczego Cancer Mission Komisji Europejskiej. Założyciel i prezes Polskiej Ligi Walki z Rakiem, pozarządowej organizacji prowadzącej działalność edukacyjną, ekspercką i wydawniczą w szeroko pojętym obszarze onkologii, oraz Stowarzyszenia Gdańskiej Onkologii, działającej na rzecz chorych na nowotwory w województwie pomorskim. Autor książki „Zatrzymane w biegu”, w której opisał swoje doświadczenia jako pacjenta onkologicznego.

 

Medal Św. Wojciecha za wybitne dokonania w dziedzinie onkologii, a także za działania naukowe i społeczne służące społeczeństwu zarówno w wymiarze krajowym, jak i międzynarodowym.

mężczyzna gra na fortepianie
fot. Dominik Paszliński

Leszek Możdżer

Leszek Możdżer, wybitny pianista i kompozytor, dokonał w polskim jazzie mentalnej i stylistycznej rewolucji, jaka nie stała się wcześniej udziałem żadnego innego jazzmana. Twórca nowej stylistyki w muzyce jazzowej, gdzie brzmienie i klimat budowane są impresją oraz nastrojem i niepowtarzalnym autorskim stylem wykonawczym.

Należy do najciekawszych zjawisk polskiego jazzu ostatnich dekad. Początkowo związany z „yassową” formacją Miłość. Potem pojawiał się w wielu jazzowych konfiguracjach: od zespołów Emila Kowalskiego, Zbigniewa Namysłowskiego, Tomasza Stańko, Buddy’ego de Franco, Davida Friesena, Archie’go Sheppa, Michała Urbaniaka, Adama Pierończyka, do Arthura Blytha. Rozległa dyskografia pianisty obejmuje ponad sto albumów zrealizowanych jako własne projekty lub we współpracy z wybitnymi artystami. Nagrywa i koncertuje m.in z Davidem Gilmourem, Naną Vasconcelos, Marcusem Millerem, Johnem Scofieldem, Tan Dunem i Patem Methenym. Ogromną popularność i uznanie przyniosły pianiście koncerty, nagrania oraz współpraca z kompozytorem Zbigniewem Preisnerem. Wspólne projekty, na przykład „Requiem for my Friend” oraz „10 łatwych utworów na fortepian solo” okazały się wybitnymi wydarzeniami artystycznymi.

Album „Impressions On Chopin” (1999) wszedł na stałe do swoistego kanonu nagrań inspirowanych twórczością genialnego polskiego kompozytora. Leszek Możdżer współpracuje także z Janem A.P. Kaczmarkiem (nagrania do nagrodzonej Oscarem ścieżki dźwiękowej do filmu „Marzyciel” oraz album „Kaczmarek by Możdżer”) jak również sam komponuje muzykę do filmu i teatru. Pianista najpełniej odnajduje się w projektach solowych i autorskiego trio z Larsem Danielssonem i Zoharem Fresco (album „The Time” nagrany w 2005 osiągnął status Diamentowej Płyty, „Between Us And The Light” (2006), „Live” (2007), „Polska” (2013) osiągnęły status Podwójnej Platynowej Płyty). W 2017 roku nagrał płytę z Holland Baroque pt. „Earth Particles”. W 2021 miała premierę płyta „Just Ignor It” zrealizowana z Larsem Danielssonem, Zoharem Fresco i Holland Baroque. Jest również dyrektorem artystycznym festiwalu Enter Enea Festival.

Za muzykę do filmu Macieja Pieprzycy pt.: „Ikar. Legenda Mietka Kosza”, Leszek Możdżer otrzymał nagrodę w kategorii Najlepsza Muzyka na 44 Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni, Nagrodę Filmową Orły 2020, nagrodę za najlepszą Polską Ścieżkę Dźwiękową Roku 2019 przyznawaną przez 50 ekspertów muzycznych i filmowych w ramach Festiwalu Muzyki Filmowej w Krakowie, nagrodę 9 Festiwalu Filmowego Grand Prix Komeda oraz Fryderyka w kategorii Album Roku Muzyka Ilustracyjna. Sound track został wyróżniony również nagrodami: MocArty RMF Classic, Olśnienia Onetu, nominacją Bestsellery Empiku oraz Nagrodą Specjalną 34. edycji Tarnowskiej Nagrody Filmowej.

Dokonania artystyczne Leszka Możdzera, absolwenta Akademii Muzycznej w Gdańsku, są wybitne. Stawiają go w gronie najlepszych muzyków w wymiarze krajowym i międzynarodowym. Nie ma żadnych wątpliwości, że dokonania i pozycja znakomicie rozsławiają miasto Gdańsk na świecie.

 

Medal Św. Wojciecha za wybitne dokonania artystyczne rozsławiające Gdańsk nie tylko w Polsce, ale i na świecie.

 

Aleksander Hall
fot. Piotr Wittman

Dr hab. Aleksander Hall

Dr hab. Aleksander Hall to polityk i historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych i nauczyciel akademicki, myśliciel i pisarz polityczny. Związany z Gdańskiem od urodzenia.

Był działaczem opozycji demokratycznej w czasach PRL. Wpierw uczestniczył w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (1977), potem współtworzył Ruch Młodej Polski (1979). W sierpniu 1980 roku uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej. Po wprowadzeniu stanu wojennego do 1984 roku ukrywał się, działał w zakonspirowanych władzach Solidarności. W latach 80. był jednym z założycieli „Polityki Polskiej", jednego z najważniejszych czasopism opozycji demokratycznej, które ukazywało się w drugim obiegu.

Współtwórca wolnej Polski. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu. Bliski współpracownik premiera Tadeusza Mazowieckiego i minister w jego rządzie. Poseł na Sejm I i III kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego. Jako działacz opozycji demokratycznej i współtwórca Ruchu Młodej Polski, Aleksander Hall stał się osobą publicznie znaną za sprawą przedsierpniowych manifestacji zwoływanych w naszym mieście z okazji rocznic, takich jak: odzyskanie niepodległości 11 listopada, Konstytucja 3 Maja czy rocznice rewolty Grudnia 70. Zainicjowane wtedy obchody stały się gdańską tradycją w wolnej Polsce, od lat gromadzą wielotysięczne rzesze mieszkańców miasta.

Pod koniec lat 80., Aleksander Hall był jednym z założycieli czasopisma „Bratniak", które ukazywało się w drugim obiegu do grudnia 1981 roku. Periodyk nie tylko poszerzał pluralizm ideowy trójmiejskich środowisk opozycyjnych, ale stał się też dla Aleksandra Halla przestrzenią interpretacji tradycji narodowo-demokratycznej, od nowoczesnego patriotyzmu w duchu Romana Dmowskiego do aprobaty politycznego ewolucjonizmu w stylu Juliusza Mieroszewskiego. W tym samym czasie środowisko skupione wokół Halla powołało wydawnictwo drugoobiegowe, którego staraniem ukazała się rozprawa Lecha Będkowskiego „Twarzą do przyszłości" (1979).

Po wybuchu strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku środowisko Ruchu Młodej Polski na czele z Aleksandrem Hallem wsparło na różne sposoby strajkujących robotników, potem zaś zaangażowało się w działalność Solidarności. Już w stanie wojennym, Hall został członkiem podziemnych władz Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność". W 1988 roku brał udział w strajku w Stoczni Gdańskiej. Był wtedy bliskim współpracownikiem Lecha Wałęsy.

Zasługi Aleksandra Halla na rzecz odrodzonej państwowości trudno przecenić. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w 1989 roku, a po czerwcowych wyborach został ministrem w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Sprawował mandat posła na Sejm I kadencji (1991-1993) i III kadencji (1997-2001). Był niekwestionowanym przywódcą konserwatywnych środowisk politycznych.

Aktywność publiczną łączył z refleksją polityczną, nadając orientacji konserwatywnej otwarty charakter. Uznanie dla rządów prawa i pluralizmu politycznego łączył z poszanowaniem rodzimej tradycji i wartości europejskich. Jest autorem wielu publikacji, które łączy poczucie odpowiedzialności za losy III RP. Przed kilku laty opublikował jedną z najbardziej przenikliwych i krytycznych analiz rządów Zjednoczonej Prawicy po 2015 roku - „Zła zmiana" (2016).

Jego pasją jest historia. Ten absolwent Wydziału Humanistycznego (kierunek historia) Uniwersytetu Gdańskiego, stał się w minionych dwóch dekadach autorytetem naukowym i znawcą dziejów XX wieku, zwłaszcza dziejów Francji pod rządami prezydenta Charles'a de Gauelle’a. Jest Kawalerem Orderu Orła Białego (2010) i Oficerem Legii Honorowej (Francja, 2015).

 

Medal Św. Wojciecha za działalność opozycyjną w czasach PRL, wspieranie strajkujących robotników oraz przyczynienie się do powstania wolnej Polski.

Gerd Dietricht
fot. Piotr Wittman

Gerd-Dietrich Ewert

Gerd-Dietrich Ewert urodzony w Wamemunde k. Rostocku dorastał w Gdańsku (do 1945 r.). Z tego powodu do dziś mówi o sobie jako o gdańszczaninie. Także w dalszym życiu pozostał związany z organizacjami skupiającymi dawnych gdańszczan, należał do studenckiego Corps Baltica-Borussia Danzig zu Hannover, a później, od 1986 r. do Bractwa św. Krzysztofa gdańskiego Dworu Artusa w Lubece. Z zawodu inżynier ukończył Technische Universitaet w Hanowerze, życie zawodowe i rodzinne związał z Hamburgiem, na emeryturze poświęcił się działalności charytatywnej i stowarzyszeniowej. Zabiegał o propagowanie kultury i dziedzictwa Gdańska i gdańszczan poza granicami Polski.

Kulturalny, życzliwy i pomocny stał się ucieleśnieniem „ambasadora” Gdańska, uczestniczył w nawiązaniu współpracy przy organizacji praktyk studentów Politechniki Gdańskiej (PG) w Niemczech. Dzięki niemu nawiązano też kontakty w wymianie studenckiej „Erasmus” pomiędzy PG i Technische Universitaet w Hanowerze.

Pomagał w kwerendach archiwalnych i nawiązaniu kontaktów z partnerami z Niemiec podczas przygotowania wystaw w Muzeum Gdańska (MG): „Architektura i urbanistyka Wolnego Miasta Gdańska” w 2012 r., „Rodziny gdańskie” w 2014 r„ „Srebra od pokoleń. Gdańscy złotnicy Stumpfowie 1804 — 1945” w 2019 r.

Był aktywny w czasie prac rekonstrukcyjnych w Dworze Artusa, osobiście nadzorował szereg prac. W 2021 r. zabezpieczył zbiory prof. Manfreda Lotscha i pośredniczył w przekazaniu kolekcji 580 przedwojennych gdańskich pocztówek jako daru dla MG. Przeprowadził kwerendę archiwalną w Germanisches Nationalmuseum w Norymberdze, której wynikiem była lista 11 dzwonów pochodzących z Gdańska (obecnie w różnych kościołach w Niemczech). Zainicjował rozmowy na temat odzyskania gdańskich dzwonów kościelnych po II wojnie światowej z przedstawicielami Landeskirchenamt (urząd kościelny Kościoła Ewangelickiego) a stroną polską.

 

Medal Św. Wojciecha za promocję kultury i dziedzictwa kulturowego Miasta Gdańska i mieszkańców Gdańska poza granicami Polski, a także za współpracę z Muzeum Miasta Gdańska, która zaowocowała powstaniem wielu wystaw.

 

Rok 2022

Prof. dr hab. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk

Prof. dr hab. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk kieruje Zakładem Biologii Molekularnej Wirusów na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii UG i GUMed.

Pracę magisterską zrealizowała w zakresie biochemii (1976) na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UG. Zajmowała się biologią molekularną bakteriofagów i tej tematyki dotyczył jej doktorat na Wydziale Biologii UG (1982). Stopień dr. hab. uzyskała w 2002 r., a tytuł prof. w 2009.

 

Wraz z mężem stworzyła nowoczesne laboratorium wirusologii molekularnej na UG, w którym badane są liczne wirusy (alfa-herpeswirusy, zapalenia wątroby typu C, grypy, patogeny zwierzęce, bakulowirus owadzi), retrowirusy i adenowirusy do ekspresji obcych genów i konstrukcji wektorów wirusowych. Współpracuje z ośrodkami w Holandii, Niemczech i Szkocji.

 

Uzyskała pierwszy grant na UG finansowany przez KE (1998), a w l. 2001-2013 kierowała grupą partnerską w 4 międzynarodowych projektach finansowanych z prestiżowych PR UE, m.in. w konsorcjum HEPACIVAC pracującym nad szczepionką przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C. Kierowała wieloma projektami krajowymi finansowanymi przez KBN oraz NCN.

 

Była gospodarzem światowego zjazdu wirusologicznego w Polsce w 2011 36th International Herpesvirus Workshop, została wybrana na gospodarza największego zjazdu wirusologicznego w Europie European Congress of Virology (Gdańsk, 2023).
Z jej inicjatywy powstało w Gdańsku Międzynarodowe Centrum Badań nad Szczepionkami Przeciwnowotworowymi w oparciu o program FNP Międzynarodowe Agendy Badawcze. Jest współzałożycielem European Virus Bioinformatics Center. Jest autorką lub współautorką 55 publikacji. Pełniła funkcje eksperta dla NCN oraz dla KE w konkursach dotyczących wirusologii i szczepionek (Covid-19, 2020 i 2021). Prowadzi wykłady i seminaria z wirusologii molekularnej dla studentów UG.
Jest promotorką 12 doktoratów i członkinią Komitetu Biotechnologii PAN.

 

Medal św. Wojciecha za wpływ na rozwój nauki w wymiarze krajowym i międzynarodowym, na rozwój służby zdrowia, szkolnictwa wyższego i gospodarki, za wpływ na współpracę i integrację środowiska akademickiego, zaangażowanie w walkę z pandemią COVID-19.

Magdalena Renk-Grabowska
 

Magdalena Renk-Grabowska
Jest absolwentką  Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Od roku 1983 na stałe związana z instytucjami kultury Gdańska. W latach 1983 – 1985 pracowała na stanowisku bibliotekarki w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej. W roku 1984 rozpoczęła współpracę z Dyskusyjnym Klubem Filmowym Żak im. Zbyszka Cybulskiego na zaproszenie jego legendarnego założyciela Lucjana Bokińca. W latach  1986 – 1991 pracownik programowy DKF-u Żak im. Zbyszka Cybulskiego, od 1990 roku kierownik DKF-u i Kina Studyjnego Żak. Od 1991 kierownik kina Żak. Od 1996 roku Prezes, a potem Dyrektor Klubu Żak. Laureatka Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury Splendor Gedanensis, do której została zgłoszona przez dziennikarzy „Gazety Wyborczej. Trójmiasto” w uznaniu m.in. za starania czynione dla pozyskania nowej siedziby dla Klubu Żak. W 2007 roku otrzymała Nagrodę Prezydenta Gdańska z okazji 50-lecia działalności Klubu (Studentów Wybrzeża) Żak.

Zaangażowanie i kreatywność p. Magdaleny Renk – Grabowskiej jako dyrektora Klubu Żak, umożliwiła szerokim kręgom publiczności uczestnictwo w kulturze, było szczególnie widoczne w trudnym czasie pandemii, kiedy działalność kulturalna była bardzo ograniczona.

 

Medal Św. Wojciecha za zasługi w dziedzinie kultury m.in. poprzez organizowanie wydarzeń artystycznych rozsławiających Gdańsk, jak również reaktywowanie Festiwalu Jazz Jantar oraz podniesienie jego rangi w skali kraju. 

 

275451674_918289115504093_6445630273495236359_n
 

Stowarzyszenie Arbuz zrzesza artystki i artystów zajmujących się filmem, muzyką, tańcem, dźwiękiem i animacją kultury. Od 2019 roku powstała za sprawą Honoraty Martin, Emilii Orzechowskiej i Aurory Lubos grupa tworzy projekty społeczno- artystyczne, które pomagają w inicjowaniu działalności twórczej, wspierają idee edukacji wielokulturowej, godnego traktowania, ochrony praw człowieka i swobód obywatelskich oraz społeczną i obywatelską aktywizację cudzoziemców. W 2021 roku dzięki wsparciu Miasta Gdańska grupa zorganizowała wystawę Honoraty Martin „Człowiek, który został. Fukushima", inspirowaną historią Naoto Matsumury, który po wybuchu elektrowni atomowej w 2011 r. został w napromieniowanym mieście, by opiekować się porzuconymi zwierzętami. Wystawie towarzyszyło m.in. słuchowisko „Las" Piotra Pawlaka, skoncentrowane wokół kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej. Kilka miesięcy wcześniej „Arbuz Mobilny Uniwersalny" ruszył do Romów, osób z niepełnosprawnościami, migrantów i uchodźców, by uczyć tworzenia filmów i muzyki. Niektóre z osób, biorących udział w pilotażowej wersji projektu w ośrodkach dla uchodźców we Włoszech, są dziś samodzielnymi artystami.

 

Medal św. Wojciecha: za projekty społeczno- artystyczne, które pomagają w inicjowaniu działalności twórczej, wspierają idee edukacji wielokulturowej, godnego traktowania, ochrony praw człowieka i swobód obywatelskich oraz społeczną i obywatelską aktywizację cudzoziemców.  

 

Rok 2019

137363
 
 

Andrea Anastasi, Wybitny trener siatkówki, wsławiony osiągnięciami kolejnych kierowanych przez siebie drużyn – reprezentacji Włoch, Hiszpanii i Polski – przed sezonem 2014/2015 przejął drużynę Trefla. W ciągu pięciu lat pracy Włoch poprowadził Trefla do największych sukcesów w historii gdańskiej siatkówki. "Gdańskie Lwy" zdobyły wicemistrzostwo Polski (2015), brązowy medal mistrzostw Polski (2018), dwa Puchary Polski (2015, 2018), Superpuchar Polski (2015), awansowali do TOP 12 Ligi Mistrzów w 2016 roku, a także ćwierćfinału Ligi Mistrzów w 2019 roku, gdzie odpadli dopiero po tzw. "złotym secie" z najlepszym klubowym zespołem świata - Zenitem Kazań.

Medal św. Wojciecha - za wybitne sukcesy naszych siatkarzy, rozsławiające Gdańsk w świecie

137360
 

Europejskie Centrum Solidarności, Powołane w 2007 roku, a otwarte w obecnej siedzibie w 2014 roku Europejskie Centrum Solidarności jest jedną z najaktywniejszych gdańskich instytucji kultury. Obok stałych i zmiennych ekspozycji z dziejów NSZZ Solidarność i historii odzyskania przez Polskę wolności stale proponuje odwiedzającym nowe, zawsze ważne i ciekawe wydarzenia, wystawy i debaty. Instytucja realizuje misję zachowania ideałów ruchu Solidarność: demokracji, otwartego i solidarnego społeczeństwa, kultury dialogu. Pielęgnuje w pamięci Polaków i Europejczyków doświadczenie Solidarności, jako pokojowej europejskiej rewolucji, aby we wspólnocie europejskich demokracji Solidarność była ważną częścią mitu założycielskiego Europy.

Medal św. Wojciecha - za prowadzenie szerokiej działaności edukacyjno-konferencyjnej skierowanej do odbiorców na całym świecie, za inspirację również tych, którzy dziś nie żyją w społeczeństwach otwartych i demokratycznych.

137361
 

Prof. dr hab. n. med. Grażyna Świątecka, Długoletnia działalność Pani Profesor w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym obfituje w wybitne osiągnięcia na polu medycyny, zwłaszcza kardiologii. Na najwyższe uznanie zasługuje także jej działalność społeczna,
a szczególnie długoletnie kierowanie Gdańskim Telefonem Zaufania „Anonimowy Przyjaciel”, który założyła w 1967 r., wspólnie z prof. Tadeuszem Kielanowskim, jako pierwszą w Polsce placówkę tego rodzaju. Jest również współzałożycielką i Prezeską Polskiego Towarzystwa Pomocy Telefonicznej. Pomoc ludziom zagubionym w samotności jest misją i powołaniem Pani Profesor. Liczba osób, którym ona i jej współpracownicy udzielili pomocy telefonicznej, a nieraz uratowali od aktów desperacji, jest niepoliczalna.

Medal św. Wojciecha - za całokształt działalności na polu zawodowym, naukowym i społecznym, a także ze względu na intensywną współpracę międzynarodową w tej dziedzinie.

 

Rok 2015


Drzycimski
 

Dr. Andrzej Drzycimski to historyk, polityk, działacz opozycji, dziennikarz i wykładowca. Absolwent gdańskiego VIII LO, i historii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Doktorat obronił na podstawie pracy „Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku 1920–1933”. Pracował w Polskiej Akademii Nauk Bibliotece Gdańskiej, Muzeum Stutthof, Instytucie Bałtyckim, w „Słowie Powszechnym”, „Wrocławskim Tygodnikiem Katolickim”, W sierpniu 1980 roku dziennikarz w czasie całego strajku w Stoczni Gdańskiej, współpracował z NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym internowany w Strzebielinku. Od 1990 rzecznik prasowy Lecha Wałęsy jako przewodniczącego NZSS „Solidarność”, następnie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Do 1994 roku minister w jego kancelarii. Założyciel Fundacji św. Wojciecha w Gnieźnie. Wykładowca zagadnień medialnego przekazu i roli mediów we współczesnym świecie.

Medal św. Wojciecha - za całość działalności społecznej, naukowej i publicystycznej, a szczególnie za dwutomową monografię Westerplatte „Reduta w budowie 1926-1939” i „Reduta wojenna 1939”– ukoronowanie wieloletnich badań Autora, przywracające godność i sens bohaterskiej Obronie Westerplatte.

Limon.JPG

(†) Prof. Jerzy Limon, to polski anglista, literaturoznawca, pisarz, tłumacz i teatrolog, profesor nauk humanistycznych, inicjator i dyrektor Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. W roku 1993 uzyskał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. Jako wykładowca akademicki związany z Uniwersytetem Gdańskim, gdzie został kierownikiem Zakładu Historii Literatury i Kultury Brytyjskiej UG.
Jest autorem wielu książek, artykułów i recenzji, drukowanych w Polsce, Wielkiej Brytanii („Shakespeare Survey”), Niemczech i Stanach Zjednoczonych („Shakespeare Quarterly”). Jest fundatorem i prezesem Fundacji Theatrum Gedanense, która powstała w 1990 roku w celu odbudowy teatru szekspirowskiego w Gdańsku. Fundacja zapoczątkowała także organizację Międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego. W 2011 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2014 za działalność na rzecz Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego otrzymał Order Imperium Brytyjskiego w stopniu oficera.
Zmarł: 3 marca 2021 roku

Medal św. Wojciecha - za wytrwałe i konsekwentne kultywowanie i rozwijanie gdańskich tradycji teatralnych i za stworzenie w Gdańsku ważnego w skali światowej centrum szekspirowskiego.

targowski.JPG
 

Dr inż. arch. Wojciech Targowski to absolwent i wykładowca Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej oraz współwłaściciel pracowni FORT. Jest laureatem licznych nagród, wyróżnień, w tym szeregu w konkursach architektonicznych. Jako główny autor koncepcji i generalny projektant jest też autorem wielu realizacji w różnych dziedzinach architektury w Trójmieście m.in. osiedle Leśna Polana uhonorowane Złotym Wiertłem 2007, GCH Manhattan, śródmiejskiej galerii handlowej wyróżniony w Konkursie Nagroda Roku Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz budynku Europejskiego Centrum Solidarności. Monumentalna, bryła ECS stała się rozpoznawalna w pejzażu Gdańska. Oryginalna bryła i materiały nawiązują do industrialnego pejzażu stoczni, w której narodziła się Solidarność.

Medal św. Wojciecha - za wyróżniającą się twórczość architektoniczną, a zwłaszcza za projekt Europejskiego Centrum Solidarności.

Rok 2014


Janusz-Lewandowski

Dr Janusz Lewandowski to absolwent i pracownik naukowy UG, który był też wykładowcą na Uniwersytecie Harvarda. Jest współzałożycielem Kongresu Liberalno-Demokratycznego oraz Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową w Gdańsku. To ceniony ekonomista, polityk i parlamentarzysta. Poseł na Sejm RP I, III i IV kadencji. Pełnił funkcję ministra przekształceń własnościowych w latach 1990–1993. Doprowadził do uruchomienia giełdy i opracowania Programu Powszechnej Prywatyzacji. Poseł Parlamentu Europejskiego VI, VII i VIII kadencji, przewodniczący komisji budżetowej Parlamentu Europejskiego, polski komisarz europejski ds. programowania finansowego i budżetu.

Za ogromne zasługi dla rozwoju polskiej i gdańskiej myśli ekonomicznej, organizacji procesów prywatyzacyjnych i zmian ustroju gospodarczego w naszym kraju, a także za wieloletnią zaangażowaną i wysoce kompetentną pracę w strukturach Parlamentu i Komisji Europejskiej, umacnianie autorytetu Polski i Polaków w Europie.

Peter-Oliver-Loew

Dr Peter Oliver Loew to niemiecki historyk, tłumacz i wykładowca wyższych uczelni. Z sukcesami propaguje kulturę i historię Gdańska oraz Pomorza Gdańskiego. W roku 2001 uzyskał doktorat na podstawie pracy o miejscowej kulturze historycznej w Gdańsku w latach 1793-1997. Jest dyrektorem i pracownikiem naukowym Niemieckiego Instytutu Kultury Polskiej w Darmstadt, tamtejszego uniwersytetu oraz uczelni wyższych w Lipsku i Moguncji. Ma w swoim dorobku wiele publikacji dotyczących dziejów Gdańska oraz stosunków polsko-niemieckich w czasach nowożytnych m.in. „Gdańsk. Biografia miasta”, „Gdańsk Przewodnik literacki. Osiem spacerów po Gdańsku”, Gdańsk. Między mitami”, „Gdańsk literacki (1793-1945)”, „Gdańsk i jego przeszłość. Kultura historyczna miasta od końca XVIII wieku do dzisiaj”.

Za wkład pracy w badania historii Gdańska, w szczególności literatury i kultury dziewiętnastowiecznego Gdańska i ich popularyzację w językach niemieckim i polskim, a także za działania dla pogłębienia przyjaźni między naszymi narodami.Za całokształt wybitnej działalności naukowej, pedagogicznej i społecznej w kraju i zagranicą.

Blazej_Sliwinski

Prof. Błażej Śliwiński, gdańszczanin związany od początku z Uniwersytetem Gdańskim, którego jest profesorem zwyczajnym. Historyk, mediewista. Kieruje Zakładem Historii Średniowiecza Polski i Nauk Pomocniczych Historii Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Był członkiem Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Jest autorem kilkuset publikacji z czego kilkunastu książkowych m.in. „Poczet książąt gdańskich: dynastia Sobiesławiców w XII-XIII wieku”, „Rzeź i zniszczenie Gdańska przez Krzyżaków w 1308 roku”, „Początki Gdańska: dzieje ziem nad zachodnim brzegiem Zatoki Gdańskiej w I połowie X wieku”. Jego dziełem bez precedensu jest wydana w 2012 roku „Encyklopedia Gdańska”, w której opracowanie jako kierownik zespołu miał największy wpływ. Specjalizuje się w historii średniowiecznej i naukach pomocniczych historii Polski.

Za wielki dorobek naukowy w dziedzinie historii, w szczególności za badania początków i pierwszych wieków rozwoju Gdańska, a także za liczne publikacje, z których każda wnosi wiele nowego do stanu wiedzy o naszym mieście i regionie.



Rok 2013


Trykosko

Ryszard Trykosko jest inżynierem budownictwa i menadżerem. Pod jego kierunkiem Gdańsk zmienia się w nowoczesną metropolię. Infrastrukturalny rozwój Gdańska wynika w pewnej mierze z zawodowego sukcesu laureata. Jako prezes zarządu spółki Gdańskie Inwestycje Komunalne realizował m.in. takie inwestycje jak: Stadion PGE Arena Gdańsk, Trasa Sucharskiego; Budowa Trasy W-Z; Trasa Słowackiego - Połączenie Portu Lotniczego z Portem Morskim Gdańsk; Budowa Europejskiego Centrum Solidarności; Tunel pod Martwą Wisłą, wykonywany metodą drążoną, za pomocą maszyny wiercącej TBM (Tunel Boring Machine) – jedyna taka budowa w Polsce. Jest członkiem wielu organizacji zrzeszających inżynierów i doświadczonych menadżerów w Polsce i Stanach Zjednoczonych.


Za wyjątkowe zaangażowanie i kierowanie wielkimi inwestycjami, dzięki którym Gdańsk zmienia się w nowoczesną metropolię: Stadion PGE Arena, Trasa Słowackiego, tunel pod Martwą Wisłą, Europejskie Centrum Solidarności, a także za działanie na korzyść miasta w komitetach PAN i organizacjach ogólnopolskich i zagranicznych.

Wittbrodt

Prof. Edmund Wittbrodt to absolwent i pracownik naukowy Politechniki Gdańskiej. Pełnił niemal wszystkie funkcje akademickie na tej uczelni. W latach 1990-1996 był rektorem PG, a w roku 1996 uzyskać tytuł profesora zwyczajnego. Przewodniczył Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, zainicjował i powołał międzyuczelnianą sieć komputerową TASK (Trójmiejska Akademicka Sieć Komputerowa), rozpoczął proces informatyzacji Biblioteki Głównej PG i digitalizacji jej zbiorów. W roku 1997 uzyskał mandat Senatora RP i pełni go już piątą kadencję. W roku 2000 został też ministrem edukacji narodowej w rządzie Jerzego Buzka i włączył się w reformowanie oświaty. Był delegatem Senatu RP do stupięcioosobowego Konwentu ds. Przyszłości Europy, który wypracował podstawy obowiązującego od 2009 roku Traktatu Lizbońskiego, reformującego funkcjonowanie Unii Europejskiej. Do jego dorobku naukowego należy m.in.: 20 monografii i skryptów, a także ponad 200 oryginalnych twórczych publikacji naukowych. Od roku 2011 jest przewodniczącym Gdańskiej Rady Oświatowej.

Za całokształt wybitnej działalności naukowej, pedagogicznej i społecznej w kraju i zagranicą.

Huelle

(†)Paweł Huelle to wybitny pisarz, którego twórczość poświęcona przede wszystkim Gdańskowi - jako rodzinnemu miastu - zajmuje ważne miejsce we współczesnej polskiej literaturze. Ukończył Filologię Polską na Uniwersytecie Gdańskim. Wieloletni nauczyciel, prozaik, poeta, krytyk literacki, dramaturg. Związany z Akademią Medyczną w Gdańsku, na której wykładał filozofię. W sierpniu 1980 był jednym z inicjatorów apelu o powołanie niezależnej organizacji studenckiej, zaangażowany w działalność solidarnościową. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracował z wydawnictwami podziemnymi. W latach 1994–1999 zajmował stanowisko dyrektora TVP Gdańsk. Rozgłos w kraju i zagranicą przyniosła mu debiutancka powieść Weiser Dawidek (1987) uważana za najważniejszy debiut lat osiemdziesiątych, przez krytykę określana jako "arcydzieło literatury". Paweł Huelle opublikował również Opowiadania na czas przeprowadzki (1991), Wiersze (1994) tom Pierwsza miłość i inne opowiadania (1996), zbiór opowiadań Byłem samotny i szczęśliwy (2002), Inne historie (1999) - zbiór szkiców i esejów oraz powieść Mercedes-Benz: z listów do Hrabala (2001) oraz powieść Castorp (2004). Na podstawie jego tekstów realizowano przedstawienia teatralne i słuchowiska radiowe. Jest autorem scenariuszy do filmów „O dwóch takich, co nic nie ukradli” oraz „Wróżby kumaka”, na podstawie Guntera Grassa. Z kolei na podstawie „Srebrnego deszczu” oraz „Stołu” – opowiadań Huellego – powstały spektakle Teatru Telewizji, zaś jego sztuka, „Kąpielisko Orłów”, uzyskała nagrodę za reżyserię (Macieja Englerta) na festiwalu „Dwa Teatry” w Sopocie. Uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami m.in.: nagrodę im. Fundacji A. Jurzykowskiego, Fundacji Kościelskich, Polskiego PEN Clubu, nagrodą im. Andreasa Gryfiusa. Jego książki przełożone zostały na kilkanaście języków, przynosząc pisarzowi międzynarodowy rozgłos.
Zmarł: 27 listopada 2023 r.

 

Za całokształt znakomitej twórczości pisarskiej, identyfikowanej w świecie z Gdańskiem, stanowiącej najlepszą promocję wizerunku miasta.



Rok 2012


grabinowski

Wojciech Grabianowski jest architektem, twórcą przygotowanego na mistrzostwa Europy w piłce nożnej w bieżącym roku stadionu na Letnicy, nazwanego „PGE Arena”. Według zgodnej opinii wszystkich, którzy go oglądali, ten „bursztynowy” stadion jest jednym z najpiękniejszych obiektów tego rodzaju w świecie, chlubą naszego miasta. To całkowicie wystarczy, żeby uznać uhonorowanie jego twórcy medalem Św. Wojciecha za jak najbardziej uzasadnione.

Za stworzenie wizji stadionu Arena Bałtycka w Gdańsku, „Bursztynowego Stadionu”, zgodnie uważanego za jeden z najpiękniejszych na świecie.

jackiewicz

(†)Prof. Władysław Jackiewicz otrzymuje medal Św. Wojciecha jako wybitny artysta, nestor gdańskich malarzy, wieloletni lider swojego środowiska, w latach 1969–1981 rektor Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych), mistrz i wychowawca wielu pokoleń absolwentów tej Uczelni.

Zmarł: 30 marca 2016 roku

Za całokształt twórczości, a także za zasługi w kształceniu wielu pokoleń absolwentów Gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych.

swieszewski

Prof. Maciej Świeszewski jest malarzem znanym nie tylko w Gdańsku, promującym zagranicą nasze osiągnięcia w dziedzinie sztuki. Sławę uzyskała m.in. jego Ostatnia Wieczerza, w której sportretował wybrane gdańskie osobistości jako apostołów. Medal Św. Wojciecha otrzymuje za całokształt działalności, a szczególnie za inicjatywę i realizację charytatywnego ozdobienia wraz ze studentami Akademii Sztuk Pięknych pomieszczeń I Kliniki Dziecięcej Akademii (obecnego Uniwersytetu) Medycznej malowanymi postaciami z bajek.

Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie twórczości plastycznej i promocję Gdańskiej sztuki za granicą, a także za charytatywne ozdobienie wraz ze studentami pomieszczeń I Kliniki Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego malowanymi postaciami z bajek.



Rok 2011


Bumann.jpg

(†)Kai Bumann
Niemiecki dyrygent, związany z polską sceną muzyczną. Od 2008 r. dyrektor artystyczny Filharmonii Bałtyckiej. Twórca i pomysłodawca wielu niezwykłych inicjatyw i wydarzeń artystycznych m.in.: "Poezja na Ołowiance" sztuka poetycka od Kochanowskiego, Słowackiego, Mickiewicza, Norwida, Leśmiana do Herberta i Miłosza), "Filharmoniczne Wykłady na Ołowiance - Polska Kraj Nadziei" (spotkania z wybitnymi postaciami życia duchowego i intelektualnego, wernisaże malarskie i rzeźbiarskie (prezentowane w foyer Filharmonii, "Dni Tischnerowskie" czy program poświęcony Czesławowi Miłoszowi pt. "Wiek Miłosza".

Zmarł: 2 czerwca 2022 roku

Za wybitne osiągnięcia i nowe inicjatywy w dziedzinie wielkiej muzyki, a także za szczególne umiłowanie swojej drugiej Ojczyzny - Polski i promowanie polskiej kultury.

Kropidłowski.jpg

Ks. prof. Zdzisław Kropidłowski
Gdańszczanin, członek Gdańskiego Towarzystwa Naukowego i założyciel Pomorskiego Towarzystwa Filozoficzno-Teologicznego. Jego zainteresowania naukowe dotyczą historii społecznej Gdańska i Pomorza oraz historii Kościoła na Pomorzu - wydał 5 monografii, 6 prac zbiorowych i 40 tomów "Universitas Gedanensis".

Za wybitną działalność publicystyczno wydawniczą, a szczególnie za opracowanie niezwykle cennej "Księgi gdańskiego bractwa piekarzy".
Kulka.jpg

Prof. Konstanty Andrzej Kulka
Urodzony w Gdańsku jeden z najwybitniejszych skrzypków. Już jako 17-letni student uzyskał dyplom z wyróżnieniem na Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. N. Paganiniego w Genui. Drogę do sławy otworzył mu Międzynarodowy Konkurs w Monachium, gdzie zdobył I nagrodę. Od tego momentu rozpoczęła się jego błyskawiczna kariera - od 1966 koncertuje na obu półkulach (wszystkie kraje Europy, USA, Ameryka Południowa, Japonia, Australia).

Za wspaniałe osiągnięcia w dziedzinie wielkiej muzyki i propagowanie swoim wspaniałym kunsztem Gdańska i polski na estradach świata.



Rok 2010


pawel_adamowicz

(†)Paweł Adamowicz
Prawnik, urodzony w 1965 roku w Gdańsku. Gdańszczanin w pierwszym pokoleniu. Jego rodzina zjawiła się po wojnie tu z Wileńszczyzny. Jest absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika, w którym zaangażował się w działalność opozycyjną - miedzy innymi redagował i drukował podziemne pismo. Podczas studiów na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego pracował jako stróż nocny w Gdańskim Towarzystwie Naukowym. Był współorganizatorem i przewodniczącym Komitetu Strajkowego strajków studenckich w roku 1988. We wrześniu 1989 roku obronił pracę magisterską i rozpoczął pracę na stanowisku asystenta na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego w katedrze Historii Państwa i Prawa Polskiego. W 1990 został najmłodszym prorektorem w Europie (na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego w katedrze Historii Państwa i Prawa Polskiego). W latach 1993-1996 odbył aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku, a w maju 1997 zdał egzamin radcowski. W roku 1989 w ramach przygotowania do wprowadzenia ustawy o samorządach prowadził szkolenia w zakresie samorządu terytorialnego. W tym czasie był też aktywnym działaczem Komitetów Obywatelskich "Solidarności".
W 1990 został Radnym Miasta Gdańska. W latach 1994-98 był przewodniczącym Rady Miasta. A od 1998 roku jest Prezydentem Miasta Gdańska. Od 26 lutego 2007 roku pełni też funkcję Prezesa Zarządu Unii Metropolii Polskich.
W roku 2001 otrzymał od Jana Pawła II odznaczenie "Pro Ecclesia et Pontifice" (Za Kościół i Papieża), najwyższe odznaczenie Kościoła Katolickiego jakie może otrzymać osoba świecka.

Zmarł 14 stycznia 2019 roku.
Za szczególne zasługi w umacnianiu i rozwoju idei samorządu terytorialnego, skuteczne zarządzanie Gdańskiem oraz cenne inicjatywy podnoszące rangę naszego Miasta, a także efektywne promowanie wizerunku Gdańska w kraju jak i poza jego granicami.

adam_korol

Adam Korol
Gdański sportowiec, dla którego Motława i Martwa Wisła stały się drugim domem. Rozpoczął karierę w roku 1987 w klubie RKS Stoczniowiec Gdańsk. Od roku 1994 w AZS AWFiS Gdańsk. Wioślarz, czterokrotny mistrz świata, mistrz olimpijski z Pekinu. Wielokrotny mistrz Polski, trzykrotny zdobywca Pucharu Świata, w którym dwudziestokrotnie stawał na podium. Jego załoga wygrywała też czterokrotnie organizowane od 1838 roku Królewskie Regaty w Henley (Henley Royal Regatta w roku 2003, 2005, 2007, 2009). W roku 2008 otrzymał nagrodę Marszałka Województwa "Zasłużony dla województwa pomorskiego" oraz został odznaczony przez prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Za wybitne sukcesy sportowe, rozsławiające Gdańsk w świecie.

jacek_krzysztofowicz

O. Jacek Krzysztofowicz
Urodził się w 1969 roku w Gdańsku. Po zdaniu matury w I Liceum Ogólnokształcącym wstąpił do Zakonu oo. Dominikanów. Nowicjat odbył w Poznaniu, a studia filozoficzno-teologiczne w Krakowie. Tam złożył śluby wieczyste i przyjął święcenia. W Krakowie dał się poznać jako wybitny duszpasterz akademicki. Od roku 2002 jest przeorem klasztoru oo. Dominikanów w Gdańsku. Przeprowadza liczne konserwacje i remonty Kościoła pod wezwaniem św. Mikołaja oo. Dominikanów. Od samego początku rozwija i ubogaca "Jarmark św. Dominika" dodając do jego handlowego charakteru wymiar duchowy. Wprowadził procesje odpustowe zaczynające się wpłynięciem Dominikanów na Motławę i przemarszem ulicami Głównego Miasta. W czasie "Jarmarku" na Placu Dominikańskim przed Bazyliką św. Mikołaja organizuje "kino pod niebem" czyli plenerowe, nocne projekcje filmowe na wielkim kinowym ekranie, koncerty organowe, prezentacje w "Mieście młodej sztuki"... Tradycją stały się też wykłady z cyklu "Zaduszki Memlingowe" i organizowany 6 grudnia "Jarmark charytatywny".
Za systematyczne przywracanie świetności kościołowi Św. Mikołaja za stworzenie w Gdańsku wybitnego centrum kultury duchowej za organizację sesji naukowych, poszerzających wiedzę o historii dominikanów w Gdańsku.

nck

Nadbałtyckie Centrum Kultury (dyrektor Lawrence Okey Ugwu)
Nadbałtyckie Centrum Kultury zajmuje się organizowaniem i upowszechnianiem szeroko pojętej kultury. Wspiera też projekty artystyczne i naukowe o zasięgu regionalnym, ogólnopolskim, a także międzynarodowym. Najbardziej znane to:
Festiwal Kultur Świata "Okno na Świat", Festiwal Muzyki Inspirowanej Folklorem "Dźwięki Północy", Festiwal Filmów i Form Jednominutowych "The One Minutes", Świętojańskie Świętowanie, Streetwaves, Metropolia jest Okey, Akcja "Włącz się! Kulturalnie", Bałtyckie Spotkania Ilustratorów, Pisarz i jego tłumacz, Bałtycki Festiwal Nauki, Benefis Fajnego Człowieka. W roku 2010 NCK włączyło się aktywnie w obchody Roku Chopinowskiego.
Za wieloletnią zespołową działalność i różnorodność cennych inicjatyw w dziedzinie kultury.

rainer_nalazek
Rainer Nalazek
Znany jest z podejmowania licznych inicjatyw w dziedzinie kultury, oświaty i służby zdrowia na rzecz współpracy niemiecko-polskiej. W związku z pełnieniem szeregu funkcji w organizacjach samorządowych, charytatywnych, doradczych i szkoleniowych w Bremie wykazał się ogromnymi zasługami w budowaniu współpracy między Gdańskiem, a Wolnym Hanzeatyckim Miastem Bremą. W trakcie wieloletniej działalności w Towarzystwie Niemiecko-Polskim w Bremie zainicjował m.in.:
pomoc mieszkańcom Gdańska dotkniętym powodzią w roku 2001, stypendia językowe dla studentów Akademii Medycznej i AWFiS, organizację koncertów wystaw, Dni Gdańska w Bremie, organizowanie podróży obywatelskich pod hasłem mieszkańcy Bremy odwiedzają Gdańszczan, organizowanie pomocy finansowej i rzeczowej dla gdańskich domów dziecka,
wymiany młodzieżowe itp. Wielokrotnie występował też jako rzecznik Gdańska i Polski w dyskusjach publicznych w ważnych momentach stosunków Niemiec i Polski.
Za rozwijanie wszechstronnej współpracy między społeczeństwami Gdańska i Bremy.
jean_yves_potel
Jean-Yves Potel
Francuski dziennikarz i politolog, zafascynowany Polską od 1978 roku. Do Gdańska trafił w 1980 roku jako dziennikarz pisma "Alternative". W 1981 roku wydał książkę "Scenes de greves en Pologne" Sceny strajków w Polsce. Po ogłoszeniu stanu wojennego współtworzył w Paryżu komitet Solidarności z "Solidarnością". W 1983 roku napisał pracę naukową z historii kultury polskiej i nakręcił film dla francuskiej telewizji opowiadający o podziemnej Solidarności i drukowaniu prasy podziemnej. Był radcą kulturalnym ambasady Francji. Jest również autorem książek "Gdańsk, pamięć robotnicza, 1982 (Gdańsk, la memoire ouviere) i "Francja, ta sama czy inna", 2009.
Za wieloletnią działalność, przyczyniającą się do głębszego rozumienia Polski i zrywu Solidarności we Francji.




Rok 2009


Blanik

Leszek Blanik

Polski gimnastyk sportowy, Mistrz Olimpijski, Mistrz Świata i Europy. Najwybitniejszy sportowiec w historii Miasta Gdańska. Brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Sydney
w 2000 roku w konkurencji skok oraz złoty medalista Igrzysk Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku w tej samej konkurencji.

Za rozsławianie Gdańska w świecie przez wybitne osiągnięcia sportowe, w tym złoty medal na Igrzyskach Olimpijskich.

 

o. Tomasz Jank

Franciszkanin, wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym oo. Franciszkanów
w Łodzi. Rekolekcjonista, duszpasterz akademicki. Miłośnik malarstwa i historii sztuki.

Za ogromny wkład, zaangażowanie w dzieło przywracania świetności zabytkowemu kompleksowi kościelno-klasztornemu św. Trójcy.

 

(†)Zbigniew Jujka

Dziennikarz i rysownik satyryczny. Twórca ilustracji książkowych i plakatów. Odznaczony wieloma nagrodami współautor albumowej antologii "III Rzeczpospolita w karykaturze".

Za wieloletnią, wybitną w skali międzynarodowej działalność na polu dowcipu rysunkowego, tworzącego swoistą satyryczną lecz nie agresywna kronikę wydarzeń i postaci. Zmarł 18 listopada 2019 roku.

 

Adam Koperkiewicz

Dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Organizator wystawy "Gdańsk dla Rzeczpospolitej". Entuzjasta dbałości o gdańskie zabytki, prekursor podjęcia prac badawczo-remontowo-konserwatorskich Twierdzy w Wisłoujściu.

Za wieloletnie kierowanie Muzeum Historycznym Miasta Gdańska, za szczególny wkład
w przywracanie świetności gdańskim zabytkom - zwłaszcza Dworowi Artusa, a także
za efektywne rozwijanie współpracy międzynarodowej.

logo aeropag

Forum Dialogu Gdański Areopag

Projekt społeczny, dedykowany cnotom i powinnościom obywatela. Jego twórcami są Witold Bock - duszpasterz dziennikarzy i Krzysztof Niedałtowski - duszpasterz środowisk twórczych. Inicjatorzy corocznych, organizowanych zawsze wokół Święta Niepodległości, debat publicznych.

Za skuteczne promowanie wizerunku Gdańska, w którym rozpoczęła się jedna z najważniejszych debat współczesnego społeczeństwa; debata na temat ludzkich powinności.




Rok 2008


Ksiądz prałat Cezary Annusewicz

Proboszcz Kościoła Św. Piotra i Pawła - za niezwykle energiczne działania na rzecz dokończenia odbudowy kościoła Św. Piotra i Pawła i integracji katolików dwóch obrządków - ormiańskiego i rzymskokatolickiego, a także dla współpracy między narodami.

Maria Pelczar

Dydaktyk, naukowiec, badacz, od wielu lat związana z Biblioteką Gdańską Polskiej Akademii Nauk - za przedsięwzięcia organizacyjne, dzięki którym Biblioteka Gdańska umocniła pozycję wybitnego centrum nauki i kultury w kraju i zagranicą.

(†)Budzimira Wojtalewicz-Winke

Gdańszczanka, harcerka, bohaterka książki Dietera Schenka "Jak pogoniłam Hitlera. Gdańszczanka-Polka w ruchu oporu" - za niezachwianą wierność tradycjom gdańskiej Polonii i wcielanie w życie idei porozumienia i przyjaźni między narodami.

Zmarła: 4 maja 2015 roku.

Gdańskie Koło Przewodników PTTK

Za wieloletnie wybitne osiągnięcia w efektywnej popularyzacji i promocji Gdańska i przekazywaniu wiedzy milionom turystów z kraju i zagranicy.




Rok 2007


Dr inż. Grzegorz Szychliński
Za szczególne osiągnięcia w organizacji i prowadzeniu Muzeum Zegarów Wieżowych, zaangażowanie w zakończenie odbudowy karylionu kościoła Św. Katarzyny i propagowanie muzyki dzwonów, reprezentowanie Polski i Gdańska w Światowej Organizacji Karylionowej, doprowadzenie do zorganizowania w Gdańsku Światowego Kongresu Karylionowego, oraz za ofiarne zaangażowanie w ratowanie dzieł sztuki w czasie pożaru kościoła w 2006 r.

Ks. dr Zdzisław Ossowski
Za wszechstronną działalność wydawniczą, artystyczną i inwestycyjną, propagowanie idei braterstwa i przyjaźni ludzi i narodów poprzez muzykę, wybitne zasługi w ochronie zabytkowych kościołów w Gorzędzieju i Osieku, podnoszenie ich znaczenia przez sprowadzenie relikwii, udatne łączenie inwestycji kulturalnych (Amfiteatr Łąkowy) i komunalnych (zbiorniki wodno-rekreacyjne).

  Kalina Zabuska
Za bogaty dorobek wystawienniczy, publikacje na temat sztuki gdańskiej, inicjowanie przedsięwzięć, mających duże znaczenie dla utrwalania pamięci sławnych gdańszczan i dla zbliżenia ludzi i narodów, za inicjatywę utworzenia Cmentarza Nieistniejących Cmentarzy.
Dr Danuta Popinigis
Za wybitne osiągnięcia na polu badania i propagowania dziejów muzyki gdańskiej, intensywną współpracę międzynarodową w tej dziedzinie. współorganizację i udział w konferencjach naukowych w tej dziedzinie, wybitny wkład w opracowanie i wydanie zbioru utworów Jana Efraima Eggerta z 1784 r. na karylion kościoła św. Katarzyny.




Rok 2006


John H. Bloecher
filatelista, który zainteresowany w szczególności gdańskimi znaczkami, stemplami oraz drukami pocztowymi. Wspólnie z filatelistami z różnych krajów wydaje prywatne czasopismo "Danzig Report" poświęcone filatelistyce gdańskiej.
Za aktywne promowanie Gdańska wśród filatelistów na całym świecie.

Aleksander Nagucki
dyrektor Zespołu Szkół Inżynierii Środowiska w Gdańsku.
Za aktywne promowanie Gdańska poza granicami kraju, podejmowanie pożytecznych inicjatyw na rzecz środowiska lokalnego dzielnicy Gdańsk Orunia i sprzyjanie jego integracji.

(†)Wiesław Gierłowski
znawca bursztynu.

Zmarł 21 marca 2016 roku.
Za animację rozwoju gdańskiego bursztynnictwa i promocję Gdańska jako światowej stolicy bursztynu.

(†) Tadeusz Bolduan
dziennikarz
Za wybitne osiągnięcia w popularyzacji wiedzy historycznej o Gdańsku i Pomorzu, ze szczególnym uwzględnieniem różnorodnych aspektów polsko-niemieckiego sąsiedztwa.




Rok 2005


Dr inż. Jerzy Litwin
dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Reaktywował w 1994 r. i koordynuje odbywające się co dwa lata konferencje polskiego muzealnictwa morskiego. Ostatnio otrzymał zaproszenie do współpracy przy redagowaniu haseł do nowej encyklopedii morskiej przygotowywanej przez Uniwersytet w Oxford. Pełni dodatkowo funkcje: wiceprezydenta światowego związku modelarzy okrętowych NAVIGA, redaktora kwartalnika naukowego "Nautologia", członka rady ds. muzeów przy ministrze kultury.
Za całokształt działalności na rzecz rozwoju muzealnictwa morskiego i propagowanie Gdańska jako ważnego ośrodka morskiego, a także liczne publikacje poświęcone problematyce morskiej.
 

(†)Reinhold Stiering
były senator Parlamentu Bremeńskiego. Kontakty z Gdańskiem rozpoczął w latach 80, kiedy to zajmował się organizowaniem pomocy dla Solidarności oraz mieszkańców Gdańska. Później jako senator Parlamentu Bremeńskiego oraz wiceprzewodniczący Towarzystwa Niemiecko-Polskiego w Bremie współorganizował wśród mieszkańców i przedsiębiorstw Bremy zbiórki darów m.in. dla gdańszczan, którzy ucierpieli w czasie powodzi. Z jego inicjatywy bremeńczycy pomagają trzem domom dziecka: Domowi Dziecka w Gdańsku Oruni, Zakładowi Opiekuńczo-Leczniczemu, Rodzinnemu Domowi Dziecka Fundacji "Rodzina Nadziei".

Zmarł: 31 października 2012 roku.
Za zasługi w rozwoju kontaktów społecznych i kulturalnych między miastami partnerskimi Gdańskiem i Bremą, a także podejmowanie publicznie pożytecznych inicjatyw i za pomoc udzielaną gdańskim dzieciom i młodzieży.

Zespół Muzyki Dawnej "Cappella Gedanensis"
Zespół został założony w 1981 r. przez grupę muzyków z Aliną Kowalską-Pińczak. Głównym założeniem było promowanie spuścizny kompozytorów gdańskich z XVI-XVII w. W 1992 r. uchwałą Rady Miasta Gdańska Cappella otrzymała status samorządowej instytucji kultury.
Za bogaty dorobek artystyczny twórczo uwzględniający dawną muzykę gdańską, a także propagowanie polskiej kultury muzycznej w kraju i poza jego granicami.

(†)Prof. Zofia Janukowicz - Pobłocka - śpiewaczka, profesor zwyczajna Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Przez dwie kadencje piastowała funkcję dziekana Wydziału Wokalnego, który przekształciła w Wydział Wokalno-Aktorski. Wiele lat temu była kierownikiem Katedry Wokalistyki. Ukończyła mistrzowski kurs interpretacji muzycznej w Accademia di Santa Cecilia w Rzymie. Zdobyła wiele nagród na międzynarodowych konkursach wokalnych.

Zmarła: 30 stycznia 2019 roku.
Za wybitne osiągnięcia wokalne sławiące polską wokalistykę również poza granicami kraju, a także za upowszechnianie kultury muzycznej.

prof. Roman Perucki
dyrektor naczelny Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku Jest I organistą Katedry Oliwskiej, członkiem Komisji Liturgicznej przy metropolicie gdańskim. Jest powoływany w charakterze konsultanta do opiniowania nowych instrumentów oraz remontów i restauracji historycznych organów w archidiecezji gdańskiej. Prezes Pomorskiego Stowarzyszenia "Musica Sacra", który organizuje m.in. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w Katedrze Oliwskiej, cykl koncertów "Bliżej Bacha". Jest aktywnym i koncertującym muzykiem.
Za całokształt w dziedzinie kultury muzycznej, bogaty dorobek artystyczny, za kierowanie zespołem Polskiej Filharmonii Bałtyckiej oraz podejmowanie wielu cennych inicjatyw, a szczególnie za tworzenie największej inwestycji w dziedzinie kultury - Centrum Muzycznego na Ołowiance.

(†)prof. Jerzy Doerffer
legenda polskiego przemysłu okrętowego. W latach 1981-84 pełnił funkcję rektora PG. W uznaniu zasług i wkładu w rozwój światowej techniki okrętowej uhonorowany został tytułem doktora honoris causa uczelni: Leningradzkiego Instytutu Budowy Okrętów, Uniwersytetu w Glasgow, Politechniki Gdańskiej, Uniwersytetu w Rostoku, Akademii Marynarki Wojennej, Politechniki Szczecińskiej. W 1988 r. został odznaczony medalem Królewskiego Stowarzyszenia Okrętowców im. Wiliama Froude`a w Londynie. W latach 1993-2003 r. był prezesem Forum Okrętowego.

Zmarł 9 sierpnia 2006 roku.
Za wybitne osiągnięcia w nauce, bogaty dorobek publikacyjny poświęcony budownictwu okrętowemu, a także za przygotowanie na bardzo wysokim poziomie kadr dla gospodarki morskiej.




Rok 2004


Joanna Konopacka
współzałożycielka oficyny Polnord - Wydawnictwo Oskar, od 1993 roku jego redaktor naczelny. Pracę rozpoczęła w Gdańskim Towarzystwie Naukowym, następnie związała się z Wydawnictwem Morskim gdzie przez 25 lat pracowała w redakcji Literatury Pięknej. Prezes Fundacji im. Stanisławy Fleszerowej-Muskat. Współzałożycielka i długoletni członek Polskiego Towarzystwa Conradowskiego, członek Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Redaktor promujący Pomorze Gdańskie i Kaszuby na obszarze całego kraju oraz poza jego granicami. Jako doświadczony edytor opiniowała i redagowała wiele książek autorów środowiska gdańskiego.
Za wybitne zasługi dla Gdańska, kreowanie wizerunku miasta i rozsławianie Pomorza Gdańskiego w kraju i na świecie.

(†)Halina Słojewska
aktorka. Od 50 lat na scenie ze znaczącym dorobkiem twórczym. Autorka wielu samodzielnych monodramów. Przewodnicząca Gdańskiego Oddziału Związku Artystów Scen Polskich. Członek Zarządu Głównego SPATiF-u a później ZASP-u. W czasie strajku w Stoczni Gdańskiej i podczas stanu wojennego współdecydowała o bojkocie Telewizji Polskiej.

Zmarła: 1 listopada 2018 roku.
Za wybitne zasługi dla Gdańska, za działalność kulturalną i społeczną.

Dr inż. Andrzej Urbańczyk
jeden z najwybitniejszych polskich żeglarzy. Swoją przygodę z morzem rozpoczął w 1957 r. od przepłynięcia tratwą "Nord" z Łeby na Gotlandię. Przepłynął szalupą Atlantyk i jako pierwszy Polak przeprawił się samotnie jachtem przez Pacyfik. Przepłynął pod żaglami 120 tysięcy mil morskich w tym 75 tysięcy samotnie, co oznacza 750 dni samotnej żeglugi. Żaden inny polski żeglarz nie dokonał takiej sztuki. Za swoje osiągnięcia otrzymał 14 krajowych i międzynarodowych nagród i wyróżnień żeglarskich. Jest uznanym pisarzem, autorem 38 książek. Najbardziej znane to Samotne rejsy, Tratwą przez Bałtyk i Szalone eskapady.
Za zasługi dla Gdańska, za to iż rozsławia imię Gdańska w świecie, a zwłaszcza w Ameryce gdzie obecnie mieszka.




Rok 2003


Gert Oldenbeuving
wybitny carillonista i animator życia muzycznego, Holender. W latach 1982-1994 prezydent Holenderskiego Stowarzyszenia Carrilonowego. W 1990 roku Dyrektor Międzynarodowego Kongresu Carrilonowego. Ścisłą współpracę z Gdańskiem nawiązał w 1998 roku ( kursy gry na carrilonie, stypendia na kształcenie polskich carrilonistów w szkołach holenderskich i belgijskich). Autor koncepcji odbudowy carillonu na wieży Ratusza Głównomiejskiego w 2000 roku. Niestrudzony ambasador Gdańska i jego kultury. Zaangażowany w organizację Międzynarodowego Kongresu Carrilonowego w Gdańsku w 2006 r.
Za wybitne zasługi dla Gdańska, wieloletnią współpracę holendersko-gdańską, kreowanie wizerunku miasta i rozsławianie Gdańska w świecie.
 

(†)Martin Gerike
Niemiec, z pochodzenia gdańszczanin, gorący orędownik spraw polskich w Niemczech m.in. odbudowy Dworu Artusa. Członek Bractwa Św. Krzysztofa. Od 1997 roku Prezydent Stowarzyszenia Czterech Bractw Gdańskiego Dworu Artusa w Lubece. Dzięki jego staraniom członkami Bractwa stali się Polacy. Od wielu lat konsekwentnie dąży do zbliżenia polsko-niemieckiego. Wspiera wysiłki Muzeum w zakresie pozyskiwania środków finansowych na zakończenie restytucji Dworu Artusa.

Zmarł: 8 stycznia 2017 roku.
Za wybitne zasługi dla Gdańska, wkład w rozwój współpracy polsko-niemieckiej, kreowanie wizerunku miasta i pomoc w dziele restytucji Dworu Artusa.




Rok 2002


Prof. dr Marian Biskup (fot. ze strony www.torun.pl)

(†)Prof. dr Marian Biskup
profesor historii, jeden z najwybitniejszych badaczy historii regionu Balticum. Członek PAN. Był prezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego i przewodniczącym Komitetu Nauk Historycznych PAN. Doktor honoris causa UG i Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu monografii, syntez i artykułów.

Zmarł: 16 kwietnia 2012 roku
Za zasługi dla Gdańska, za wybitne osiągnięcia w badaniu historii Pomorza i Prus Książęcych w okresie późnego średniowiecza

Peter Maria Stajkoski (fot. ze strony www.stajkoski.de) Peter Maria Stajkoski
z zawodu ekonomista. Od 30 lat zajmuje się fotografiką i rzeźbą. Laureat Międzynarodowego Konkursu Fotograficznego "Venus" w Krakowie. Organizator warsztatów rzeźbiarskich integrujących twórców z Polski i Niemiec. Od 1979 r. w różnej formie wspomaga gdańskie środowisko plastyczne. Kiedy był burmistrzem Zwingenberg zorganizował pomoc materialną dla gdańszczan w latach osiemdziesiątych.
Za zasługi dla Gdańska, za organizację współpracy i integrację środowiska artystycznego Gdańska i Niemiec oraz propagowanie polskiej sztuki w Niemczech.
Szkoły Okrętowe i Ogólnokształcące "Conradinum"
Karol Fryderyk Conradi fundator w 1794 spisał testament, w którym swój wielki majątek przeznaczył na Fundację im. Karola Fryderyka Conradiego. Zadaniem Fundacji było stworzenie szkoły nazwanej przez testatora "Prowincjonalnym Instytutem Szkolnym i Wychowawczym im. Conradiego". W roku 1801 w Jankowie koło Gdańska otwarto gimnazjum z internatem, a w 1900 roku przeniesiono je do budynku, w którym do dziś mieszczą się częściowo Szkoły Okrętowe i Ogólnokształcące Conradinum. Do końca II wojny światowej Conradinum było szkołą typu ogólnokształcącego. Do absolwentów szkoły zaliczają się m.in. Andrzej Perepeczko, Antoni Fac oraz wielu wybitnych konstruktorów, budowniczych okrętów, profesorów wyższych uczelni, dyrektorów stoczni. Wśród uczniów Conradinum był również noblista Günter Grass. W 1984 r. szkoła została odznaczona krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski nadanym przez Radę Państwa. W 1999 r. Conradinum zostało wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego.
Za zasługi dla Gdańska, szczególnie za osiągnięcia dydaktyczne i przygotowanie na bardzo wysokim poziomie kadr dla gospodarki morskiej.
  Zespół osób i instytucji
setki osób obejmujące trzy pokolenia gdańszczan, którzy wykonywali prace przy rewitalizacji Dworu Artusa. W szczególności wykonawcy prac badawczych i projektowych, pracownicy nadzoru merytorycznego, konserwatorskiego, architektonicznego, budowlanego, konserwatorzy, pracownicy budowlani, pracownicy muzeum, fundatorzy, plastycy.
Za zasługi dla Gdańska, za zaangażowanie w rewitalizację Dworu Artusa - dzieła o międzynarodowej randze.




Rok 2001


(†)ks. infułat Stanisław Bogdanowicz
Proboszcz kościoła Mariackiego. Dzięki jego staraniom powróciło do Bazyliki Mariackiej kilkadziesiąt cennych obiektów. Jest autorem ponad 100 publikacji, w tym monografii kościoła Mariackiego oraz dzieła "Kościół gdański pod rządami komunizmu". Jego plebania niejednokrotnie dawała schronienie represjonowanym działaczom "Solidarności".
Zmarł 20 października 2017 roku
Za całokształt dokonań związanych z popularyzacją dziejów Gdańska, szczególnie gdańskiego kościoła i podejmowanych działań na rzecz ocalenia gdańskich zabytków.
  dr Franz Kessler
organista, kompozytor, historyk muzyki i edytor utworów muzycznych. Jest jednym z najwybitniejszych znawców gdańskiej muzyki XVI-XVIII wieku, a także jej wykonawcą. Opublikował kilkadziesiąt prac naukowych, własne kompozycje i liczne dzieła muzyczne, zwłaszcza gdańskie. Z licznych prac naukowych wymienić trzeba tom "Danziger Gesangbucher 1586-1793", w którym skatalogował i zanalizował wszystkie znane śpiewniki gdańskie.
Za zasługi dla Gdańska oraz za działalność w zakresie upowszechniania muzyki gdańskiej w świecie.
prof. dr hab. inż. Bolesław Mazurkiewicz (fot. ze strony www.amw.gdynia.pl)

(†)prof. dr hab. inż. Bolesław Mazurkiewicz
wybitny uczony gdański, szczególnie zasłużony dla polskiej nauki i Gdańska. Od 1960 związany z Politechniką Gdańską. Twórca wielu rozpraw i publikacji naukowych, które przyniosły mu uznanie międzynarodowe ( tzw. metoda Mazurkiewicza ). Profesor honorowy Uniwersytetu w Stuttgarcie, doktor honoris causa Uniwersytetu Technicznego w St. Petersburgu i Akademii Budownictwa i Architektury w Odessie

Zmarł: 22 października 2017 roku
Za szczególne zasługi dla Miasta Gdańska, nauki polskiej i światowej.

 

(†)prof. dr hab. Leszek Moszyński
wybitny znawca literatury cerkiewnosłowiańskiej i badacz jej języka, a także języków lokalnych w Polsce, w tym zanikających gwarowych. Członek Komitetu Słowianoznawstwa PAN, Komitetu Językoznawstwa PAN, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. Pracownik naukowy UG, członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności i Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych.

Zmarł: 16 kwietnia 2006 roku
Za całokształt wybitnych dokonań związanych z Gdańskiem, szczególnie za osiągnięcia w dziedzinie językoznawstwa.

prof. dr hab. Roman Wapiński (fot. ze strony www.ug.edu.pl)

(†)prof. dr hab. Roman Wapiński
historyk. Członek korespondent Polskiej Akademii Nauk, przewodniczący Komitetu Nauk Historycznych PAN, doktor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. Posiada imponujący dorobek naukowy ( ponad 300 prac naukowych i 16 monografii )

Zmarł: 14 maja 2008 roku
Za całokształt dokonań związanych z Gdańskiem, szczególnie za zasługi dla nauki polskiej i światowej.




Rok 2000


Janka Bielak (fot.Alex Bielak) (†) Janka Bielak
Polka mieszkająca od 1950 r. w Londynie, działaczka i członkini komitetu żeglugowego "STA" (The Sail Training Assotiation) współpracującego z "Sail Training News".
Za działania promujące Gdańsk, w szczególności za zasługi w zakresie rozwoju żeglarstwa, szerzenie idei międzynarodowej współpracy młodzieży pod żaglami, rekomendację Gdańska i przyczynienia się do przyznania organizacji w Gdańsku w 2000 r. regat Cuty Sark Tall Ships Race.
  Dorothe Boden
była konsul generalna Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku, dziekan korpusu dyplomatycznego.
Za całokształt działań związanych z promocją gdańskiej kultury, promowanie polsko-niemieckich kontaktów młodzieży.
prof. Wolfgang Günter Deurer
badacz architektury starego Gdańska, szczególnie gdańskich kościołów, naukowiec podejmujący współpracę naukową z Politechniką Gdańską, Nadbałtyckim Centrum Kultury i konserwatorami zabytków.
Za ogrom ne zaangażowanie i działania zmierzające do ocalenia gdańskich zabytków, a w szczególności za publikację poświęconą gdańskim świątyniom "Danzig Die Dokumentation 52 Historischer Kirchen" (Gdańsk. Dokumentacja 52 historycznych kościołów).
Jerzy Katlewicz (fot. ze strony http://free.art.pl) prof. Jerzy Katlewicz
wybitny dyrygent
Za całokształt działań podejmowanych w dziedzinie kultury, osiągnięcia artystyczne i pedagogiczne, rozsławianie imienia Gdańska w świecie.
  prof. Edmund Kotarski
wybitny gdańszczanin, badacz i znawca literatury polskiej i powszechnej okresu renesansu i baroku, literatury antycznej i retoryki, animator współczesnego życia literackiego, autor wielu fundamentalnych zarówno dla Gdańska jak i Pomorza dzieł naukowych o tematyce gdańskiej, promotor doktoratu honorowego Güntera Grassa, konsultant naukowo-badawczy projektu Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie.
Za całokształt dokonań związanych z Gdańskiem, jego dziejami, kulturą i literaturą.
  Danuta Sobolewska
współzałożycielka Towarzystwa Angielsko-Polskiego w Southport, inicjatorka zawiązania partnerstwa między Gdańskiem i okręgiem Sefton.
Za promowanie dobrych stosunków pomiędzy Wielką Brytanią i Gdańskiem, promowanie polskiej kultury i sztuki, za działania pomocy dla ofiar pożaru w Hali Stoczni Gdańskiej, zaangażowanie w organizację II Konferencji Miast Partnerskich Wielkiej Brytanii i Polski.




Rok 1999


  Gerhard Nitschke
gdańszczanin, który musiał opuścić rodzinne miasto w wieku 12 lat. Od 1947 r. związał się ze Stowarzyszeniem św. Wojciecha grupującym gdańskich katolików w Niemczech. Od 1986 r. jest jego przewodniczącym. Stowarzyszenie św. Wojciecha włączyło się czynnie w budowę kościoła błogosławionej Doroty z Mątów w Gdańsku-Jasieniu. Gerhard Nitschke jest autorem monografii o Katedrze w Oliwie i o zamkach krzyżackich w Prusach.
Za działania na rzecz pojednania i zbliżenia między Polakami a Niemcami.
  Dr Lucia Thijssen
historyk sztuki, mieszka w Hadze. Od lat 70-tych jest propagatorką zagadnień dotyczących związków Polski z Niderlandami. Dzięki jej staraniom powstała wystawa zatytułowana "Związki między Holandią i Polską w XVI i XVII w." Jest autorką książki "Polska i Niderlandy w XVI i XVII w." Dzięki jej staraniom doszło do wizyty w Gdańsku Królowej Zjednoczonego Królestwa Niderlandów.
Za zasługi dla Gdańska i za promowanie miasta w Niderlandach, za wkład w popularyzację historii związków Gdańska i Niderlandów.
śp. Ksiądz Jan Majder (fot. ze strony www.poradnictwo.gda.pl) (†) śp. Ksiądz Jan Majder
proboszcz parafii pod wezwaniem NMP Królowej Różańca Świętego na gdańskim Przymorzu.
Za wieloletnią pracę duszpasterską i działalność społeczną dla mieszkańców Gdańska.




Rok 1998


Zbigniew Dworak (fot. ze strony (fot. ze strony www.geod.agh.edu.pl) Zbigniew Dworak
chirurg. Absolwent Akademii Medycznej w Poznaniu. W 1987 r. podjął pracę w Instytucie Kardiologicznym w Los Angeles. Od 1987 r. jest obywatelem Stanów Zjednoczonych. Doctor honoris causa uniwersytetów w Arizonie i Louisianie, a także Akademii Nauk w Tokio. W latach 1987-90 był członkiem rządu emigracyjnego. Pełnił funkcję ministra informacji. Jest twórcą Amerykańsko-Polskiego Komitetu Pomocy Medycznej Polskim Dzieciom (z wadami serca). Wraz z zespołem amerykańskim kolegów zoperował 33 dzieci z Polski. Gdy w Gdańsku wybuchł pożar w hali stoczni przekazał naszemu miastu 5 m kw. skóry ludzkiej, zestawy operacyjne i inne medyczne utensilia.
Za bezinteresowną pomoc, otwartość na sprawy ludzkie, ogromną wiedzę oraz wybitną osobowość.
Zygmunt Choreń (fot. ze strony (fot. ze strony www.portalmorski.pl) Zygmunt Choreń
gdański projektant żaglowców. Od 1978 r. główny projektant Stoczni Gdańskiej oraz pasjonat żeglarstwa. Był członkiem Yacht Klubu SG. W latach 1973-74 jako pierwszy oficer na jachcie Otago uczestniczył w regatach "Whitbread" wokół kuli ziemskiej rozgrywanych w czasie dziewięciu miesięcy.
Za bogate doświadczenie morskie i za pracę przy projektach żaglowców.
Wojciech Rajski(fot. ze strony www.filharmonia.gda.pl) Wojciech Rajski
dyrygent, twórca Polskiej Filharmonii Kameralnej. W 1993 r. został dyrektorem artystycznym Polskiej Orkiestry Radiowej w Warszawie. Absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie. Kontynuował studia dyrygenckie w Kolonii i Wiedniu. Prowadził gościnnie szereg orkiestr m.in. w Czechosłowacji, na Węgrzech, w Meksyku, Anglii, Szwecji, Grecji, Hiszpanii i Niemczech.
Za rozsławianie imienia Gdańska poza granicami Polski.
o. Ludwik Wiśniewski (fot. ze strony www.eds-fundacja.pl) o. Ludwik Wiśniewski
dominikanin. Stworzył przy kościele św. Mikołaja duszpasterstwo akademickie, miejsce modlitwy i spotkań. Zawsze służył radą i pomocą młodym ludziom.
Za działalność duszpasterską, wychowanie młodej inteligencji przy kościele św. Mikołaja w Gdańsku.
  Gdański Telefon Zaufania "Anonimowy Przyjaciel"
zespół ludzi dobrej woli, wolontariuszy niosących pomoc tym wszystkim, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej. Gdański Telefon Zaufania funkcjonuje od ponad 30 lat.
Za niesienie pomocy ludziom potrzebującym, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji.




Rok 1997


 

(†) śp. Lech Bądkowski
pisarz, autor powieści, opowiadań i sztuk scenicznych, dziennikarz. Zamierzał napisać sześciotomową powieść o średniowiecznych książętach pomorskich. Zdążył stworzyć dwa tomy: "Młody książę" i "Chmury". Zasłużony działacz społeczno-polityczny, założyciel Klubu Studenckiego "Pomorania" będącego kuźnią kadr Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Był współautorem porozumienia gdańskiego z sierpnia 1980 r. Sprawował funkcję rzecznika niezależnych i samorządnych organizacji mających na celu wprowadzenie ładu demokratycznego w państwie.
Za bogatą twórczość literacko-publicystyczną związaną z Gdańskiem i Pomorzem oraz działalność społeczno-polityczną.
 

(†)Tadeusz Jabłoński
nestor dziennikarstwa, publicysta, literat, alpinista, żeglarz; w swojej twórczości literackiej poszukiwał wartości, które przekładają się na moralne zdrowie obywateli. Wskazywał te cechy u ludzi, które kształtowały ich postawy, wyznaczały im miejsca w zbiorowości i ubezpieczały ciągłość trwania łącząc pokolenia wiarą w dobro, prawdę i służbę powszechną.
Za całokształt pracy dziennikarskiej.

Zmarł: 16 października 2019 roku.

(†) śp. Hans Dietrich Paschmeyer
specjalista chirurgii i traumatologii, wykazał się ogromnym zaangażowaniem na rzecz poparzonych podczas pożaru w Hali Stoczni Gdańskiej. Po tym tragicznym wydarzeniu pośpieszył z natychmiastową i bezpłatną pomocą ofiarom pożaru. Dzięki jego staraniom wielu oparzonych przechodziło operacje w klinice w Bremie i co roku kilka osób poddawanych było skutecznym zabiegom.
Za wierność przysiędze Hipokratesa - "nieść pomoc ludziom w chorobie", za udowodnienie, że nieść można pomoc bez względu na granice.

Zmarł: 24 lutego 2022 roku

Dieter Schenk
pisarz z Lubeki, autor "Die Post von Danzig. Geschichte eines deutschen Justzmords" (Poczta w Gdańsku. Historia niemieckiej zbrodni w świetle prawa). Opisał w swej książce historię z września 1939 r. w Gdańsku oraz nakreślił powojenne kariery gestapowców odpowiedzialnych za sądową zbrodnię dokonaną na obrońcach Poczty Polskiej. Materiał zebrany przez p. Schenka spowodował, iż sąd krajowy w Lubece unieważnił wyroki wydane przez sąd hitlerowski.
Za wytrwałą działalność na rzecz unieważnienia bezprawnego wyroku sądu niemieckiego skazującego polskich pocztowców w Gdańsku na karę śmierci.