Tematyka wystąpień:
- Kadra pedagogiczna szkół i placówek prowadzonych przez Gminę Miasto Gdańsk – Jerzy Jasiński, Zastępca Dyrektora Wydziału Edukacji UMG, zobacz (395.63 KB)
- Działalność Ośrodka Kształcenia Ustawicznego Nauczycieli w zakresie wspierania gdańskich kadr oświatowych we wdrażaniu kolejnych etapów reformy systemu edukacji – Elżbieta Walkiewicz, Dyrektor Ośrodka Kształcenia Ustawicznego Nauczycieli w Gdańsku, zobacz (1.31 MB)
W pierwszej części spotkania Zastępca Dyrektora Wydziału Edukacji Jerzy Jasiński przedstawił strukturę zatrudnienia kadry pedagogicznej w gdańskich szkołach w 2012 roku, którą charakteryzuje niewielka liczba nauczycieli stażystów 161 (w przeliczeniu na pełne etaty) i bardzo duża liczba nauczycieli dyplomowanych 3370 (j.w.). Taki stan rzeczy w porównaniu z rokiem 2003 wskazuje na znaczącą zmianę, bowiem 9 lat temu w szkołach było tylko 578 nauczycieli dyplomowanych i aż 521 nauczycieli stażystów. Dynamika zmian wskazuje na proces „starzenia się kadry pedagogicznej” oraz wysokie koszty ponoszone na wynagrodzenia zasadnicze, a także wyczerpanie możliwości oddziaływania motywacyjnego w tej części. Elementy motywacyjne systemu wynagrodzeń to nagrody Prezydenta Miasta przyznawane z okazji Dnia Edukacji Narodowej oraz dodatek przyznawany przez dyrektora szkoły, który, indywidualnie oceniając pracę podległych nauczycieli, decyduje o jego wysokości (od 0% do 5% wynagrodzenia zasadniczego).
Uczniowie gdańskich szkół otrzymują wsparcie różnorodnych nauczycieli specjalistów: logopedów, psychologów, pedagogów, doradców zawodowych oraz bibliotekarzy, a w klasach integracyjnych (zgodnie z ustawą) nauczycieli wspomagających oraz rehabilitantów. W sumie razem w przeliczeniu na etaty w gdańskich szkołach i poradniach prowadzonych przez miasto pracuje 712 specjalistów, w tym 246 psychologów i pedagogów.
Przedstawienie działalności Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Gdańsku zbiegło się z przygotowaniami do obchodów 10 rocznicy powołania.OKUNzostał powołany dla potrzeb realizacji strategii oświatowej „Gdańszczanin2020”w ramach struktury miejskiego Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku. Jako placówka zajmująca się doskonaleniem nauczycieli, wpisuje się w realizację kształcenia całożyciowego osób dorosłych.
Gdański Ośrodek Kształcenia Ustawicznego Nauczycieli stara się odpowiadać na wszystkie indywidualne potrzeby szkoleniowe nauczycieli. Oferta szkoleń jest tworzona w oparciu o diagnozę potrzeb, realizowaną na podstawie ankiet wypełnianych przez nauczycieli, gdzie zainteresowani wskazują obszary, które chcieliby rozwijać. Informator o ofercie ośrodka w formie broszury jest dostępny w każdej szkole. W ostatnim roku znaczący odsetek zrealizowanych form szkoleniowych dotyczył rozwijania kompetencji osobistych w zakresie nauki języka obcego i obsługi IT, co odpowiada wyzwaniom wskazywanym przez UE, zwiększając szanse na mobilność kadry. Natomiast tylko 5% to szkolenia z zakresu nauk ścisłych, choć wnioski z analiz wyników osiąganych przez gdańskich uczniów wskazują na istotną potrzebę podnoszenia kompetencji nauczycieli w tym zakresie. Obecny stan rzeczy odpowiada zainteresowaniom nauczycieli, którzy uczestniczą w szkoleniach z własnej inicjatywy, często dla potrzeb awansu zawodowego, a rzadko po uzyskaniu stopnia nauczyciela dyplomowanego. Nauczyciele mogą też być kierowani przez dyrektora szkoły. Grupą rzadko uczestniczącą w szkoleniach są matematycy i nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych. Od pół roku, wpisując się w nowe formy wspomagania,OKUNprowadzi regularne spotkania dyrektorów z podziałem na typy placówek oświatowych.
Podczas dyskusji odnoszącej się do zaprezentowanego materiału członkowie Gdańskiej Rady Oświatowej zwrócili uwagę, iż obecnie w środowisku oświatowym można zaobserwować niechęć do udziału w szkoleniach, niezależnie od ich jakości i realizatora, wskazując na brak wewnętrznej motywacji nauczycieli i dyrektorów do doskonalenia. Problemem jest zmiana świadomości nauczycieli poprzez stawianie przez miasto wymagań i ich egzekwowanie. Dzięki czemu szkoły i nauczyciele będą mogli identyfikować potrzeby doskonalenia i poszukiwać sposobów rozwijania potrzebnych kompetencji. Dokształcanie dyrektorów z perspektywy Unii Europejskiej najczęściej dotyczy koncepcji pracy i wizji rozwoju placówki, a nie bieżących problemów związanych z prowadzeniem dokumentacji.
Proces doskonalenia powinien być systemową częścią strategii, która jest monitorowana i korygowana stosownie do pojawiających się wyzwań. Aktualnym jest zmiana myślenia o wspomaganiu szkoły w rozwoju poprzez doskonalenie kadr, które powinno być strategiczne, zorientowane na rozwój placówki i wynikać z diagnozy jej sytuacji, a nie potrzeb indywidualnych nauczycieli. Dla skuteczności działań strategicznych podejmowanych przezOKUNkluczowe są kompetencje doradców metodycznych, ich świadomość oraz umiejętność diagnozy potrzeb i budowania planów wspomagania szkoły. Ważny jest rozwój doradców, praca nad sobą, znajomość sytuacji gdańskich szkół w ich obszarze, wyników egzaminów i potrzeb wynikających z miejskiej diagnozy. Nową rolę doradcy metodycznego określają zachodzące zmiany cywilizacyjne. Tak jak nauczyciel, osoba udzielająca wsparcia szkole nie jest już w stanie być specjalistą wysokiej klasy we wszystkich obszarach. Powinna ona pełnić rolę animatora i przewodnika-organizatora, który moderuje współpracę międzyszkolną nauczycieli i procesy zmiany, aby była adekwatna i efektywna. Innym bardzo ważnym zadaniem jest budowanie międzyszkolnych sieci współpracy i wymiany doświadczeń nauczycieli.
Na zakończenie członkowie GRO zarekomendowali zamawianie usług szkoleniowych dla nauczycieli na podstawie zdiagnozowanych potrzeb, aby trafiałyby w realne problemy jakie ci mają z uczniami oraz poszukiwanie realizatorów wśród różnych podmiotów zewnętrznych zajmujących się profesjonalnie określoną problematyką. Jest to warunek dobrego zarządzania środkami finansowymi, które powinny być odpowiednio adresowane.
Na zakończenie przyjęto wstępne propozycje tematyczne obrad Gdańskiej Rady Oświatowej:
- luty – Wczesna edukacja i jej wyzwania (przedszkola i 6-latki)
- marzec – Realizacja indywidualnych potrzeb uczniów. Procesy szkolne i system motywacyjny
- kwiecień – Wykorzystanie ICT w edukacji, e-szkoła i wyzwania współczesnej cywilizacji
- maj – Szkolnictwo zawodowe, przygotowanie do uczenia się przez całe życie
- czerwiec – System współpracy, wsparcia i współdziałania (pożądane mechanizmy); Gdańszczanin 2020 – stan realizacji aktualizacji programu
Kolejne posiedzenie Gdańskiej Rady Oświatowej zaplanowano na 7 lutego br.
