W tym roku mija 90. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Japonią. Z tej okazji Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku zaprezentuje kulturę i sztukę kraju „kwitnącej wiśni” na wystawie Kimona japońskie.
Wystawa będzie okazją, nie tylko do zapoznania się z elegancją tradycyjnego ubioru, perfekcją rzemiosła japońskiego, ale także do rozumienia obrzędowości Japończyków.
Eksponować będziemy współczesne kimona ze zbiorów Stowarzyszenia Wiedzy o Ludach i Ziemi w Szczecinie i dawne z Muzeum Archeologiczno-Etnograficznego w Łodzi i Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej
Manggha w Krakowie.
Istotną częścią ekspozycji stanowić będą przedmioty codziennego użytku, rzemiosła, utensylia do Chanoyu, papierowe szablony Katagami. Wystawie towarzyszyć będą warsztaty edukacyjne promujące kulturę i sztukę Japonii, pt. Weekendy z Japonią podczas, których odbędą się prelekcje, pokazy ceremonii parzenia herbaty Chanoyu, układania i komponowania kwiatów -Ikebana, pokażemy artystyczne składanie papieru – Origami oraz zapoznamy gości ze sposobem zakładania kimona, kształtowania Bonsai, grę w Go, pokazy walk. Przygotowujemy także pokazy multimedialne z zakładania kimona i obrzędowości Japończyków.
Komisarzem wystawy jest Pani Wiktoria Blacharska.
tel. 58 552 12 71 wew 107 lub 58 552 41 39
Wernisaż odbędzie się 23 października o godzinie 14 00 w sali koncertowej Pałacu Opatów w Oliwie.
Szerokiej publiczności wystawa udostępniona będzie w Oddziale Etnografii - Spichlerzu Opackim w Oliwie od 24 października 2009 r. do 28 lutego 2010 r. Patronat nad wystawą objął Marszałek Województwa Pomorskiego i Ambasada Japonii w Warszawie. Wystawa została zorganizowana dzięki wsparciu finansowemu firm Toyota, Makita-Elektromajster, Konica-Minolta, Funaj.
Kimono” jest słowem powszechnie znanym oznaczającym tradycyjny japoński ubiór. Używane od okresu Edo dosłownie oznacza „rzecz do noszenia” czyli ubranie. Niewątpliwie jednak jest też swoistym fenomenem japońskim nierozerwalnie związanym z tradycją, kulturą i wrażliwością Japończyków. Z jednej strony jest przedmiotem użytkowym, a z drugiej kunsztownym, wypełnionym symboliką dziełem sztuki. Można je zarówno nosić, a można też kontemplować jak obraz dostarczający satysfakcji estetycznej.
Kimono jest kwintesencją japońskości i skarbem kulturowym tego narodu. Japończycy zdają sobie z tego sprawę i starają się propagować wiedzę o kimonie w kraju i za granicą. Noszenie kimona zobowiązuje do godnego zachowania, zharmonizowanych i oszczędnych kroków i gestów. Do kimona nie pasuje pośpiech i rytm współczesnego świata. Założenie tego stroju składającego się z 12 części specjalnie upinanego i opasanego pasem „obi” wymagało wielkiego kunsztu, skupienia i czasu. U Japończyków nie ma miejsca na przypadkowość, wszystko jest ściśle określone regułami i perfekcyjnie skodyfikowane.
Dla Europejczyka kimono stanowi ciekawy ubiór, dla Japończyka kimono przemawia swoją symboliką koloru i kroju. Można przez nie odczytać pozycję, wiek, status społeczny, porę roku. Kobiety niezamężne mogą powiewać długimi rękawami „furisode”, mężatki noszą „tomesode” w spokojnych barwach, z krótkimi rękawami. Niezwykle ważne było dobranie wzoru na kimonie do pory roku, świadczące o wielkim uwrażliwieniu i wkomponowaniu Japończyków w rytm natury. Nie ubiera się kimona z wzorem kwiatów wiśni w okresie jesienno-zimowym, gdyż jest to wzór wiosenny. Jesienią odpowiednie są liście klonu, latem fale oceanu. Męskie kimona są z reguły spokojniejsze w kolorze i dekoracji jak również w kroju. Najbardziej oficjalne męskie kimono jest wykonane z czarnego jedwabiu z motywami herbowymi „kamon”.
We współczesnej Japonii kimono nadal jest obecne w życiu codziennym i świątecznym Japończyków, w sztuce, obrzędowości, teatrze. Japończycy traktują je z ogromnym szacunkiem i pieczołowicie przechowują. Jako dziedzictwo rodzinne kimona przekazywane są z pokolenia na pokolenie. W dzisiejszej Japonii najczęściej zakładają je starsze kobiety i osoby uczestniczące w ceremoniach. Ubieranie kimona nie jest ani łatwe, ani szybkie, toteż obecnie zajmują się tym często specjalni instruktorzy. Oni też mają za zadanie dobieranie kimona do odpowiedniego zdarzenia i sytuacji.
Celem wystawy prezentowanej w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku jest nie tylko ukazanie piękna tradycyjnego ubioru Japończyków, ale także zwrócenie uwagi na kulturowy aspekt kimona, na jego wyjątkowość, oryginalność i społeczne implikacje. Jest ono powiązane z całością życia Japończyków. Głównym trzonem wystawy jest zaprezentowanie kimon i związanych z nimi dodatków z kolekcji Stowarzyszenia Wiedzy o Ludach i Ziemi w Szczecinie. Jest to pierwszy w Polsce pokaz kolekcji szczecińskiej zgromadzonej przez Barbarę Zaborowską w trakcie jej pobytu stypendialnego w Japonii. Ekspozycja kimon nie jest bytem samym w sobie, lecz jednocześnie pretekstem do opowiadania o tym, co dzieje się wokół kimona. Stąd poszerzenie wystawy o obiekty Muzeum Nauki i Techniki Manggha w Krakowie i Muzeum Archeologiczno-Etnograficznego w Łodzi.
Poprzez kimona wkraczamy w życie i obyczajowość Japończyków. Temu służyć ma program edukacyjny towarzyszący wystawie ukazujący charakterystyczne dla Japonii sztuki i ceremonie: parzenia herbaty -chanoyu, układania kwiatów- ikebanę, bonsai, składania papieru w najprzeróżniejsze kształty -origami, kaligrafię, sztuki walki. Nie tylko zgromadzone na wystawie obiekty ,ale także multimedia przybliżą na wystawie Japonię, co stało się możliwe dzięki życzliwości Wydziału Kultury Ambasady Japonii w Warszawie.
Do współpracy w edukacyjnej warstwie wystawy zaproszeni zostali specjaliści oraz te placówki na terenie Trójmiasta, które zajmują się tradycjami japońskimi. Są to Stowarzyszenie Polsko - Japońskie Ichimon, pracownia komiksowa Biblioteki Wojewódzkiej w Gdańsku oraz Centrum Badań nad Kulturą Azji przy Uniwersytecie Gdańskim.
Raz w miesiącu wystawie towarzyszyć będą „Weekendy z Japonią”. Z uwagi na kameralne grupy prosimy o wcześniejsze zgłoszenia. Na poszczególne zajęcia weekendowe przyjmujemy do 50 osób. Zgłoszenia pod numerem tel. 0-58/552-12-71 wew.101.
