To był najkrwawszy konflikt w Europie od zakończenia II wojny światowej. Wojna domowa i czystki etniczne na Bałkanach trwały blisko cztery lata (1992–1995) i pochłonęły ponad sto, a według niektórych szacunków nawet dwieście tysięcy istnień ludzkich. Najnowsza książka Andrzeja Krawczyka – historyka i dyplomaty, który spędził w Bośni ponad pięć lat jako ambasador RP w Sarajewie (2013–2018) – nosi tytuł „Czyja jest Bośnia?”.
Europejskie Centrum Solidarności zaprasza w środę, 3 listopada, na spotkanie z autorem, które poprowadzi prof. Aleksander Hall. Spotkanie odbywa się w ramach 77 Salonu Młodopolskiego im. Arama Rybickiego. Początek o godz. 18.00.
Wojna w byłej Jugosławii rozpoczęła się w Bośni i Hercegowinie. Do walki stanęli walczący o autonomię bośniaccy Serbowie (prawosławni) oraz władze Republiki Bośni i Hercegowiny (muzułmanie), na której terenie toczyły się główne walki, wraz ze skonfederowanymi z nimi od pewnego momentu Chorwatami (katolicy).
Życie straciło 97–110 tys. ludzi (niektóre źródła podają nawet 200 tys.), a ponad 1,8 miliona zmuszonych zostało do opuszczenia swoich domów. Oblężenie Sarajewa, stolicy Bośni i Hercegowiny, trwało ok. 3,5 roku. Pokój wymusił Sojusz Północnoatlantycki (NATO) układem w Dayton.
Źródło konfliktu
Na początku marca 1991 roku w Bośni i Hercegowinie (BiH), jednej z sześciu byłych republik Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, odbyło się referendum w sprawie przyszłości. Bośniacy opowiedzieli się za niepodległością. Tymczasem Serbowie, zamieszkujący BiH, ogłosili bojkot. W kwietniu 1992 roku, gdy wspólnota międzynarodowa uznała nową Republikę BiH za niepodległe państwo, Republika Serbii zdecydowanie potępiła tę deklarację niepodległości, wyrażając obawę o los ok. 600 tys. Serbów zamieszkujących republikę. Na początku 1992 roku rozpoczął się konflikt zbrojny. Działania dyplomatyczne zawiodły.
30 rocznica wybuchu wojny w Bośni i Hercegowinie przypadnie w przyszłym roku.
Bośnia wciąż leczy rany
Najnowsza książka Andrzeja Krawczyka – historyka i dyplomaty, który spędził w Bośni ponad pięć lat jako ambasador RP w Sarajewie (2013–2018) – nosi tytuł „Czyja jest Bośnia?”.
„Dziś Bośnia i Hercegowina to jedyne w Europie państwo federacyjne mające trzech prezydentów oraz miejscowości, w których meczet od kościoła jest rozdzielony jedynie przez wąską uliczkę. Jest to też kraj, w którym ślady krwawej wojny sprzed prawie 30 lat widać nie tylko po znakach przestrzegających przed terenem zaminowanym czy po podziurawionych kulami ścianach budynków, lecz także – a może przede wszystkim – w oczach jego mieszkańców. Wojenne rany być może nigdy się tam nie zabliźnią” – głosi nota wydawnictwa Znaku Horyzont.
Z ambasadorem Andrzejem Krawczykiem będzie rozmawiać prof. Aleksander Hall.
Projekt dofinansowano ze środków Miasta Gdańska.
Partnerami wydarzenia jest Społeczny Instytut Wydawniczy Znak oraz portal gdansk.pl.
ZAKUP KSIĄŻKI
/ możliwy przed spotkaniem, płatność gotówką
Andrzej Krawczyk | Historyk i dyplomata. Wykładowca historii Europy Środkowej w XX wieku i historii prasy polskiej na Uniwersytecie Warszawskim i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz historii Polski na uniwersytetach w Pradze i w Bratysławie. Ambasador w Pradze (2001–2005), Bratysławie (2008–2012) i w Sarajewie (2013–2018).
W PRL członek opozycji. Uczestniczył w nielegalnym ruchu wydawniczym (1984–1989). Wspólnie z Bronisławem Komorowskim wydawał podziemne pismo „ABC".
Dyrektor gabinetu ministra Aleksandra Halla w rządzie Tadeusza Mazowieckiego (1989–1990), dyrektor generalny w Kancelarii Sejmu (1990–1991), doradca premier Hanny Suchockiej, minister ds. zagranicznych w kancelarii prezydenta (2006–2007).
Autor dziesięciu książek, m.in.: „Praska Wiosna 1968” (1992) i „Słowacja księdza prezydenta. Jozef Tiso 1887–1947 (2015, wydanie czeskie 2019).
Publikuje w „Polityce”, „Tygodniku Powszechnym” i „Gazecie Wyborczej”.
Aleksander Hall | Historyk i polityk, nauczyciel akademicki. Profesor w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
W czasach PRL działacz opozycji demokratycznej. Od 1977 roku uczestniczył w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Był współzałożycielem Ruchu Młodej Polski (1979) i jednym z jego liderów. Redaktor ukazującego się poza zasięgiem cenzury „Bratniaka” oraz „Polityki Polskiej”. Uczestnik obrad Okrągłego Stołu. W wolnej Polsce minister w rządzie Tadeusza Mazowieckiego oraz poseł na Sejm I i III kadencji. Autor kilkunastu prac historycznych i politycznych. Uhonorowany Orderem Orła Białego (2010).
