Bezpośrednią inspiracją do stworzenia tego niecodziennego programu Koncertu Adwentowego była moja absolutna fascynacja pieśnią „Canzonetta spirituale sopra all nanna” Tarquinio Meruli, którą usłyszałam podczas II Międzynarodowego Konkursu Wokalnego Muzyki Dawnej w Poznaniu w roku 2013.
Na co dzień nie jestem bezpośrednio zaangażowana w wyspecjalizowane wykonawstwo muzyki dawnej, więc przeżyłam prawdziwy szok, kiedy usłyszałam ascetyczny, szorstki akompaniament violi da gamba i na tym tle wstrząsającą kołysankę, jaką Maryja śpiewa Dzieciątku. Kołysankę, niemającą nic wspólnego z naiwnymi pieśniami, jakie zwykle przypisujemy czasowi Bożego Narodzenia.
Istnieje wprawdzie wiele kolęd różnych narodów, które „projektują” w radosnych tekstach bożonarodzeniowych przyszłą Mękę, ale po długich poszukiwaniach znalazłam bardzo niewiele utworów, w których właśnie ustami Maryi przepowiadana jest przyszłość Jej Syna, a to – w tak genialny sposób – dzięki poetom i kompozytorom.
Oczywiście w programie dzisiejszego koncertu znalazły się także „słodkie” kołysanki. Chcąc jednak uniknąć banału, naszą polską najsłynniejszą „Lulajże Jezuniu” powierzyłam fortepianowi: jest ona wpleciona w chopinowskie Scherzo.
Dodać pragnę, że wertując całą masę kancjonałów polskich, także starodawnych, nie znalazłam żadnej innej polskiej kolędy, która byłaby śpiewaną bezpośrednio przez Maryję kołysanką!!
Poszukiwanie odpowiednich utworów trwało długo i w pewnym momencie stało się dla mnie prawdziwą obsesją; pragnę wyrazić swą wdzięczność za pomoc Dyrekcji i Pracownikom biblioteki Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku.
Program został skomponowany następująco:
Wstęp – czyli Średniowieczne Cantigas ku czci Matki Bożej
Zwiastowanie
Wędrówka do Betlejem
Narodziny Dzieciątka – kołysanki Bacha, Schuberta, Attey'a, Brittena i dwa utwory kaszubskie
F. Chopin, Scherzo h-moll – jako przełamanie idyllicznego nastroju po Narodzinach
Projekcja i przeczucie przez Maryję Męki w dalszych utworach – czyli Merula, Wolf, Brahms
Zaginięcie w Świątyni i niesamowita skarga Maryi, wypowiedziana do Archanioła Gabriela – pieśń Purcella
Śmierć Chrystusa i ostatnie Pożegnanie przez Matkę – utwory Pałłasza i Hindemitha.
Jadwiga Rappe
Koncert ze specjalnym udziałem:
dr Anny Fabrello – sopran, prof. Piotra Kusiewicza, dr Witosławy Frankowskiej, Jadwigi Rudki-Stefaniak, Aleksandry Mozgiel, ad. dr Błażej Maliszewski
Scenariusz, opieka wokalna – prof. Jadwiga Rappé
PROGRAM
Alfonso X, Cantigas de Santa Maria wyk. Piotr Kusiewicz – tenor
Johann Sebastian Bach, „Magnificat” BWV 243 sł. Ewangelii wg św. Łukasza, 1,46
wyk. Natalia Brodzińska – sopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Jadwiga Rudka-Stefaniak – viola da gamba
Hugo Wolf, „Nun wandre, Maria”, pieśń nr 3 z cyklu Spanisches Liederbuch, sł. ludowe,
wyk. Piotr Wierzchnicki – baryton
Aleksandra Mozgiel – fortepian
Johann Sebastian Bach, „Schlafe, mein Liebster” z Weihnachtsoratorium BWV 48
wyk. Agnieszka Jastrzębska – mezzosopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Jadwiga Rudka-Stefaniak – viola da gamba
Franz Schubert, „Schlafe, schlafe, holder, süsser Knabe” op. 48 nr 2, sł. Matthias Claudius,
wyk. Klaudia Trzasko – sopran
Aleksandra Mozgiel – fortepian
Benjamin Britten, „Balulalow”, sł. James John, Robert Wedderburn
wyk. Klaudia Trzasko – sopran
Aleksandra Mozgiel – fortepian
zespół wokalny st. Akademii Muzycznej w Gdańsku
Maria Malinowska- sopran
Klaudia Trzasko- sopran
Agnieszka Jastrzębska- mezzosopran
Katarzyna Okońska- mezzosopran
Mikołaj Zgódka- tenor
Michał Grabczuk- tenor
Piotr Wierzchnicki- baryton
Mirosław Małecki- baryton
John Attey, „Sweet was the song”, wyk. Natalia Brodzińska – sopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Kolędy Kaszubskie:
Witosława Frankowska, „Bibi, synku, bi”, sł. Leon Roppel
wyk. Milena Kanabus – sopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Edward Hinz, „Żużonka”, sł. E. Sychta wyk. Milena Kanabus – sopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Fryderyk Chopin, „Scherzo h-moll” op. 20 nr 1 wyk. Aleksandra Mozgiel – fortepian
***
Tarquinio Merula, „Canzonetta spirituale sopra all nanna”
wyk. Anna Fabrello – sopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Jadwiga Stefaniak – gamba
Hugo Wolf, „Die ihr schwebet”, pieśń nr 4 z cyklu Spanisches Liederbuch
sł. Lope de Vega, tłum. Emanuel Geibel
wyk. Maria Malinowska – sopran
Aleksandra Mozgiel – fortepian
Johannes Brahms, „Geistliches Wiegenlied”, sł. Lope de Vega, tłum. Emanuel Geibel
wyk. Katarzyna Okońska – mezzosopran
Błażej Maliszewski- altówka
Aleksandra Mozgiel – fortepian
Hugo Wolf, „Schlafendes Jesuskind” /Moerike-Lieder nr 25, wg obrazu Francesco. Albaniego
sł. Julia von Bose
wyk. Piotr Wierzchnicki – baryton
Aleksandra Mozgiel – fortepian
Henry Purcell, „The Blessed Virgin’s expostulation”, sł. Nathaniel Tate
/When our Saviour at twelve years of age hat withdrawn himself/ Luk. 2. v. 42
wyk. Anna Fabrello – sopran
Witosława Frankowska – klawesyn
Jadwiga Rudka-Stefaniak – viola da gamba
Edward Pałłasz, „Matki człowieczej lament” sł. Joanna Kulmowa
wyk. Katarzyna Okońska – mezzosopran
Aleksandra Mozgiel – fortepian
Paul Hindemith, „Pieta” op. 27 nr 11, z cyklu „Marienleben”, sł. Rainer Maria Rilke
wyk. Maria Malinowska – sopran
Aleksandra Mozgiel – fortepian
