Link do opisu wydarzenia: Gdańsk Pamięta: Grudnie 1970 – 1981 – 2023

Gdańsk Pamięta: Grudnie 1970 – 1981 – 2023

Data: 10 - 16 grudnia 2023 r.
Miejsce: Europejskie Centrum Solidarności oraz pomnik Poległych Stoczniowców 1970, Plac Solidarności 1, Gdańsk
Wstęp: wolny
Organizator: Miasto Gdańsk, Samorząd Województwa Pomorskiego i Europejskie Centrum Solidarności
Wspieramy to!

Szczegóły wydarzenia

Wspominamy dwa tragiczne dla powojennej historii Polski grudnie – wprowadzenie stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku, gdy władza odebrała obywatelom prawa i nadzieję na demokratyczne państwo, oraz rewoltę grudniową sprzed 53 lat, kiedy na ulicach polała się krew.
baner promujący obchody Gdańsk Pamiętamy

Co wydarzyło się w grudniu 1970 i w grudniu 1981 roku?

Grudzień 1970 roku był tragiczny szczególnie na Wybrzeżu. Uzbrojeni żołnierze i milicjanci, na zlecenie komunistycznej władzy, strzelali ostrą amunicją do ludzi, którzy wyszli na ulice w sprzeciwie wobec przedświątecznej podwyżki cen żywności i braku gotowości rządzących do dialogu z narodem. Zginęło 45 osób, a 1165 odniosło rany.

W sierpniu 1980 roku, kiedy przez kraj przetoczyła się wielka fala strajków, jednym z pierwszych postulatów protestujących było upamiętnienie zamordowanych. 16 grudnia 1980 roku, po zaledwie trzech miesiącach prac, na Placu Solidarności w Gdańsku uroczyście odsłonięto pomnik Poległych Stoczniowców 1970 - pierwszy w komunistycznym imperium pomnik ofiar reżimu, symbol walki o niepodległą i demokratyczną Polskę.

W grudniu 1981 roku władzę w kraju przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, z generałem Wojciechem Jaruzelskim na czele. Pod osłoną nocy z soboty na niedzielę, 12 - 13 grudnia, mundurowi wyposażeni w broń i łomy wyprowadzili z domów 3392 obywatelek i obywateli, których władza uznała za niebezpiecznych dla ustroju państwa. Bez wyroku. Solidarność została zdelegalizowana. Zamknięto granice, na ulice wyjechały czołgi, zamilkły telefony, cenzurowano korespondencję, zamknięto większość gazet, wszystkie kina. Zawieszono zajęcia w szkołach i na uczelniach. By móc przemieszczać się między miastami potrzebna była przepustka. Gromadzenie się było surowo karane, a za rozpowszechnianie informacji poza mediami reżimowymi groziło więzienie.

- Pamięć, szacunek i wdzięczność należą się wszystkim imiennym i bezimiennym ofiarom Grudnia ’70 i Grudnia ’81, a także tysiącom bohaterów, którzy nie bacząc na konsekwencje nie zaprzestali starań o niepodległość i demokrację  - podkreśla Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności. - Pamięć to wspólnotowe zobowiązanie wobec tych, którzy dla naszej wolności poświęcili tak wiele, ale i wyzwanie, bo w wielu miejscach na świecie wciąż toczy się walka o wolność, a prawa człowieka wciąż są łamane.

Program wydarzenia:

10 grudnia godz. 11.00
Maraton Pisania Listów / Amnesty International

10 grudnia godz. 16.00
Medal Wdzięczności / uroczystość wręczenia

13 grudnia godz. 12.30
Gdańsk pamięta / złożenie kwiatów pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970

14 grudnia godz. 18.00
Grudniowa kolęda. Kościół katolicki w Trójmieście wobec Grudnia ’70 / promocja książki

15 grudnia godz. 9.00, 10.00, 11.00, 12.00, 13.00
Gdańsk pamięta / zapalenie zniczy w miejscach śmierci ofiar Grudnia ’70

15 grudnia godz. 18.30
Dla przyszłości. Dla pokoju / koncert
Pobierz bezpłatny bilet

16 grudnia 11.00, 12.30, 14.00, 15.30
Dwa grudnie / spacery subiektywne po wystawie stałej
Kup bilet

Zobacz więcej: Gdańsk Pamięta. Uroczystości i wydarzenia z okazji rocznic Grudnia 1970 i 1981

Miejsce