Tak oto 10 lat z festiwalem ORGANy PLUS+® staje się faktem. Pośród niezliczonych wydarzeń organowych w Gdańsku, na Pomorzu, w Polsce i na świecie nasz Festiwal stał się jedną z najważniejszych scen prezentujących żywe, nowe i pogłębione interpretacje muzyki dawnej, w której organy stanowią ważny komponent. Trudno w to uwierzyć, ale dziesięć lat festiwalu ORGANy PLUS+® to 90 autorskich koncertów z udziałem 905 artystów z 24 krajów, w tym 32 debiuty i 48 premier muzycznych, kursy, panele dyskusyjne, wykłady. Słowem udało nam się w Gdańsku stworzyć międzynarodowy format, który nie tylko jest atrakcyjny dla melomanów i adeptów sztuki muzycznej, ale również umożliwia artystom z wielu krajów realizację swoich marzeń twórczych.
Nie byłoby to możliwe, gdyby nie wspaniałe instrumenty, które w ostatnich latach zostały zrekonstruowane w gdańskich kościołach oraz życzliwość wielu parafii, zakonów i instytucji z gdańskimi franciszkanami na czele. Dziękujemy ! Nie byłoby to również możliwe, gdyby nie nasza wierna publiczność, która swoją liczną obecnością potwierdza, że pomysł tworzenia koncertów jako swoistych kapsuł czasu przenoszących nas w konkretne miejsce i epokę jest wyjątkowo atrakcyjną formułą obcowania ze sztuką. Dziękujemy !! Wreszcie nie byłoby to możliwe, gdyby nie udział trzech grantodawców – Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasta Gdańska i Samorządu Województwa Pomorskiego. Instytucje te od pierwszej edycji wspierały finansowo ten nowatorski, odważny i zwariowany pomysł, który okazał się wielce udany i potrzebny.
W jubileuszowym roku 2024 stu czterdziestu artystów z sześciu krajów europejskich w trakcie jedenastu tematycznych koncertów przedstawi utwory trzydziestu dwóch kompozytorów, w tym wiele nie tylko po raz pierwszy w Polsce, ale również na świecie.
Powracamy do tradycyjnych dwóch edycji – wiosennej i jesiennej. W trakcie wiosennej tematem przewodnim będzie…MODERNA. Pokażemy, jak w twórczy sposób można będzie użyć historycznych organów do realizacji muzyki powstałej w ostatnim czasie, także na żywo. Jesienna edycja będzie pełna PREMIER, a szczególną uwagę zwrócimy na muzykę gdańską oraz artystów z Niemiec.
Wiosenną edycję tegorocznego jubileuszowego festiwalu ORGANy PLUS+® 2024 zainaugurujemy koncertem z udziałem instrumentu, który kompletnie nie kojarzy się z organami, a wbrew pozorom mam on z nimi wiele wspólnego. Ile? Co to za instrument? Przekonamy się w czwartek 23 maja o godz. 19:00 we franciszkańskim kościele św. Trójcy. W trakcie koncertu pod nazwą + AKORDEON wysłuchamy kompozycji polskich autorów napisanych oryginalnie na organy i akordeon(y). Oprócz utworów Jacka Rabińskiego, oraz gdańszczan Krzysztofa Olczaka, Macieja Zakrzewskiego, czy Pawła Zagańczyka powstałych w ostatnich trzydziestu latach, usłyszymy światową prapremierę utworu Dariusza Przybylskiego pod intrygującym tytułem Musica Irrequieta – Muzyka Niespokojna. Wykonawcami wszystkich dzieł będą m.in. sami kompozytorzy-akordeoniści – Paweł Zagańczyk i Krzysztof Olczak, a oprócz nich również Elżbieta Rosińska i Andrzej Szadejko. Pełni werwy z głębokim przekonaniem zapewniamy, że zaspokoimy Państwa ciekawość i dostarczymy niezapomnianych wrażeń. Wstęp wolny.
Drugiego dnia festiwalu ORGANy PLUS+® 2024 w edycji wiosennej będziemy kontynuować temat MODERNY. Inspiracją dla nas jest film duńskiego reżysera Carla Theodora Dreyera „Męczeństwo Joanny D’Arc” z 1928 roku. To jeden z najważniejszych obrazów sztuki filmowej w ogóle, jednocześnie jeden z najpiękniejszych filmów ekspresjonizmu europejskiego, który niezmiennie wzrusza, porusza, stawia pytania i zmusza do refleksji nad postawami ludzkimi w sytuacjach granicznych i wobec bezprawia. Ta nowoczesna forma wizualna zostanie dopełniona improwizacjami organowymi w genialnym wykonaniu Filipa Presseisena – jednego z najlepszych współczesnych taperów organowych na świecie, którego mieliśmy już okazję posłuchać na naszym festiwalu dwa lata temu. Wtedy było to jedno z największych doświadczeń estetycznych, które zaprezentowaliśmy na Festiwalu, mamy więc nadzieję, że i tym razem artysta przeniesie nas do świata przedstawionego w filmie kompletnie, a kapsuła czasu jeszcze raz skutecznie zadziała. Zapraszamy na koncert pod tytułem + FILM do Centrum św. Jana w piątek 24 maja na godzinę 19:00. Ilość miejsc ograniczona, więc warto wcześniej zapewnić sobie pełen komfort posiadania ważnego biletu.
Trzeciego dnia kapsuła czasu przeniesie nas do siedemnastowiecznego Królewca. W małym domku na wyspie na rzece Pregole pośród pędów dyniowych grupa przyjaciół spędzała czas na śpiewaniu i deklamowaniu poezji. Był to sposób na odreagowanie potworności wojny trzydziestoletniej, która w owym czasie pustoszyła Europę. Powstawały kompozycje naznaczone melancholią i cierpieniem, ale również poszukujące nadziei w obliczu światowych konfliktów, w których cierpieli wszyscy bez wyjątku. Czy nie jest to niepokojąco znajomy opis, niestety znowu aktualny? W trakcie koncertu pod tytułem + DYNIOWA CHATKA / Tęsknota za pokojem na festiwalu ORGANy PLUS+® 2024 posłuchamy, jak radzili sobie z tak trudną sytuacją ludzie równo 400 lat temu – co czuli, o czym myśleli. Jak wiele nas z nimi łączy pokażą nam artyści z Belgii. Jednemu z najpiękniejszych współczesnych sopranów barokowych – Dorothei Mields towarzyszyć będzie wyśmienity zespół z Flandrii – Hathor Ensemble pod artystycznym kierownictwem charyzmatycznej Rominy Lischki. Partnerem tego niezwykłego koncertu będzie Ambasada Belgii – przedstawicielstwo Flandrii, a wszystko odbędzie się w sobotę 25 maja o godz. 19:00 w prezbiterium franciszkańskiego kościoła św. Trójcy. To będzie bardzo intymny i kameralny wieczór, warto więc wcześniej zadbać o to, aby móc uczestniczyć w tym wydarzeniu, zwłaszcza, że słynna solistka ma ogromne grono wielbicieli w Polsce, którzy z pewnością będą chcieli skorzystać z niezwykle rzadkiej i jedynej w tym roku okazji posłuchania swojej ulubienicy na żywo w Polsce.
Czwarty koncert wiosennej edycji festiwalu ORGANy PLUS+® 2024 będzie kontynuacją cyklu rozpoczętego trzy lata temu, w ramach którego prezentujemy chronologicznie wszystkie dzieła organowe Jana Sebastiana Bacha, rozpoczynając od najwcześniejszych. W trakcie tegorocznego koncertu + BACH IN GDAŃSK przeniesiemy się do roku 1704, kiedy to w Lüneburgu pełnoletni Jan Sebastian po raz pierwszy zetknął się z dziełami Pachelbela oraz sztuką francuską. Koncert w moim wykonaniu odbędzie się na wielkich zrekonstruowanych organach Mertena Friese w niedzielę 26 maja o godz. 16:00 po raz kolejny we franciszkańskim kościele św. Trójcy.
W trakcie ostatniego koncertu wiosennej edycji tegorocznego festiwalu ORGANy PLUS+®+ 2024 pod nazwą + CHÓR powrócimy do tematu MODERNY. Gabriel Faure, Benjamin Britten czy Herbert Howells to luminarze i klasycy chóralnej muzyki dwudziestowiecznej. Skomponowali wiele przepięknych dzieł, które weszły do kanonu współczesnej muzyki europejskiej. W wielu tych utworach organy są równoprawnym partnerem zespołu wokalnego. Autorskiego wyboru takich kompozycji dokonanego przez dyrygentkę Marię Piotrowską-Bogalecką wysłuchamy w wykonaniu Chóru Polskiego Radia pod jej dyrekcją we wtorek 28 maja o godz. 19:00 w modernistycznej przestrzeni kościoła pw. Bożego Ciała na Morenie, gdzie od niedawna możemy podziwiać brzmienie wielkich symfonicznych organów. Kontrapunktem dla europejskiej klasyki chóralnej sprzed niemal stu lat będzie utwór powstały współcześnie na ośmiogłosowy zespół wokalny a’ cappella pt. Krótka Msza, czyli Missa Brevis mojego autorstwa. Warto zaznaczyć, że Chór Polskiego Radia ostatni raz na żywo w Gdańsku występował ponad dwadzieścia lat temu…a jest to jeden z najlepszych profesjonalnych zespołów śpiewaczych w Europie, nie może więc zabraknąć gdańszczan na tym koncercie. Kościół jest ogromny, miejsca jest sporo, a więc każdy się zmieści. Takiej okazji nie można pominąć, zachęcamy bardzo do uczestnictwa w tym spektakularnym wydarzeniu. Tym koncertem definitywnie zamykamy w tym roku temat MODERNy na festiwalu muzyki dawnej, a także zamykamy wiosenną edycję Festiwalu.
Zapraszam do Gdańska! Zapraszam do kościoła Świętej Trójcy, św. Jana Bosko, Bożego Ciała, Centrum św. Jana!
prof. dr hab. Andrzej Szadejko
dyrektor artystyczny festiwalu ORGANy PLUS+®
