Czytaj także: 40 grafik Daniela Chodowieckiego trafi do Muzeum Gdańska - dzięki dofinansowaniu
ALL ABOUT FREEDOM FESTIVAL, najstarszy projekt ECS, kończy właśnie 18 lat. Choć pierwsza edycja odbyła się w listopadzie 2007 roku, jego idea jest niezmienna: prezentacja różnorodnych form artystycznych, w szczególności filmów, których tematem jest wolność – wartość bardzo mocno zakorzeniona w Gdańsku – z całą mnogością perspektyw i kontekstów.
– Festiwal przez osiem lat błąkał się po Gdańsku, ale od 10 lat ma swój dom – mówi Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora ECS, która od 17 lat współprzygotowuje festiwal. – Jubilat jest już pełnoletni i wie, co robi. Jest stabilny, dobrze się czuje u siebie, ma przyjaciół, o których się troszczy, jest refleksyjny, uważnie przygląda się rzeczywistości i potrafi na nią elastycznie reagować. Ale nie jest nudziarzem, stać go na drobne szaleństwa, na które zaprasza nowych znajomych. Nie organizował jeszcze koncertu techno, ale właściwie… dlaczego nie?
Przed nami osiem dni z wydarzeniami artystycznymi, rozmowami, z czołówką współczesnego, światowego kina i jedną retrospektywą.W programie znalazły się spotkania z niezwykłymi gośćmi: wybitnym niemieckim reżyserem i ojcami córek, które zginęły po dwóch stronach zbrojnego konfliktu izraelsko-palestyńskiego.
WEDŁUG SCHLÖNDORFFA
Według… to sekcja specjalna ALL ABOUT FREEDOM FESTIVAL. ECS zaprasza do Gdańska tych wybitnych artystów, których twórczość związana jest z miastem lub z wartościami kojarzonymi z Gdańskiem – wolnością, solidarnością, demokracją, prawami człowieka.
Czytaj także: Dofinansowany przez Gdańsk "Minghun" w konkursie głównym 49. FPFF. Pełna sala na festiwalu w Gdyni
Dlaczego Schlöndorff? Powodów jest kilka. Po pierwsze gdańska trylogia – „Blaszany bębenek” według Güntera Grassa, „Strajk. Bohaterka z Gdańska” i „Król Olch” – opowieść o nazistowskim szaleństwie kręcona m.in. w Malborku i Szymbarku. Po drugie wybitna umiejętność reżysera przekładania języka literatury na język filmu. I niezwykła wnikliwość w pokazywaniu człowieka uwikłanego w mechanizmy historii, z jego egzystencjalnymi dylematami i dramatami. Po trzecie uniwersalność i aktualność treści dzieł artysty.
Podczas cyklu zaprezentowany zostanie m.in. „Blaszany bębenek” (1979), nagrodzony Oscarem oraz Złotą Palmą w Cannes, ex aequo z „Czasem Apokalipsy” F.F. Coppoli. Powieść Grassa o tym samym tytule, która stała się kanwą opowieści traktującej o początkach nazizmu, uchodziła za niemożliwą do przełożenia na język filmu ze względu na niezliczone detale i zmienny styl narracji. Intrygujące są tu obrazy przedwojennego, wielonarodowego Gdańska – Kaszubi, Żydzi, Polacy, Niemcy – mieszanka kultur, rosnące napięcie między nimi, wrogość…
– Czy temat wielo- i międzykulturowości, niechęci wobec innych nacji, autorytaryzmów nie jest dziś nad wyraz aktualny? – pyta Patrycja Medowska.
Na Uniwersytecie Gdańskim zaprezentowane zostaną „Niepokoje wychowanka Törlessa” (1966), ekranizacja powieści Roberta Musila, która bywa interpretowana jako profetyczny opis narodzin wszelkich dyktatur. To opowieść o powstawaniu w psychice młodych ludzi przekonania o słuszności ustroju autorytarnego. W nowej przestrzeni filmowej Gdańska, w kinie Spektrum w klubie Kot publiczność będzie mogła obejrzeć „Opowieść podręcznej” (1990) według Margaret Atwood – studium psychologiczne młodej kobiety postawionej w ekstremalnej sytuacji życiowej.
– Feministyczna w wymowie powieść Atwood, choć w stylistyce science fiction, odnosi się do wyzwań współczesności, do prób ograniczania procesów emancypacyjnych w USA. Porównajmy je z ograniczeniami prawa do samostanowienia kobiet w Polsce w roku 2024 – zachęca Medowska.
Volker Schlöndorff spotka się z publicznością festiwalu dwukrotnie – po projekcjach „Blaszanego bębenka” i „Niepokojach wychowanka Törlessa”. Jak wygląda świat według Schlöndorffa? Opowie o tym sam artysta.
DWÓCH OJCÓW, PALESTYŃCZYK I IZRAELCZYK
Izraelczyk Rami Elhanan i Palestyńczyk Bassam Aramin – obaj stracili dzieci w konflikcie izraelsko-palestyńskim. 14-letniej córce Ramiego, Smadar, życie odebrali w centrum Jerozolimy palestyńscy zamachowcy-samobójcy. 10-letnia córka Bassama, Abir, poniosła śmierć przed szkołą z ręki izraelskiego strażnika granicznego. Obaj ojcowie mieliby powód, aby nienawidzić swoich wrogów, być może też siebie wzajemnie. A oni, zjednoczeni w obliczu straty, od lat niosą świadectwo pokoju. Nawet jeśli ten wydaje się odległy i nieosiągalny.
Rami Elhanan i Bassam Aram należą do Parents Circle – Families Forum (PCFF), organizacji rodziców, którzy stracili dzieci w konflikcie izraelsko-palestyńskim. Ta promuje pojednanie między narodami jako warunek wstępny osiągnięcia trwałego pokoju. Edukuje, organizuje spotkania publiczne i rozpowszechnia w mediach idee dialogu, tolerancji, pojednania i pokoju. PCFF zrzesza ponad 700 rodzin izraelskich i palestyńskich.
Czytaj także: Kurs Kulturalnego Człowieka w GAK, czyli sztuka bez tajemnic. Zobacz!
Rozmowę na otwarcie AAFF poprowadzi filozofka dr Katarzyna Kasia. Po niej dokument „Nie chcemy innej ziemi” (reż. Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham, Rachel Szor) o mieszkańcach palestyńskich osad Masafer Yatta na Zachodnim Brzegu Jordanu, którzy od dekady toczą batalię o zachowanie swoich domostw.
FILMY, TWÓRCZYNIE I TWÓRCY
– Każdy film na AAFF jest ważny. Łączy je pewna wspólna cecha: ich bohaterowie mają świadomość wielkiej zmiany. Tej, która już wpłynęła na ich życie lub tej, która właśnie nadchodzi. Filmy skłaniają do zadania sobie pytania: Co ja zrobiłabym/zrobiłbym w takiej sytuacji? Niektóre z nich wręcz wzywają do działania, do współtworzenia pozytywnej zmiany – kurator programu filmowego AAFF Artur Liebhart zdradza klucz do wyboru tytułów. – Tak jest ten festiwal pomyślany, aby budził świadomość i wzmacniał zaangażowanie obywatelek i obywateli w życie społeczne. Film jest tym językiem, którym rozmawiamy z naszą publicznością – o świecie, o wartościach, o kryzysach i sposobach, w jakich możemy z nich wyjść, o wyzwaniach i rozwiązaniach, o nas – mówi Iwona Katarzyńska-Czaplewska, od wielu lat współtworząca festiwal. – Cieszy, że coraz więcej twórczyń i twórców chce pokazywać swoje nowe produkcje właśnie w ECS i tu rozmawiać z gdańską publicznością.
Czytaj także: „Co to znaczy mieć wolność w sobie?” - Artur Liebhart o festiwalu All About Freedom
Na festiwal przyjadą:
- Krzysztof Skonieczny z filmem „Wrooklyn Zoo” o generacji Z,
- Lidia Duda z filmem „Las” o granicy polsko-białoruskiej,
- Dyba Lach z dokumentem „Przynoszę Ci dzikość” o odchodzącym świecie dzikiej natury,
- twórcy i bohaterowie filmu „Rave” – Łukasz Ronduna, Dawid Nickel, Maria Smolarz i Marcelo Zamenhoff,
- Connie Field z filmem „Democracy Noir” o demokracji, a właściwie o upadku demokracji na Węgrzech oraz
- scenarzystka i montażysta polskiego kandydata do Oskara, filmu „Pod wulkanem” – Marta Konarzewska i Alan Zejer.
„Pod wulkanem” to zupełnie inna opowieść o wojnie w Ukrainie – jej bohaterowie dowiadują się o niej podczas wakacji na Teneryfie. Co się z nimi dzieje? O tym jest właśnie ten film. Warto dodać, że filmowi „Rave” o historii kultury techno z lat 90. XX wieku, pokazanej z perspektywy dwójki młodych rejwerów z pokolenia Z i jednego z pionierów techno w naszym kraju, towarzyszą audiodeskrypcja i napisy dla niesłyszących, a rozmowa z twórcami i bohaterami filmu będzie tłumaczona na PJM (polski język migowy).
Po rozmowie – RAVE MINI DJ-SET z Marią Smolarz i Marcelo Zammenhoffem.
K jak konkurs Festiwalowe jury, w składzie: Magdalena Kicińska, Katarzyna Warzecha i Marcin Borchardt, wyróżni film, który najtrafniej odnosi się do wyzwań współczesności i przyczynia się do promocji idei solidarności. W konkursowe szranki stanie sześć tytułów, oznaczonych w programie literą K:
- „Nie chcemy innej ziemi”, reż. Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham, Rachel Szor – o batalii mieszkańców palestyńskich osad na Zachodnim Brzegu Jordanu o zachowanie swoich domostw
- „Wszystkie odcienie światła”, reż. Payal Kapadia – o siostrzanej relacji dwóch pielęgniarek mieszkających razem w zatłoczonym Mumbaju
- „Las”, reż. Lidia Duda – o lesie, który się zmienia z oswojonego i niebudzącego lęku w miejsce ucieczki i śmierci uchodźców zza granicy z Białorusią
- „Milczenie Julie”, reż. Leonardo Van Dijl – o przemocy, dominacji i kontroli w świecie sportu
- „Democracy Noir”, reż. Connie Field – o utracie demokratycznych praw konstytucyjnych na Węgrzech
- „Pod wulkanem”, reż. Damian Kocur – o wojnie w Ukrainie widzianej z oddali, co nie znaczy, że mniej dramatycznie.
Nagrodę w wysokości 30 tys. zł tradycyjnie ufundowała prezydent Gdańska. Laureata poznamy w ostatni festiwalowy wieczór, 19 października.
Swoją nagrodę przyzna również publiczność, głosując za pomocą kuponu konkursowego lub formularza online na stronie aaff.pl. Zwycięski tytuł poznamy 24 października, a wśród uczestników konkursu zostaną rozlosowane nagrody.
DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Projekt AAFF KIDS towarzyszy festiwalowi już od kilku lat. W tym roku dołącza nowa sekcja – AAFF TEENS, dla nastolatków i nastolatek.
– Program obejmuje starannie wyselekcjonowane produkcje filmowe dotyczące rzeczywistości, często niezrozumiałej dla młodego odbiorcy, rozwijające empatię, poszerzające horyzonty i angażujące młodych widzów w refleksję nad wartościami społecznymi – uzasadnia wybór Daria Michna, edukatorka ECS, odpowiedzialna za program KIDS i TEENS. – Wiemy, że młodzi są odbiorcami różnych treści, które znajdują w Internecie. Chcemy im trochę pomóc w rozumieniu tego, co dzieje się wokół nich, a także w rozwijaniu umiejętności krytycznego myślenia oraz komunikacji w grupie, co z pewnością pozytywnie wpłynie na ich rozwój społeczny.
Zapraszamy uczennice i uczniów – dzieci i młodzież – oraz rodziców i opiekunów z dziećmi na filmy i warsztaty po filmach.
DOM
Motywem przewodnim osiemnastej edycji festiwalu jest dom. Dlaczego dom? Znaczenie tego właśnie członu wyrazu FREEDOM wskazał młody twórca Jan Kowalski, zwycięzca konkursu na identyfikację graficzną festiwalu – słowo free umieścił na górze, a dom poniżej.
– Ta interpretacja bardzo trafnie odnosi się do treści filmów tegorocznej edycji – tłumaczą koordynatorki festiwalu Marta Szymańska i Magdalena Fryze-Seroka. – Zaprezentujemy filmy, w których dom pokazany jest w różnorodny sposób – dom w sensie dosłownym, dom-ojczyzna, dom-planeta… Domem dla festiwalu jest ECS.
Przestrzeń ogrodu zimowego też udomowiamy – wśród roślinności znajdą się wygodne miejsca do siedzenia sprzyjające rozmowie i… do leżenia. To przestrzeń wytchnienia, relaksu, kontemplacji, ale też refleksji i zabawy.
Co w ogrodzie?
- ROZMOWY PO FILMACH | Fundacja Widzialne
- ŚNIADANIE Z JURY
- WIZUALNY LIVE-ACT | Jan Kowalski
- RAVE MINI DJ-SET | Maria Smolarz, Marcelo Zammenhoff
- TANECZNY DJ-SET | The Very Polish Cut Outs
- JOGA I Magdalena Szwabowicz
- STREFY RELAKSU
- ŚRODOWISKO DŹWIĘKOWE | Konstanty Kostka
Pełny program AAFF z opisami filmów szukaj na: aaff.pl / ecs.gda.pl
BILETY
- BILET NA SEANS | tylko 18 zł | online i w kasach ECS
- KARNETY NA SEANSE | 5 filmów: 80 zł, wszystkie filmy: 160 zł | w kasach ECS
- AAFF KIDS I AAFF TEENS | 10 zł | online i w kasach ECS
SPRZEDAŻ BILETÓW
/ kasy ECS | czynne w godz. 10–16 (poza wtorkiem) w dni powszednie | w godz. 10–17 w soboty i niedziele oraz bezpośrednio przed seansami / online | bilety.ecs.gda.pl
CENTRUM FESTIWALOWE
/ Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk, pl. Solidarności 1 / biuro festiwalowe | ogród zimowy, parter
ORGANIZATOR | Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku; PARTNER | Docs Against Gravity
