Gdański Szlak Wodociągowy składa się z trzech obiektów administrowanych przez miejską spółkę Gdańska Infrastruktura Wodociągowo - Kanalizacyjna. Najmłodszy z nich - Zbiornik Wody Kazimierz na Wyspie Sobieszewskiej został oddany do użytku w 2015 r. i od początku, poza funkcją techniczną, przystosowany był także do przyjmowania turystów. Tysiące osób odwiedziło udostępniany w sezonie wiosenno - letnim taras widokowy na szczycie Kazimierza i obejrzało wystawę edukacyjną poświęconą Wyspie Sobieszewskiej. W tym roku zbiornik będzie dostępny od 10 maja.
Pozostałe dwa zbiorniki Szlaku – Stara Orunia i Stary Sobieski to obiekty, które od lat już nie pełnią hydrotechnicznej funkcji, ale wkrótce zaczną pełnić nową rolę atrakcji turystycznych. Zajrzeliśmy do wnętrza zbiornika Stary Sobieski tuż przed montażem wystawy stałej.
Stary Sobieski króluje we Wrzeszczu
Na szczycie wzgórza, nieopodal skrzyżowania ulic Sobieskiego i Traugutta w Górnym Wrzeszczu, od 1911 roku króluje Zbiornik Stary Sobieski. Obiekt został zbudowany na planie koła o średnicy 50 metrów jako żelbetowy monolit.
Jak wyczytać można w Gedanopedii, wyłączony z eksploatacji w latach 90-tych XX wieku zbiornik “składa się z trzech koncentrycznych pierścieni o szerokości 6,7 m i wysokości 5,5 m każdy, oraz położonej w centrum przestrzeni o średnicy 4,5 m przesklepionej kopułą. Pierścień zewnętrzny, tworzący oddzielną komorę, rozcina położona na osi wejścia do budowli komora zasuw. Dwa pierścienie wewnętrzne i przestrzeń centralna połączone są licznymi otworami przelotowymi…”
Labirynt i echo
Wnętrza “Sobieskiego” przypominają podziemny labirynt i wystawa stała, którą będzie można tu oglądać, wykorzystywać będzie naturalne walory zbiornika, w tym także niezwykłe warunki akustyczne w nim panujące, m.in. efekt echo. Ekspozycja przedstawiać będzie historię gdańskich wodociągów. W centrum zbiornika stanie instalacja artystyczna przypominająca fontannę. Na wystawie zobaczymy m.in. elementy historycznej infrastruktury wodociągowej oraz szkice, schematy, czy pamiątkowe zdjęcia.
Wiele elementów drewnianych gdańskich wodociągów odnaleziono np. podczas wykopalisk na terenie szykowanym pod budowę Forum Gdańsk. - W zewnętrznym pierścieniu nie będzie eksponatów, tylko gra dźwięku i światła wykorzystująca najsilniejszy w tej właśnie przestrzeni efekt echo – mówi Monika Piotrowska – Szypryt, rzecznik prasowa Gdańskiej Infrastruktury Wodociągowo – Kanalizacyjnej.
Surowe piękno
Remont wnętrza Starego Sobieskiego jest już zakończony. Antresola obiektu, z której prowadzą schody do poszczególnych pierścieni, została otynkowana i pomalowana na biało. Podobnie – elewacja zewnętrzna budynku, na której możliwie wiernie odtworzono kolor ścian z 1911 r. Wnętrze, po oczyszczeniu ścian i podłóg, pozostawiono w stanie surowym, by wzmocnić w odbiorcy poczucie znajdowania się w szczególnym obiekcie. Na powierzchni ścian dokładnie np. widać dokąd sięgała znajdująca się w zbiorniku woda.
Trwa zagospodarowywanie terenu wokół obiektu. Zamontowano już taras widokowy, z którego najlepiej widać las Parku Jaśkowej Doliny, Zaspę i Przymorze i Zatokę Gdańską. Zbudowano także wolnostojący budyneczek z toaletami.
Na szczycie obiektu powstał trawiasty plac ze ścieżkami. Wkrótce staną tu także ławki, a przy ścieżce wiodącej w stronę zbiornika od strony ul. Sobieskiego będzie można napić się wody ze zdroju. Teren znajdującego się tuż obok pozostałości przewojennego cmentarza został uporządkowany i wygrodzony płotkiem.
- Chcieliśmy w ten sposób symbolicznie wydzielić i podkreślić teren cmentarza – wyjaśnia Monika Piotrowska – Szypryt. - Przewrócone płyty nagrobne zostały na powrót postawione, oczyściliśmy także zarośnięte ścieżki. Wkrótce stanie tam tablica z informacją na temat historii cmentarza. Prace na jego terenie prowadzimy wspólnie z Gdańskim Zarządem Dróg i Zieleni.
Montaż wystawy stałej rozpocznie się w maju. Prawdopodobnie jesienią, a na pewno jeszcze w tym roku, nowa atrakcja Gdańska zostanie udostępniona zwiedzającym.
Gdański Szlak Wodociągowy dofinansowany jest ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego 2014 - 2020. Całkowite koszty projektu to 8 738 279,80 zł, koszty kwalifikowane to 4 700 520 zł. Przyznane dofinansowanie to 70 proc. kosztów kwalifikowanych, czyli 3 290 364 zł.
