100. rocznica zaślubin Polski z morzem to ważna data w naszej historii. Oznaczała ona powrót Pomorza w granice Rzeczpospolitej. Symboliczny gest rzucenia przez gen. Józefa Hallera pierścienia do morza miał miejsce 10 lutego 1920 r. w Pucku. W Gdańsku obchody rozpoczną się już 9 lutego.
- Czasami możemy dojść do wniosku, że świadomość mieszkańców naszego miasta o odzyskaniu niepodległości jest bardzo naskórkowa, bardzo wybiórcza. Niewiele chyba osób zdaje sobie sprawę, że Polska tutaj jeszcze w 19818 roku nie zaistniała. Nasz pomorski dzień niepodległości powinniśmy obchodzić 10 lutego - mówił w programie Łukasz Grzędzicki, dyrektor Kancelarii Sejmiku Województwa Pomorskiego. - Po I wojnie światowej rozpoczęła się wielka rozgrywka na Pomorzu, w której Polacy z Pomorza i Gdańska uczestniczyli, pisząc petycje, organizując wiece, wysyłając swoją delegację do Wersalu.
Wyjaśniając historyczne tło obchodów Łukasz Grzędzicki przypomniał, że w wyniku konferencji w Wersalu Gdańsk został wolnym miastem, a Pomorze Gdańskie trafiło w granice Rzeczpospolitej. Na początku 1920 r. wojsko polskie pod dowództwem gen. Józefa Hallera rozpoczęło przejmowanie tych ziem od Niemców.
W niedzielę (9.02) obchody w Gdańsku rozpocznie historyczna gra miejska na Starym i Głównym Mieście. Będzie miała sensacyjno-detektywistyczny podtekst. Chcący wziąć udział w zabawie powinni między godziną 10.00 a 14.00 pojawić się w gdańskim Ratuszu Staromiejskim przy ul. Korzennej 33/35.
- To jest propozycja dla rodzin, dla osób indywidualnych, dla klas, wycieczek zakładowych. Można zabrać psa, babcię i wszystkich znajomych ze sobą. Wszyscy się będą świetnie bawić - mówił Janusz Gawrysiak, reżyser wydarzeń jubileuszowych.
Gdy sto lat temu generał Józef Haller przyjechał z Torunia do Gdańska, by spotkać się z pomorską Polonią czekały na niego tłumy, lokalne władze i nowa administracja województwa pomorskiego. Goście programu wyjaśnili, że te właśnie wydarzenie przypomni w niedzielę 9 lutego specjalny historyczny pociąg. Zatrzyma się na peronie piątym, a w godz. 12.00 - 16.00 w jego pobliżu trwać będzie festyn z mnóstwem atrakcji takich jak fryzjerzy z epoki, poeci wygłaszający wiersze, pokazy rekonstruktorów historycznych czy specjały kuchni regionalnej.
- Mamy też niezwykłą atrakcję - odtworzony XIX- wieczny aparat fotograficzny. Będzie pan fotograf i będzie sobie można zrobić z generałem Hallerem zdjęcie na tle historycznego pociągu - zachęcał Janusz Gawrysiak.
O godz. 14.15 nastąpi punkt kulminacyjny. Symboliczne zaślubinowe obrączki z platyny wręczą gen. Hallerowi, podobnie jak 100 lat temu, przedstawiciele lokalnych władz, Aleksandra Dulkiewicz prezydent Gdańska i Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. Obecna też będzie Henryka Flisykowska-Kledzik, córka Alfonsa Flisykowskiego (Flisikowskiego), wicedowódcy obrony Poczty Polskiej w Gdańsku w 1939 roku. Pani Henryka będzie reprezentować Polaków mieszkających w Gdańsku przed 100 laty.
- Jedną z obrączek generał Haller wrzucił do morza, a drugą rzekomo nosił do końca życia. Obrączka zachowała się, jest przechowywana w muzeum i na tej obrączce wygrawerowano napis”Gdańsk 10.2.1920 Puck". My chcemy do tej tradycji nawiązać - powiedział Łukasz Grzędzicki.
Program obchodów w Gdańsku 9 lutego:
|
godz. 11.00 – Sala im. L. Bądkowskiego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego (Gdańsk, ul. Okopowa 21/27) – uroczysta sesja Sejmiku Województwa Pomorskiego dla uczczenia 100-lecia powrotu Pomorza w granice Rzeczypospolitej i zaślubin Polski z Bałtykiem. godz. 12.00 - 16.00 - Dworzec Główny PKP w Gdańsku - postój historycznego pociągu z rekonstruktorami odtwarzającymi przejazd gen. Hallera przez Gdańsk. Festyn dla rodzin. godz. 14.15 - Dworzec Główny PKP w Gdańsku - inscenizacja symbolicznego przekazania obrączek zaślubinowych na ręce rekonstruktorów delegacji polskiej z 1920 r., w tym generałowi Hallerowi. Obrączki przekaże, nawiązując do gestu dr Józefa Wybickiego wykonanego przed wiekiem, Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego i Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Miasta Gdańska. godz. 15.00 – Dwór Artusa w Gdańsku – uroczyste spotkanie samorządowców i organizacji społecznych wraz z prezentacją albumu „Powrót Pomorza w granice Rzeczypospolitej. W setną rocznicę (1920-2020)". godz. 18.00 – Polska Filharmonia Bałtycka w Gdańsku – koncert na 100-lecie z udziałem Leszka Możdżera, Agnieszki Duczmal, Mirosława Baki. |
10 lutego o godz. 7.30 historyczny pociąg ruszy w drogę do Pucka, gdzie dwie godziny później rozpoczną się centralne obchody 100-rocznicy zaślubin Polski z morzem. W uroczystościach weźmie udział prezydent RP Andrzej Duda. Program puckich obchodów TUTAJ.
Głównym organizatorem wydarzeń w ramach 100-lecia Zaślubin Polski z Bałtykiem jest Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.
Zobacz zapis programu:
