• Start
  • Wiadomości
  • XVI-wieczny cokół baptysterium w Bazylice Mariackiej przechodzi renowację

XVI-wieczny cokół baptysterium w Bazylice Mariackiej przechodzi renowację

W Bazylice Mariackiej rozpoczęły się prace konserwatorsko-restauratorskie przy cokole XVI-wiecznego baptysterium, wykonanego z szarego wapienia i piaskowca. Przeprowadza je zespół konserwatorów z firmy Budkon pod kierunkiem Macieja Szczepkowskiego. Zadanie jest współfinansowane z budżetu Gdańska. Prace mają się zakończyć w listopadzie.
01.08.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Zabytkowe baptysterium w kościele
Po II wojnie światowej, większość elementów baptysterium, niestety zaginęła
mat. Bazylika Mariacka

Jaka jest historia baptysterium? 

Baptysterium w Bazylice Mariackiej dawniej tworzyły kamienny cokół, czasza z trzonem oraz dwa ogrodzenia.
 
Historia zabytku sięga 1552 roku, kiedy to „Ojcowie kościoła” Paul Ball, Georg Rosenberg i Rudolf Gruell zlecili jego wykonanie mistrzom Corneliusowi Hohowi (prace kamieniarskie) i Bartelowi Pasteydemowi (prace rzeźbiarskie). Prace te zostały ukończone w 1553 roku.
Montaż baptysterium w obecnym miejscu trwał od kwietnia do czerwca 1554 roku. Cokół wykonano z szarego wapienia zbitego i piaskowca. Nadano mu kształt ośmioboku o wymiarach: 480 x 480 x 89 cm. Ściany boczne zostały ozdobione reliefami ze scenami biblijnymi.
 
Pierwsza płaskorzeźba na lewo od bramki przedstawia Triumf Miłosierdzia.
W drugiej został ukazany Chrzest Chrystusa.
Trzecia przedstawia Chrzest dworzanina królowej etiopskiej. Ilustruje rodz. 8, 25-40 Dziejów Apostolskich.
Czwarta to Widzenie św. Piotra i chrzest Korneliusza.
Piąta to Złączenie z Chrystusem przez zmartwychwstanie. Ilustruje ona rodz. VI listu św. Pawła do Rzymian.
Szósta scena to Zbroja chrześcijanina, w której zostały ukazane słowa rodz. VI listu św. Pawła do Efezjan.
Ostatni, siódmy relief przedstawia Przejście Żydów przez Morze Czerwone
 
Reliefy ujęte są filarkami, na których znajdują się lwie maski lub główki aniołków. Po prawej i lewej stronie na węgarkach znajdują się główki aniołków trzymające w ustach banderole z datami 1616 i 1557. Pod spodem widoczny jest gmerk i litery C i F, czyli Cornelius fecit oraz rok 1553.
 
Po ukończeniu budowy podstawy w 1554 roku Mistrz Cornelius został wysłany do Utrechtu w celu znalezienia mistrzów, którzy wykonają czaszę z trzonem i elementy brązowe kraty.
Zabytkowy relief przedstawiający scenę z Biblii
Jedna ze scen biblijnych na cokole baptysterium
mat. Bazylika Mariacka
2 października 1554 roku rada podpisała kontrakt z mistrzami Hinrikiem Wyllemssonem na wykonanie projektu i modelu oraz z Adrianem Hynrichsenem na wykonanie odlewu. Dzieło zostało ukończone w 1557 roku. Drogą morską zostało wysłane do Gdańska. W listopadzie 1557 r. czasza i ogrodzenie zostały osadzone na kamiennej podstawie. Następnie kowal Paweł ustawił wokół chrzcielnicy żelazną kratę z bramką, którą zdemontowano w 1926 roku.
 
Po II wojnie światowej większość elementów baptysterium zaginęła.
Figury alegoryczne stojące wokół chrzcielnicy dawniej były umieszczone w narożach ogrodzenia z brązu. Ogrodzenie to miało 310 cm wysokości (łącznie z kamienną podstawą).
 
Figury to postacie kobiece symbolizujące różne cnoty. Od bramki na lewo są to: hojność z rogiem obfitości, stanowczość z kolumną i nogą wspartą na piedestale, miłosierdzie z dwojgiem dzieci i opuszczoną na dół pochodnią, wiara z krzyżem, nadzieja z kotwicą, umiarkowanie z wodą dolewaną do wina, mądrość z wężem (dawniej jeszcze z lusterkiem, które uległo zniszczeniu) oraz sprawiedliwość z wagą, mieczem i przepaską na oczach.
Kobieta dokonująca konserwacji baptysterium w kościele
Baptysterium w kościele to miejsce, gdzie dokonywany jest chrzest dziecka
mat. Bazylika Mariacka
Niestety, do naszych czasów nie zachowały się także czasza i trzon chrzcielnicy.

Po awarii zegar astronomiczny w Bazylice Mariackiej znowu działa FILM I ZDJĘCIA

Do 2013 roku w bazylice była ustawiona chrzcielnica pochodząca z kościoła św. Jana. Została ona zwrócona do świątyni, a w jej miejsce ustawiono gipsowy model chrzcielnicy wykonany prawdopodobnie w latach 40. XX wieku. Model ten posłużył do wykonania brązowej rekonstrukcji zabytku. Oryginalne są tylko figury św. Marka i św. Łukasza zdobiące jej podstawę.
 
 

TV

Gdańskie cmentarze na Wszystkich Świętych