• Start
  • Wiadomości
  • Wyspa Sobieszewska. 182. urodziny Wisły Śmiałej. Świętowanie w poniedziałek, 28 lutego

Wyspa Sobieszewska. 182. urodziny Wisły Śmiałej. Świętowanie w poniedziałek, 28 lutego

Stowarzyszenie Wyspa zaprasza na nietypowe spotkanie urodzinowe, w trakcie którego zaplanowano prezentacje i rozmowy o Wyspie Sobieszewskiej "w 182. rocznicę powstania Śmiałej Wyspy". W nocy z 31 stycznia na 1 lutego 1840 roku spiętrzona kra stworzyła zator lodowy, który doprowadził do przerwania wydmy na wysokości Górek Wschodnich, w okolicy dzisiejszego rezerwatu Ptasi Raj. Powstało nowe ujście Wisły, nazwane Śmiałą Wisłą.
25.02.2022
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
1

Organizatorzy zapraszają na spotkanie w miejscu, które "jest żywym świadkiem tamtych zdarzeń" do przystani Ptasi Raj, przy ul. Nadwiślańskiej 139B, o godz. 18.

  • Co zaplanowano?
    18:00 Przywitanie gości
    18:10 Pokaz filmu Michała Blaszke "Wisła Śmiała 2022"
    18:15 Paweł Jarczewski, kustosz Izby Pamięci Wincentego Pola "Dlaczego tak śmiało sobie poczyniłaś Wisło. Zawiła historia sporu o spokój między Wisłą a lądem..."
    18:45 Przerwa na herbatę i ciasto
    19:00 Radek Smilgin, członek Stowarzyszenia Wyspa „Śmiała Wisła 1840 - 2022. Ciekawostki i zagadki.”
    19:30 Konkurs w przerwie.
    19:45 Pokaz filmowy - niespodzianka.
    21:00 Zakończenie oficjalnej części imprezy.

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.

Partnerzy wydarzenia: GAK Wyspa Skarbów oraz Blachonix.

Dofinansowano je ze środków programu społecznego realizowanego przez Miasto Gdańsk w ramach przygotowań do Światowego Jamboree Skautowego w 2027 roku.

 

Powstanie Wisły Śmiałej w 1840 roku oraz wykonanie Przekopu Wisły między Świbnem a Mikoszewem w 1895 roku to dwa historyczne wydarzenia, które doprowadziły do ukształtowania się obecnej Wyspy Sobieszewskiej.

Jest połowa stycznia 1840 roku. Świeci słońce i dmuchają zachodnie, wilgotne wiatry. Powodują nieoczekiwane roztopy oraz ruszenie lodów spod Włocławka. Jednocześnie na Żuławach rowy i kanały melioracyjne pokrywa lód. Woda oraz spiętrzone masy lodu płyną ku ujściu Wisły wzbierając coraz bardziej. Leżącym tu miejscowościom zagraża powódź. W „Przewodniku historycznym po Wyspie Sobieszewskiej” autorstwa Waldemara Nocnego czytamy fragmenty z „Przyjaciela Ludu” z 1843 roku na temat nocy z 31 stycznia na 1 lutego 1840 roku: „(…) Wówczas to zbawczym zrządzeniem przeważyła się wzdęta woda Wisły na stronę prawego brzegu i zalała go aż po wydmę piaszczystą gdańskiej niziny, wznoszącą się do 60 stóp nad poziom morski. (…) silną gwałtownością swego pędu, a posiłkowana urwistością partej przez siebie wydmy, wkrótce ją rozpłukała i runąć musiała.”

To, że Wisła sama utorowała sobie drogę, uchroniło pobliskie miejscowości przed zalaniem i znacznymi szkodami.

By ułatwić transport wodny oraz żeglowanie zbudowano w latach 1887 - 1888 kamienną groblę, która przyczynia się do utrzymania drożności Wisły Śmiałej. Obecnie falochron ma 700 metrów, wzmocniono też brzegi po zachodniej stronie ujścia, tak by powstał bezpieczny tor wodny dla niedużych statków, kutrów rybackich i jachtów.

Poeta i geograf Wincenty Pol nazwał powstałą w 1840 odnogę Wisły - Śmiałą. Szczegóły tych wydarzeń możemy poznać w Izbie Pamięci Wincentego Pola prowadzonej przez GAK Wyspę Skarbów, a także podczas poniedziałkowego wydarzenia.