Podczas briefingu, który odbył się 22 października, Piotr Grzelak, zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju przedstawił szczegóły koncepcji.
- Jesteśmy po wielu posiedzeniach Rady Wielkiej Alei Lipowej, to ostatnie miało charakter wyjątkowy, ponieważ przesądzało o dalszych krokach odnośnie rewaloryzacji Alei. Głównym przedmiotem tego spotkania była koncepcja, która zdeterminuje, w jakim kierunku ta rewaloryzacja będzie przebiegała – mówił podczas konferencji Piotr Grzelak, zastępca prezydenta.
Koncepcja Wielkiej Alei Lipowej została poprzedzona badaniami środowiskowymi, inwentaryzacją drzewostanu, badaniami archeologicznymi oraz opinią konserwatorską sporządzoną przez prof. Katarzynę Rozmarynowską, specjalistkę w dziedzinie architektury krajobrazu i historii sztuki ogrodowej.
Założenia projektu koncepcyjnego
Podczas posiedzenia Rady WAL przedyskutowano zagadnienia zawarte w projekcie koncepcyjnym. Były to: rozwiązania komunikacyjne wynikające z analizy ruchu, wprowadzenie ruchu pieszego między szpalerami lip, sposób postępowania z istniejącymi drzewami, poprawa warunków środowiskowych, sposób rewaloryzacji Alei oraz gatunku i odmiany nasadzeń uzupełniających.
- Ważny element jest przywrócenie Alei, jej historycznej funkcji społecznej. Dawniej WAL była miejscem spacerów i spotkań mieszkańców Gdańska i chcemy, by znów zaczęła pełnić tę rolę. Temu służyć ma wytyczenie ścieżki spacerowej na odcinku od Opery Bałtyckiej do ul. Traugutta i w rejonie pomnika Gralatha od ul. Smoluchowskiego do ul. Skłodowskiej-Curie – mówił prezydent Piotr Grzelak.
W projekcie wskazane zostały zalecenia odnośnie zmiany układu drogowego w sąsiedztwie Wielkiej Alei Lipowej poprzez ograniczenia liczby lub zawężenia pasów ruchu al. Zwycięstwa w kierunku centrum oraz Traktu Konnego. Celem jest zwiększenie powierzchni biologicznie czynnej dostępnej dla rosnących tam drzew. Rada zarekomendowała rozwiązanie, które zakłada zawężenie pasów ruchu – ich liczba pozostanie bez zmian.
Projekt koncepcyjny zawiera także sposoby pielęgnacji lip, część z nich została zaszczepiona m.in. zastosowana została mikrobiologiczna rewitalizacja strefy korzeniowej drzew, a kolejne otrzymają szczepionki w przyszłym roku. Są tam zawarte także wytyczne dotyczące nasadzeń uzupełniających.
- Koncepcja rewaloryzacji WAL ma poparcie Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który również zasiada w Radzie. Konserwator, sposób rewaloryzacji alei, ocenia jako prowadzony w sposób wzorcowy. Wsparcie mamy też ze strony prof. Katarzyny Rozmarynowskiej, eksperta miedzy innymi właśnie w dziedzinie konserwacji zabytkowej zieleni w miastach – informował podczas konferencji prezydent Grzelak.
Pielęgnacja zieleni
- W projekcie koncepcyjnym rewaloryzacji Wielkiej Alei Lipowej mowa jest m.in. o nasadzeniach, które uzupełnią istniejący drzewostan. Gatunkiem, który będzie wykorzystywany do tego celu, będzie lipa z odmiany „Pallida”. Z jednej strony jest to gatunek zgodny z historycznym składem WAL, czyli lipami holenderskimi. Z drugiej jego zaletą jest odporność na trudne warunki bytowe, przede wszystkim na problemy z dostępem do wody - mówił podczas konferencji Janusz Witkowicz, kierownik Działu Zieleni GZDiZ.
Koncepcja rewaloryzacji WAL zakłada m.in. wprowadzenie niskiej roślinności okrywowej – bylin, traw i paproci. Ich nasadzenia zwiększą różnorodność flory glebowej i poprawią wilgotność gleby.
- Chcemy poprawić warunki środowiskowe dla lip, przede wszystkim pod względem zmniejszenia zasolenia gleby. Tu pomocne będzie wprowadzenie roślinności okrywowej w postaci żywopłotów posadzonych wzdłuż ulicy – dodał Janusz Witkowicz.
W planie na 2022 r. Gdański Zarząd Dróg i Zieleni na działania związane z pracami w Wielkiej Alei Lipowej przewidziało 4, 5 mln zł, w planach na rok 2023 r. ponad 5 mln.
Więcej miejsca dla drzew
Podczas prac nad koncepcją rewaloryzacji Wielkiej Alei Lipowej trzeba było wziąć także pod uwagę modyfikację układu drogowego. W tym celu wykonana została analiza ruchu.
- Analiza komunikacyjna miała odpowiedzieć na pytanie, jakie możliwości ograniczeń w infrastrukturze drogowej są możliwe, aby uzyskać jak najlepszy efekt. Objęła odcinek od skrzyżowania Grunwaldzka, Miszewskiego, Do Studzienki, aż do Ronda Ofiar Katynia i była prowadzona dla szczytu porannego i popołudniowego – informował Tomasz Wawrzonek, zastępca dyrektora GDZDiZ.
Analiza uwzględniała prognozy natężenia ruchu drogowego w ciągu najbliższych lat. Po zapoznaniu się z wynikami analizy Rada Wielkiej Alei Lipowej zaakceptowała wariant zwiększenia terenów zieleni poprzez zawężenie, a nie likwidację pasów al. Zwycięstwa. Pasy ruchu zostaną zawężone z 3,5 do 3 metrów szerokości. Pozwoli to na zwiększenie powierzchni biologicznie czynnej dla drzew. Dziś odległość między drzewami a krawędzią jezdni to 1 – 1,5 metra. Po zmianach będzie to 2,5 – 3 m.
Społeczny aspekt Alei
- Wielka Aleja to potencjalny zielony salon Gdańska, ale potrzeba wielowątkowej strategii, a nie jedynie doraźnej polityki w zakresie pielęgnacji zieleni. Stąd praca Rady Wielkiej Alei Lipowej – mówiła Radna Anna Golędzinowska. – To co dla mnie ważne to przywrócenie społecznego charakteru tego zielonego salonu, jednocześnie bez negatywnego wpływu na zmotoryzowanych użytkowników tej drogi.
- Dla Rady Dzielnicy Aniołki szczególnie ważny jest aspekt społeczny. Mamy nadzieję, że Aleja będzie taką zieloną osnową, na której będziemy rozwijać wątki historyczne, przyrodnicze i właśnie społeczne. Jesteśmy przekonani, że dzięki rewitalizacji i wprowadzeniu choćby żywopłotów zmniejszających hałas, zachęcimy mieszkańców do eksploracji alei i otaczających ją terenów – mówiła Monika Mazurowska Radna Dzielnicy Aniołki.
